چرا همه محصولات غذایی پُر پروتئین برای شما مفید نیستند؟

آیا اقلام غذایی "پُر پروتئین" مانند پروتئین بارها واقعاً سالم هستند؟ یک مطالعه از اسپانیا بر ارزش غذایی آن‌ها شک می‌کند.   

به گزارش انتخاب و به نقل از مدیکال نیوز تو دی؛ غذاهای پردازش‌شده پر از پروتئین در حال محبوب شدن هستند. یافته‌های یک مطالعه نشان می‌دهد که غذاهای پردازش‌شده با ادعای پروتئین ممکن است بهترین گزینه نباشند و ممکن است حاوی سطوح بالای چربی، سدیم و قند باشند.

مردم باید گزینه‌های پروتئینی سالم‌تری را با راهنمایی حرفه‌ای مناسب انتخاب کنند. برای حفظ عملکرد درست بدن، افراد باید به مقدار کافی پروتئین در رژیم غذایی خود مصرف کنند. منابع متداول پروتئین شامل آجیل، گوشت و تخم‌مرغ است. همچنین تولیدکنندگان می‌توانند پروتئین را به غذاها اضافه کنند.

یک مطالعه که به تازگی در مجله Nutrients منتشر شده، به بررسی ارزش غذایی برخی از غذاهای پردازش‌شده با ادعای پروتئین پرداخته است. اخیراً عموم مردم مصرف محصولات غذایی با ادعای پروتئین را افزایش داده‌اند.

این مطالعه نشان داد که این غذاها ممکن است کمتر سالم باشند. بیش از نیمی از محصولات با ادعای پروتئین، حاوی سطح بالای سدیم یا چربی بودند و حدود یک چهارم از آن‌ها مقادیر بالای قند آزاد یا چربی اشباع داشتند.

بنابراین، این گزینه‌های غذایی ممکن است علیرغم ادعای پروتئین بالا، بهترین انتخاب‌ها نباشند.

محصولات آنالوگ گوشت با ادعای "پروتئین بالا"

پژوهشگران این مطالعه خواسته‌اند که بیشتر در مورد ارزش غذایی محصولات با ادعای پروتئین بدانند. 

مصرف‌کنندگان می‌توانند از گزینه‌های غذایی متعددی انتخاب کنند، اما ممکن است بیشتر تمایل به انتخاب محصولات با ادعای پروتئین داشته باشند. هنگامی که یک محصول ادعای پروتئین دارد، افراد ممکن است بیشتر آن را دارای فواید سلامتی ببینند. مشکل زمانی به وجود می‌آید که افراد از سایر مواد مغذی که محصولات حاوی آن‌ها هستند غافل می‌شوند.

یافته‌های پژوهش

پژوهشگران ۴,۳۲۵ غذای پردازش‌شده را در یک پایگاه داده غذایی اسپانیایی به نام BADALI بررسی کردند. برای قرار گرفتن در این پایگاه داده، غذا باید در هر سوپرمارکت اسپانیایی موجود باشد و دارای اعلامیه تغذیه‌ای باشد. داده‌ها بین ژوئن ۲۰۲۲ تا مارس ۲۰۲۴ جمع‌آوری شد. 

این اقلام به ۱۲ نوع غذایی تقسیم شدند، از جمله میله‌ها، غلات صبحانه، بیسکویت‌ها، جایگزین‌های شیر و آنالوگ‌های گوشت گیاهی. محصولی با ادعای پروتئین در نظر گرفته می‌شد که کلمه "پروتئین" بخشی از تصویر اصلی در وب‌سایت تولیدکننده یا سوپرمارکت آن بود. 

پژوهشگران متوجه شدند که ۱۳٪ از محصولات مورد بررسی، یا ۵۶۱ مورد، دارای ادعای پروتئین بودند. نوع غذایی که احتمال بیشتری برای ادعای پروتئین داشت، آنالوگ‌های گوشت گیاهی بودند که تقریباً ۷۰٪ از این محصولات چنین ادعایی داشتند.

