مذاکرات دشوار روسیه و آمریکا در سایه تیرگی روابط

جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در شرایطی برای نخستین بار بعد از بحران اوکراین امروز سه شنبه وارد شهر بندری سوچی در ساحل دریای سیاه شد که روابط روسیه و آمریکا به تیرگی گرائیده و قرار است کری با همتای روس خود و همچنین ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه دیدار کند.

به گزارش رسانه های روسی،وزیر خارجه آمریکا برای نخستین بار پس از بروز بحران اوکراین در یک سال اخیر به روسیه سفر کرده است و با تیرگی روابط روسیه و آمریکا بر اثر این بحران،سطح همکاری های دوجانبه مسکو - واشنگتن به حداقل رسیده است.

در یک سال اخیر هیچ مقام ارشد آمریکایی در سطح وزیر و حتی معاونان وزیران به روسیه سفر نکرده است و واشنگتن از این طریق و نیز با کمک متحدان خود تلاش کرده است تا روسیه را در انزوای کامل بین المللی قرار دهد یا حداقل به افکار عمومی جهانی یا آمریکایی چنین وضعیت را تلقین کند.

سفر وزیر امور خارجه آمریکا به روسیه در ماههای اخیر دوبار به تعویق افتاد و به این ترتیب کری و سرگئی لاوروف بیشتر از طریق گفتگوهای تلفنی و در مواردی در حاشیه های اجلاس های بین المللی درمورد مسایل مهم منطقه و جهانی و همچنین موضوعات مورد اختلاف گفتگو می کردند.

سفر امروز کری به روسیه نیز ابتدا برای هفته گذشته پیش بینی شده بود که به دلیل برگزاری جشن پیروزی در مسکو به تعویق افتاد و طبیعی است مقام آمریکایی نخواست با شرکت در این مراسم ، تصویر به وجود آمده در کشورهای غربی مبنی بر انزوای روسیه را مخدوش و دیدگاه های در این مورد را زیر سوال برد.

آمریکا اطمینان دارد که این انزوا درحال حاضر وجود دارد و عدم شرکت روسیه در اجلاس های گروه هفت کشور صنعتی و کاهش سطح روابط با کشورهای عضو اتحادیه اروپا از نشانه های آن است.

در چنین شرایطی روسیه نیز برای کاستن از اثر تحریم های غربی به تقویت روابط با چین و برخی متحدان خود در گروه بریکس و سازمان همکاری شانگهای پرداخته و مقامهای روس بر توسعه روابط و همکاری های راهبردی با کشورهای عضو این تشکیلات منطقه ای تاکید دارند.

مسکو همزمان با این اقدامات به توسعه روابط با جمهوری های شوروی سابق اهمیت فراوان قائل است و همچنان بلاروس، قزاقستان و برخی کشورهای همسایه خود را در این پهنه ژئوپلیتیکی متحد خود می داند.

در چنین شرایطی و درحالی که بحران اوکراین در یک سال اخیر منجر به مناقشه مسلحانه خونین با شرکت روس تبارهای شرق این کشور و نیروهای اوکراینی شده است، کری به روسیه سفر کرده است.

وزیرخارجه آمریکا قرار است در تفرجگاه اصلی مقام های روسی در ساحل دریای سیاه مذاکرات دشواری را با همتای روس خود داشته باشد.

به گزارش رسانه ها، در دستور کار این مذاکرات مسایل مهم جهانی همچون موضوع برنامه هسته ای ایران ، مساله سوریه و بحران اوکراین قرار دارد و این درحالی است که دیدگاه های روسها در این مسایل با مواضع آمریکایی متفاوت است.

درخصوص موضوع مذاکرات هسته ای روسیه از حقوق هسته ای ایران حمایت می کند و شرکت اتم استروی اکسپورت پیمانکار اصلی روسیه در ساخت نیروگاه هسته ای بوشهر با ایران مشارکت داشت و در حال حاضر هم این شرکت آماده اجرای سفارش دیگری از دولت روسیه برای احداث دو بلوک نیروگاه هسته ای یکهزار مگاواتی در بوشهر است.

