در دادگاه لاهه بر سر مسئله نفت ایران، چه گذشت؟
دکتر مصدق کت مشکی و شلواری راه‌راه به تن دارد و هم‌چنان که زیر بازوانش را گرفته‌اند در برابر میز بلند قضات، در جایگاه ویژه نمایندگان ایران قرار می‌گیرد... دکتر مصدق... درست روبه‌روی ردیف قضات می‌ایستد. عینک خود را روی چشمش ثابت می‌کند و سخنرانی خود را به زبان فرانسه می‌آغازد. بسیار گرفته و عصبانی به نظر می‌رسد. رنگش مثل گچ سفید شده با این حال در تمام مدت سخنرانی از حال نمی‌رود. گاهی از فرط هیجان مشت‌های خود را گره می‌کند و صدایش را بالا می‌برد، یک بار حتی نزدیک است اشک از چشمانش سرازیر شود. مجلس در تمام مدتی که نخست‌وزیر ایران مشغول سخنرنی است سراپا گوش شده و احدی نطُق نمی‌کشد.
کد خبر: ۶۲۲۱۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۹
سخنرانی دکتر محمدعلی موحد به مناسبت هفتادمین سالروز ملی شدن صنعت نفت؛
ایران نخستین کشوری بود از کشورهای نفت‌خیز که شرکت ملیِ خاصِ خود را ایجاد کرد و قانون نفت نوشت و قرارداد مشارکت و خدمت در زمینۀ نفت ابداع کرد و دیگر کشورهای صاحب نفت در تاریخ‌های مؤخر به اقتفای ایران عمل کردند... مناطقی چون کویت و قطر و ابوظبی را در سلک تولیدکنندگان نفت درآورد و این مناطق که در آن ایام مجموع جمعیت‌شان به اندازه یک محله از محلات تهران نمی‌شد، در سایه درآمد نفت صاحب اسم و رسم شدند و به زودی کشورهای نوظهوری در نقشه جغرافیاییِ سواحل خلیج فارس سر درآوردند... ملی شدن نفت ایران الهام‌بخش ملت‌های دیگر بود که حسّ مقاومت را در برابر تسلط خارجیان تقویت کرد و سطح مطالبات را بالا برد. تنها پنج شش سال پس از کودتا و رجزخوانی‌های کنسرسیوم بود که شرکت‌های نفتی درصدد برآمدند قیمت نفت را ـ که اختیار تعیین آن را داشتند ـ چند سنت تقلیل دهند. این موضوع اعتراض کشورهای صاحب نفت را در پی داشت که به تشکیل اوپک (سازمان کشورهای صادرکننده نفت) انجامید...
کد خبر: ۶۰۹۴۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۰۶
جبهه ملی که خود را نماینده تمایلات و افکار اصلاح‌طلبانه و استقلال‌خواهانه ملت ایران می‌داند با تصمیم قاطع برای ملی کردن صنعت نفت در سراسر کشور ایران شروع به اقدام نموده و با تکیه به احساسات و افکار عمومی ملت ایران و جلب نظر و توجه مطبوعات مملکت و افراد موثر و مفید خارج از مجلس موفق شد که این تصمیم را به صورت قانون از تصویب مجلس شورای ملی بگذراند. نکته قابل توجه اینکه جبهه ملی همیشه با هرگونه مداخله از طرف هر دولت خارجی در امور داخلی ایران جدا مخالف بوده و اعطای هیچ‌گونه امتیازی را به هیچ‌یک از دولت‌های خارجی به مصلحت ملت ایران نمی‌داند... صنعت نفت در سراسر کشور ایران مبنی بر حق حاکمیت ملت ایران است و از حقوق طبیعی و انکارناپذیر هر ملتی شمرده می‌شود.