حدود ۶۰٪ از محصولات با ادعای پروتئین، پروتئین به آن‌ها اضافه شده بود. پروتئین‌های گیاهی بیشتر از پروتئین‌های حیوانی اضافه شده بودند. تحلیل نشان داد که تقویت پروتئین می‌تواند تغییرات قابل توجهی در محتوای پروتئین ایجاد کند.

محصولات "پُر پروتئین" ممکن است به دلیل افزودنی‌ها کمتر سالم باشند

وقتی پژوهشگران به ترکیب مواد مغذی نگاه کردند، تغییراتی در محتویات قند، کربوهیدرات، چربی کل و چربی اشباع مشاهده کردند. با این حال، آن‌ها تفاوت‌های مهمی در سدیم، انرژی یا فیبر مشاهده نکردند.

برای مثال، آن‌ها متوجه شدند که بارهایی که ادعای پروتئین داشتند، کربوهیدرات و قند کمتری و چربی اشباع بیشتری داشتند. 

جایگزین‌های شیر با ادعای پروتئین کربوهیدرات و قند کمتری داشتند اما چربی کل بیشتری داشتند. شیر و نوشیدنی‌های لبنی با ادعای پروتئین چربی کل و چربی اشباع کمتری داشتند و ماست‌ها و محصولات لبنی تخمیرشده با ادعای پروتئین کربوهیدرات و قند کمتری داشتند.

 کیفیت غذایی

سپس پژوهشگران به کیفیت تغذیه‌ای پرداختند. آن‌ها از مدل پروفایل مواد مغذی برای طبقه‌بندی غذاها به عنوان سالم یا کمتر سالم استفاده کردند. 

سازمان بهداشت پان‌امریکا (PAHO) و سازمان جهانی بهداشت (WHO) – دفتر منطقه‌ای در قاره آمریکا این مدل را ایجاد کرده‌اند. این مدل به اجزایی مانند سدیم، چربی و قندهای آزاد توجه می‌کند.

پژوهشگران متوجه شدند که ۹۰.۸٪ از غذاهایی که دارای ادعای پروتئین بودند، طبقه‌بندی "کمتر سالم" را دریافت کردند. حدود یک پنجم از این محصولات دارای شیرین‌کننده‌ها، حدود یک چهارم دارای قند آزاد یا چربی اشباع بالا و بیش از ۵۰٪ دارای چربی یا سدیم بالا بودند.

در مقایسه غذاهای با ادعای پروتئین با غذاهای بدون ادعا، تنها ۷۷.۷٪ از محصولات بدون ادعای پروتئین، طبقه‌بندی "کمتر سالم" دریافت کردند.

درصد بیشتری از غذاهای دارای ادعای پروتئین حاوی چربی یا سدیم بالا و شیرین‌کننده‌ها بودند. اما نسبت کمتری از غذاهای دارای ادعای پروتئین دارای قند آزاد و چربی اشباع بالا بودند.

احتیاط در فرضیات

این تحقیق نسبت به فرضیه اینکه غذاهای با ادعای پروتئین همیشه سالم هستند، هشدار می‌دهد. چلسیا جانسون، کارشناس تغذیه ثبت‌شده در مرکز پزشکی مموریال هرمان در هیوستون، که در این مطالعه شرکت نکرده، به Medical News Today گفت:

"پیامدهای بالینی بالقوه شامل اطمینان از آموزش صحیح درباره انتخاب‌های تغذیه‌ای است و افراد باید غذاها را به‌طور دقیق ارزیابی کنند و فقط به ادعای‌های روی بسته‌بندی تکیه نکنند. علاوه بر این، باید قوانین دقیق‌تری برای برچسب‌گذاری محصولات غذایی در نظر گرفته شود تا از تبلیغات گمراه‌کننده بر روی غذاها کاسته شود."

 یادآوری درباره ادعاهای برچسب‌گذاری

این مطالعه محدودیت‌هایی دارد. اولاً، این مطالعه تنها بر اساس داده‌های بازار اسپانیا متمرکز شده است. بررسی داده‌های مناطق دیگر در آینده می‌تواند مفید باشد.

ثانیاً، پژوهشگران تعریفی خاص برای تقویت پروتئین را شامل کردند. این، به همراه معیارهای تحلیل ترکیب مغذی و حذف اقلام با تصاویر غیرقابل‌خواندن، ممکن است به داده‌های از دست رفته منجر شده باشد.