این در حالی است که آمریکا در مذاکرات هسته ای لجوجانه کارشکنی می کند و مقامهای آمریکایی وانمود می کنند که برنامه هسته ای ایران ممکن است در آینده برای امنیت جهانی تهدید محسوب شود،در حالی که گزارش های آژانس بین المللی انرژی اتمی و سازمان های اطلاعاتی آمریکا عکس این ادعای مقامهای آمریکایی به ویژه برخی نمایندگان نزدیک به لابی صهیونیستی در کنگره آمریکا را اثبات می کند.

روسیه و امریکا در مساله سوریه هم اختلافات عمیق دارند و در حالی که واشنگتن از تروریست ها بطور پنهانی و حتی در مواردی علنی با بهانه حمایت از جنگجویان میانه روی سوری حمایت می کند روسها از دولت مرکزی و قانونی سوریه و تلاش های آن برای برقراری صلح و آرامش در کشور پشتیبانی می کنند.

روسیه همچنین بارها از بمباران مواضع تروریست ها در سوریه توسط هواپیماهای آمریکایی بدون هماهنگی با دمشق انتقاد کرده است زیرا که در این گونه بمباران ها چه بسا که مواضع نیروهای دولتی به اشتباه یا بطور عمدی مورد حمله قرار می گیرد.

مسکو همچنین در ماههای اخیر میزبان دو دور مذاکرات سوری برای حل بحران این کشور بوده و برای برگزاری دور دیگری از مذاکرات تلاش می کند در حالی که واشتگتن تاکنون گام قابل توجهی در این مسیر برنداشته است.

روسیه و آمریکا در مساله یمن و تهاجم نظامی عربستان سعودی به این کشور نیز اختلاف دارند و هر چند که مسکو در ماه آوریل با خودداری از استفاده از حق وتو در شورای امنیت مانع تصویب قطعنامه ضدیمنی نشد اما مقامهای روس بارها از رویکرد آمریکا و عربستان سعودی در مساله یمن انتقاد کرده اند.

روسها بطور مستقیم از حمایت واشنگتن از 'منصور ربه هادی' رییس جمهوری فراری یمن انتقاد کرده و آن را نمونه ای از سیاست معیارهای دوگانه واشنگتن خوانده اند.

'ولادیمیر پوتین' رییس جمهوری روسیه اخیرا در این رابطه اعلام کرد آمریکا و غرب که از سرنگونی حکومت 'ویکتور یانوکوویچ' در اوکراین استقبال کردند در مورد یمن رویکرد متفاوتی در پیش گرفته اند.

وی افزود: آنها در مساله یمن از منصور هادی رییس جمهوری یمن که به کشور دیگر متواری شده، حمایت می کنند و خواهان بازگشت وی هستند و این نمونه ای از معیارهای دوگانه آمریکا در سطح بین المللی است.

هر چند مسکو و واشنگتن در این مسایل با یکدیگر اختلاف دارند اما مساله اوکراین برای دوکشور به یک مشکل بزرگ بین المللی تبدیل شده است.زیرا روسیه پس از برگزاری انقلاب رنگی در اوکراین در فوریه سال 2014 که با تلاش و حمایت های آمریکا انجام گرفت در اقدامی متقابل منطقه کریمه را به خاک خود ملحق کرد و این مساله با وجود هشدارها و اقدامات دامنه دار آمریکا در عرصه بین المللی، برای واشنگتن نتیجه ای نداشته است.

در واقع روسها نظام تک قطبی آمریکا که پس از فروپاشی شوروی در دسامبر سال 1991 به وجود آمده بود را به چالش کشده و این امر برای واشنگتن و کاخ سفید عیور از خط قرمز و غیرقابل قبول محسوب می شود.

انتظار می رود پس از مذاکره کری و لاوروف، وزیر خارجه آمریکا به دیدار ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه بشتابد و احتمالا موضوعات مورد بحث با لاوروف در سطح بالاتر تکرار خواهد شد و طرف های روس و آمریکایی دیدگاههای خود را در این مسایل تشریح می کنند.

هر چند که وزارت خارجه آمریکا در مورد این دیدارها ابراز خوش بینی کرده است اما رسانه های روسی کسب نتیجه قابل توجه را در دیدارهای کری با مقامهای روسی در سوچی با توجه به عمق اختلافات موجود بین دو کشور در مسایل بین المللی به ویژه مساله اوکراین بعید می دانند.