توسعه داروهای مشابه پپتید گلوکاگون-1 (GLP-1)، مانند وگویی (Wegovy) و زپباند (Zepbound)، دوران جدیدی در مدیریت وزن ایجاد کرده است. در حالی که این داروها می‌توانند منجر به کاهش وزن قابل توجهی شوند، پژوهشگران و متخصصان پزشکی نگرانی‌هایی در مورد از دست دادن توده عضلانی همراه با کاهش وزن دارند. این مقاله به چالش‌های مرتبط با ارزیابی تغییرات توده عضلانی ناشی از کاهش وزن داروهای GLP-1، تاثیرات بالقوه از دست دادن توده عضلانی و چگونگی حفظ آن می‌پردازد.
به گزارش انتخاب و به نقل از مدیکال نیوز تودی؛ آگونیست‌های GLP-1 مانند وگویی با تقلید از هورمونی که به طور طبیعی در دستگاه گوارش ترشح می‌شود، عمل می‌کنند. این داروها با تحریک ترشح انسولین، تأخیر در تخلیه محتویات معده و کاهش گرسنگی باعث کاهش وزن می‌شوند. به همین ترتیب، دارویی به نام تیرزپاتید (زپباند) که به هر دو گیرنده‌های GLP-1 و GIP متصل می‌شود، منجر به کاهش وزن می‌شود. این داروها به طور مؤثری باعث کاهش وزن مشابه جراحی چاقی شده‌اند، اما نگرانی‌هایی در مورد از دست دادن توده عضلانی به وجود آمده است.
چرا کاهش وزن با از دست دادن توده عضلانی همراه است؟
کاهش وزن در افراد دارای اضافه وزن یا چاقی معمولاً با از دست دادن توده عضلانی نیز همراه است. افراد مبتلا به چاقی معمولاً توده عضلانی بیشتری نسبت به افراد با وزن سالم دارند. در افراد دارای چاقی، بافت عضلانی معمولاً با چربی ترکیب می‌شود و باعث کاهش تحرک و عملکرد عضلات می‌شود. علاوه بر این، میزان بالاتر نفوذ چربی به عضلات با کاهش قدرت عضلانی و نقص‌های عملکردی ارتباط دارد.
کاهش وزن ناشی از کاهش کالری معمولاً با از دست دادن عضله و کاهش میزان چربی در بافت عضلانی همراه است. به عبارت دیگر، کاهش وزن منجر به بهبود ترکیب عضلات می‌شود اما حجم عضله کاهش می‌یابد.
چگونه می‌توان تشخیص داد که از دست دادن عضله ناشی از داروهای GLP-1 مضر است؟
یکی از چالش‌های تشخیص تأثیر داروهای GLP-1 بر سلامت عضلات، کمبود اندازه‌گیری مستقیم حجم و ترکیب عضلات است. مطالعات بررسی کارآیی داروهای GLP-1 معمولاً تغییرات در چربی و توده بدون چربی (که شامل عضلات، ارگان‌ها، استخوان‌ها و مایعات است) را اندازه‌گیری می‌کنند. با این حال، این روش‌ها به دقت تغییرات در توده عضلانی را منعکس نمی‌کنند. برای ارزیابی دقیق‌تر تغییرات عضلانی، از روش‌هایی مانند تصویربرداری با تشدید مغناطیسی (MRI) استفاده می‌شود، اما دستورالعمل‌های سازمان غذا و دارو (FDA) برای آزمایش اثربخشی داروهای GLP-1 برای کاهش وزن، ارزیابی کیفیت یا حجم عضلانی را الزامی نمی‌کنند.