کد خبر: ۶۰۸۱۱۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۲۸
معاونت اسناد (آرشیو ملی) سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران منتشر کرد:
میدلتن، کاردار سفارت بریتانیا (۱۱ مرداد ۱۳۳۰): «دولت اعلیحضرت پادشاه انگلستان از طرف خود و از طرف شرکت اصل ملی شدن صنعت نفت را در ایران قبول می‌نماید./ استوکس، مهردار سلطنتی: «... دولت پادشاهی انگلستان... اصل ملی شدن صنعت نفت را در ایران طبق قانون مورخ بیستم مارس ۱۹۵۱ [۲۹ اسفند ۱۳۲۹] به رسمیت می‌شناسد... جای نهایت تاسف است که با وجود این مخاطرات دولت ایران بر حسب ظاهر تصمیم گرفته است که از نقطه‌نظر اقتصادی مرتکب خودکشی بشود که ممکن است منجر به انقلاب و کمونیسم بشود... به موجب ضرب‌المثل فارسی که از روزهای طفولیت به یاد دارم... اول چاه را بکن بعد چشمت را باز کن و سپس منار را بدزد...»
کد خبر: ۶۰۸۱۰۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۲۸
روزنامه‌گردی در «انتخاب»؛
من در سهم خود از نمایندگان مجلس شورای ملی علی‌الخصوص پیش‌قدمان آن و جبهه ملی و عموم روزنامه‌نگارانی که در این مبارزه حیاتی حقا سهمی بسزا دارند و همچنین جمعیت‌های دینی ملی و عموم برادران عزیزم بی‌نهایت متشکرم... بر تمام ملت مسلمان ایران لازم است که به شکرانه این موهبت عظمی با... و خاطری آزاد این روز بزرگ را جشن ملی دانسته و خرسندی خود را به جهانیان اعلام دارند...
کد خبر: ۶۰۸۰۳۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۲۷
رئیس: «حالا رای می‌گیریم به گزارش کمیسیون نفت و تبصره‌هایی که بدان ملحق شد. آقایانی که موافق‌اند قیام کنند.» کلیه نمایندگان حاضر در جلسه قیام کردند و به مجرد قیام نمایندگان ناگاه صدای کف از جایگاه تماشاچیان و لژ جراید برخاست...، چون احساسات و تظاهرات بسیار شدید و دامنه‌دار بود نمایندگان از آقای رئیس خواهش کردند که جلوی آن گرفته نشود و اجازه بدهند ادامه پیدا کند. مدت سه یا چهار دقیقه کلیه حاضرین در مجلس فریاد می‌زدند «زنده باد نمایندگان دوره شانزدهم مجلس شورای ملی»، «زنده باد نمایندگان اقلیت». این تظاهرات یک محیط پر از شوری ایجاد کرده بود و تا موقعی که نمایندگان تالار جلسه را ترک کردند دنباله آن هنوز ادامه داشت. به مجرد تصویت گزارش کمیسیون نفت آقای دکتر مصدق روی چند نفر از جمله آقای دکتر بقایی و دکتر شایگان را بوسید و وکلا در ساعت دوازده‌ونیم در حالی که هنوز صدای کف و فریاد هورا شنیده می‌شد تالار جلسه را ترک گفتند و جلسه ختم گردید.
کد خبر: ۶۰۷۱۶۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۲۳
روزنامه گردی در «انتخاب»؛
من درباره سیاست خارجی یعنی مبارزه با استعمار و موضوع نفت هیچ‌گونه اختلافی با نخست‌وزیر ندارم ولی درباره مسائل داخلی به منظور رعایت قانون اساسی و همچنین وضع اقتصادی البته اختلافاتی موجود است زیرا اصل تفکیک قوا که از اصول مسلم قانون اساسی است از طرف ایشان رعایت نگردیده و به علاوه بهبود وضع عمومی ایران مستلزم یک سلسله تغییرات و انجام نقشه‌های اقتصادی... که از طرف ایشان اقدامی در این باب نشده و روی این اصل جزئی اختلافی میان ما وجود دارد.
کد خبر: ۵۴۱۴۴۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۲۲
در دادگاه لاهه با صف‌آرایی منظم انگلیسی‌ها و اینکه ما میان دول بزرگ دوستی نداشتیم باعث وحشت شد و حتی احساس می‌کردیم که با پای خود به قربانگاه می‌رویم ولی جهان‌بینی شخص مصدق و اراده وی از اینکه اگر یک درصد شانس موفقیت برای ما باشد باید به آن‌جا برویم و از حقوق ایران دفاع کنیم به ما این جرئت و شهامت را داد.
کد خبر: ۵۳۷۲۵۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۲۹