یورو نیوز: بیش از ۴۰ سال است که ایستگاه رادیویی مرموزی «UVB-۷۶» مشهور به «بازر»، صدای یکنواختی شبیه وز وز را همراه با پیامهای رمزآلود به زبان روسی پخش میکند. هدف و دلیل فعالیت این ایستگاه تاکنون مشخص نشده و همین موضوع آن را به یکی از معماهای جالب و بحثبرانگیز جهان تبدیل کرده است.
ایستگاه رادیویی مرموز «بازر» از سال ۱۹۸۲ روی فرکانس ۴۶۲۵ کیلوهرتز فعالیت دارد و پیامهایی عجیب و رمزآلود پخش میکند.
پیامهای این ایستگاه شامل مجموعهای از اعداد، کلمات بیمعنی و گاهی اسامی روسی مانند «Ya UVB-76, Ya UVB-76. 180 08 BROMAL 74 27 99 14. Boris, Roman, Olga, Mikhail, Anna, Larisa» است.
هرچند فروپاشی شوروی در دهه ۱۹۹۰ میلادی بسیاری از پروژههای آن دوران را متوقف کرد، اما این ایستگاه همچنان به کار خود ادامه میدهد و محل پخش آن میان مسکو و سنپترزبورگ تخمین زده میشود. برخی معتقدند این ایستگاه که حالا نام آن به «MDZhB» تغییر پیدا کرده، بخشی از سیستم ارتباطی سری نظامی شوروی بوده که پیامهای رمزگذاری شده را ارسال میکرده است.
جف هاون، متخصص امنیت در مدرسه اقتصاد لندن، در گفتوگو با شبکه فرانسه ۲۴، ادامه فعالیت «UVB-۷۶» را به شبکهای از «ایستگاههای اعداد» مرتبط میداند که در دوران جنگ سرد توسط سرویسهای اطلاعاتی شوروی برای ارسال پیامهای رمزنگاریشده به کار میرفتند.
ایستگاه اعداد به ایستگاههای رادیویی موج کوتاهی گفته میشود که در آنها معمولا یک نفر در حال خواندن یک سری اعداد است که میتوان آنها را پس از کدگشایی به یک پیام معنادار تبدیل کرد.
آیا این ایستگاه کارکرد نظامی دارد؟
بررسیهای فنی نشان میدهد که ایستگاه رادیویی احتمالا با اهداف نظامی طراحی شده است. به گزارش وبسایت «Priyom» این ایستگاه توسط دو مرکز ارتباطی نظامی روسیه در منطقه سوداک مدیریت میشود. «UVB-۷۶» از یک فرستنده اصلی با توان ۲۰ کیلووات و یک فرستنده پشتیبان با توان ۵ کیلووات بهره میبرد که امکان ارسال پیام به فواصل بسیار طولانی را فراهم میکند.
از سوی دیگر برخی معتقدند که این ایستگاه صرفا یک ابزار آموزشی برای اپراتورهای اطلاعاتی الکترونیکی یا سیستمی برای ارتباطات پشتیبان است. اما ماریس گلدمنیس، مدیر وبسایت «Numbers-Stations»، با اطمینان میگوید که این ایستگاه رادیویی برای آموزش جاسوسان تازهکار طراحی شده و گاهی دستورات خاصی را به ارتش ارسال میکند.
در میان فرضیههای ترسناک، برخی معتقدند که ایستگاه «UVB-۷۶» ممکن است بخشی از سیستم موسوم به «دست مرده» باشد؛ فناوریای که در دوران شوروی طراحی شده و گفته میشود قادر است در صورت قطع سیگنال، یک حمله هستهای را به طور خودکار فعال کند. کوین لیمونیه، پژوهشگر فرانسوی، در گفتوگویی با نوول آبزر توضیح داده است: «صدای وزوز UVB-۷۶ احتمالا یک سیگنال هشدار است و اگر متوقف شود، ممکن است زنجیرهای از پاسخهای هستهای فعال شود.» و اگر چنین سیستمی وجود داشته باشد، ما احتمالا پیش از آگاهی از آن نابود خواهیم شد.
در سال ۲۰۱۰، زمانی که این ایستگاه برای مدتی فعالیت خود را متوقف کرد و سپس با پیامهایی غیرمعمول به کار خود ادامه داد، علاقه جهانی به این کشف معمای رادیویی افزایش یافت. علاقهمندان بسیاری تلاش کردند پیامهای این ایستگاه را ضبط و تحلیل کنند، و حتی یک کانال یوتیوب به انتشار مرتب پیامهای آن اختصاص یافت.
چندی پیش، یکی از سازندگان محتوای مرتبط با موضوعات ناشناخته در فرانسه با نام «Feldup» یکی از قسمتهای خود را به این موضوع اختصاص داد که این ویدئو بیش از ۲ میلیون بازدید داشت و باعث بار دیگر توجهها به «UVB-۷۶» جلب شود.
در سال ۲۰۲۲، حدود یک ماه پیش از حمله روسیه به اوکراین، گزارش شد که این ایستگاه هک شده و آهنگ گانگام استایل از آن پخش شده است. برخی این رویداد را نشانهای از حمله احتمالی روسیه دانستند، اما عدهای دیگر آن را تنها یک شوخی بیمزه قلمداد کردند.
در عصر ارتباطات ماهوارهای و اینترنت، چرا باید همچنان به استفاده از یک ایستگاه به این اندازه قدیمی ادامه داد؟ پاسخ در دو کلمه خلاصه میشود: امنیت و ناشناس بودن. تونی اینگوسون، متخصص ارتباطات نظامی توضیح میدهد: «ایستگاههای اعداد یک کانال ارتباطی غیرقابل ردیابی و امن ارائه میدهند که برای ارسال دستورات حساس بسیار مناسب است».
با وجود گذر دههها، صداهای مرموز «UVB-۷۶» همچنان یک معما باقی مانده و کسی نمیداند آیا این ایستگاه صرفا بقایای یکی از ایستگاههای رادیویی بیاستفاده از دوران شوروی است یا ابزاری نظامی که هنوز به کار گرفته میشود؟
هرچند فعالیت این ایستگاه رادیویی معمولا همزمان با با رویدادهای نظامی یا بهروزرسانی پروتکلها افزایش مییابد اما ماریس گلدمنیس میگوید: «هیچکس نمیتواند با قطعیت در اینباره نظر بدهد.»
اگر تابهحال برای نوشیدن قهوه یا چای داغ خود پیش از ترک منزل عجله داشتهاید، شرکت ژاپنی «Yukai Engineering» راهحل جالبی برای شما دارد. این شرکت در مراسم CES ربات کوچکی بهشکل گربه معرفی کرده که بر لبه لیوان یا کاسه شما مینشیند و روی سطح نوشیدنی میدمد تا آن را خنک کند. این گربه رباتیک کوچک که شرکت سازنده آن را بهعنوان همراه شخصی وعدههای غذایی توصیف میکند، نتیجه مسابقه نوآوری در ژاپن است. در این مسابقه، یکی از اعضای تیم به یاد آورد که پس از دمیدن بر غذای داغ فرزندش برای خنککردن آن احساس سرگیجه و نفستنگی کرده بود.