چه کسانی باید نگران از دست دادن عضله غیرمطلوب هنگام استفاده از داروهای GLP-1 باشند؟
افراد مسن و کسانی که میزان توده عضلانی پایینی دارند (مانند افرادی که به سارکوپنی مبتلا هستند) ممکن است بیشتر در معرض خطر اثرات منفی از دست دادن عضله هنگام استفاده از داروهای GLP-1 باشند. افرادی که سبک زندگی بی‌تحرک دارند یا تغذیه ضعیفی دارند نیز بیشتر در معرض آسیب‌های ناشی از از دست دادن عضله هستند. افرادی که به بیماری‌هایی مانند بیماری مزمن کلیوی مبتلا هستند یا داروهایی مانند استروئیدها مصرف می‌کنند که باعث تحلیل عضلانی می‌شوند، نیز مستعد از دست دادن عضله هستند. با اینکه از دست دادن عضله به طور طبیعی با درمان‌های GLP-1 همراه است، حفظ توده عضلانی برای سلامت عمومی و جلوگیری از بازگشت وزن بسیار مهم است.
راهکارهایی برای حفظ توده عضلانی در حین استفاده از داروهای GLP-1
با اینکه پژوهش‌های مستقیم در مورد حفظ توده عضلانی در حین کاهش وزن ناشی از داروهای GLP-1 محدود است، روش‌هایی برای جلوگیری از از دست دادن عضله در نتیجه فرآیندهایی مانند پیری یا کاهش وزن ناشی از محدودیت کالری یا جراحی چاقی وجود دارد. رژیم غذایی غنی از پروتئین و تمرینات ورزشی منظم می‌توانند به حفظ توده عضلانی در حین کاهش وزن کمک کنند.
مصرف پروتئین به میزان 1.0–1.2 گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن در روز می‌تواند به حفظ توده عضلانی کمک کند. تمرینات مقاومتی مانند وزنه‌برداری نیز می‌تواند از از دست دادن عضله جلوگیری کند و حتی قدرت عضلانی را افزایش دهد.
اهمیت رعایت مداومت در درمان با داروهای GLP-1
رعایت رژیم غذایی و ورزش به طور منظم از جمله کلیدهای کاهش وزن سالم و پایدار است. مطالعات نشان می‌دهند که برخی از بیماران پس از یک سال مصرف داروهای GLP-1 به دلیل هزینه‌های بالا داروها، مصرف این داروها را قطع می‌کنند. در این شرایط، اغلب وزن به سرعت بازمی‌گردد.
مک‌گوآن تأکید می‌کند که شروع و توقف داروها می‌تواند باعث بازگشت وزن و دشواری در کاهش وزن مجدد شود. برای نظارت بر ترکیب بدن، از ابزارهایی مانند مقیاس‌های امپدانس بیوالکتریکی، اسکن‌های DEXA یا اندازه‌گیری با نوار می‌توان استفاده کرد. این اطلاعات می‌تواند در راهنمایی درمان و ارایه آرامش در زمان‌هایی که کاهش وزن کمی رخ می‌دهد، مفید باشد.
روش‌های مکمل برای پیشگیری از از دست دادن عضله
پژوهش‌ها به‌طور مداوم داروهایی را بررسی می‌کنند که می‌توانند به حفظ عضله کمک کنند. مصرف مکمل‌های پروتئین وی و آمینو اسیدهای ضروری می‌تواند در کمک به سنتز پروتئین عضلانی مؤثر باشد. همچنین، درمان‌های هورمونی مانند هورمون رشد یا داروهایی که باعث آزادسازی هورمون رشد می‌شوند، ممکن است به کاهش تحلیل عضلانی کمک کنند، اما این درمان‌ها گران‌قیمت و دارای عوارض جانبی هستند. پژوهش‌ها همچنین داروهایی را بررسی می‌کنند که با مسدود کردن هورمون‌هایی مانند آکتوین و میوستاتین، که رشد عضلات را مهار می‌کنند، می‌توانند از تحلیل عضلانی جلوگیری کنند. یکی از این درمان‌ها، آنتی‌بادی مونوکلونال بیماگروماب است که گیرنده آکتوین II را مسدود می‌کند.