انتخاب‌های مربوط به تحلیل‌های آماری نیز می‌توانستند بر نتایج تأثیر بگذارند. علاوه بر این، پژوهشگران نتوانستند اطلاعات مربوط به چربی‌های ترانس در محصولات را بررسی کنند.

نویسندگان مطالعه تأکید کردند که ممکن است ریسک تخمین زیاد یا کم از نرخ تقویت وجود داشته باشد. همچنین، آن‌ها به محدودیت‌های دیگر اشاره کردند که در تحقیقات قبلی مطرح شده‌اند. این محدودیت‌ها ممکن است مربوط به استفاده از پایگاه داده BADALI باشد.

علاوه بر این، نتایج الزامات حاکی از این نیست که سایر غذاهایی که پژوهشگران بررسی کرده‌اند نیز بهترین انتخاب‌ها هستند.

کارشناس تغذیه، karen z. berg، که در این مطالعه شرکت نکرده، به این نکته اشاره کرد:

"ما قبلاً می‌دانیم که غذاهای پردازش‌شده برای شما خوب نیستند و باید در رژیم غذایی شما محدود شوند [...] مدت‌هاست که مشخص شده است که غذاهای پردازش‌شده برای سلامت کلی شما خوب نیستند، پس مردم نباید به علامت‌هایی که پروتئین اضافه شده‌است توجه کنند و فکر کنند که این یک غذای سالم است. این درست نیست. هر زمان که قند کاهش یابد یا چیزی که ممکن است دانه‌دار باشد (مثل پروتئین) اضافه می‌شود، باید نگهدارنده‌های بیشتری به غذا اضافه شود تا غذا دارای قوام و طعم مناسب باشد. این مطالعه به‌سادگی ما را به یاد این واقعیت می‌اندازد."

انتخاب گزینه‌های پروتئینی بهتر

این مطالعه تأکید می‌کند که برخی منابع پروتئین بهترین گزینه‌های مغذی نیستند. با این حال، اهمیت پروتئین در رژیم غذایی را رد نمی‌کند.

برگ تأکید کرد که "پروتئین بخشی مهم از رژیم غذایی ماست و به ساخت و بازسازی عضلات کمک می‌کند."

درباره یافته‌های این مطالعه، او گفت: "مردم نباید از این مطالعه نتیجه بگیرند که غذاهای حاوی پروتئین ناسالم هستند. این درست نیست."

با این حال، او توصیه کرد: "[شما] باید تا حد امکان به دنبال غذاهای کامل باشید. به‌جای یک میله گرانولی شیرین با پروتئین اضافه‌شده، یک مخلوط آجیل انتخاب کنید که قند یا نمک اضافی نداشته باشد. به‌جای جایگزین‌های گوشت که دارای پروتئین اضافه هستند، توفو یا سفیده تخم‌مرغ را انتخاب کنید اگر گیاه‌خوار هستید یا مرغ یا گوشت لاغر را انتخاب کنید اگر گوشت‌خوار هستید."

علاوه بر این، مطالعه بر اهمیت آگاه بودن درباره انتخاب‌های غذایی تأکید می‌کند و توصیه می‌کند از فرضیات سریع بر اساس ادعاهای پروتئینی خودداری شود.

جاناتان جنینگز، پزشک داخلی دارای مدرک MS، MD، که همچنین در این مطالعه شرکت نکرده است، به MNT گفت: "من با پژوهشگران موافقم که اکثر مردم به برچسب‌گذاری اعتماد دارند و زمان کافی برای تحقیق بیشتر ندارند."

"برای افرادی که وقت تحقیق دارند، ممکن است فاقد تخصص فنی برای تفسیر دقیق برچسب‌گذاری باشند  .

نتایج این مطالعه به ما یادآوری می‌کند که باید در انتخاب‌های خود استراتژیک باشیم تا از عواقب ناخواسته سلامتی جلوگیری کنیم."

مردم می‌توانند با متخصصان تغذیه و پزشکان کار کنند تا انتخاب‌های هوشمندانه‌ای درباره مصرف پروتئین داشته باشند.