سرویس تاریخ «انتخاب»: اسدالله علم (۱ مرداد ۱۲۹۸ بیرجند – ۲۵ فروردین ۱۳۵۷ نیویورک)، یکی از مهمترین چهرههای سیاسی دوران محمدرضا شاه، وزیر دربار از ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۶ و نخستوزیر ایران از سال ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۲ بود.
«انتخاب» هر شب یادداشتهای روزنوشت علم را منتشر میکند.
۳۰ تیر ۱۳۴۸: یک هفته است در اروپا هستم... امروز روز عجیبی در تاریخ بشریت است، زیرا فضانوردان آمریکایی در ماه پیاده شدند. به وقت فرانسه (من الان در جنوب فرانسه در ویلای والاحضرت شاهدخت اشرفهستم)، حدود ساعت سه صبح بود. من از آن ساعت تا شش و نیم صبح در تلویزیون شاهد این عمل تاریخی بودم. واقعاً دقت دستگاهها حیرت انگیز است. چه طور مدول ماه نشین به ماه نزدیک شد و در فاصله یک متری ماه، موتور را خاموش کرد و به آرامی بر سطح ماه نشست (فقط این قسمت را در تلویزیون ندیدم، ولی با رادیو میشنیدم) بعد فشار هوای داخل کابین را کم و در آن را باز کرد و با چه احتیاطی (نیل آرمسترانگ) پا روی سطح ماه گذاشت. بعد راه رفت و بعد دوید، و بعد پرچم آمریکا و وسایل (لرزه نگاری) و رادار و اشعه لیزر را بر سطح ماه نصب کرد و دوربین تلویزیون را در دوازده متری مدول قرار داد. این کارها را آرمسترانگ میکرد و بعد الدرین به او پیوست. یعنی اول آرمسترانگ، و بعد از چند دقیقه الدرین پیاده شد. واقعاً حیرت انگیز بود. گو این که وقتی این یادداشتها منتشر میشود... شاید رمز زندگی هم پیدا شود، و این شعر حافظ که دریغ و درد که غافل از کار خویشتنم، بی معنی گردد. ولی برای ما این کار عجیب است و مثل پرواز لیندبرگ با هواپیمای یک موتوره از روی آتلانتیک است، که در چهل و چند سال قبل اتفاق افتاد و برای مردم آن وقت باور کردنی نبود، یا اصولاً پرواز خود هواپیما!...
در این یک هفته خبر مهمی نداشته ام. مادرم برای معالجه یا در حقیقت معاینه، در لندن هستند با ایشان در تماس میباشم. دوستم در پاریس است. من اینجا با خانم و بچهها هستم.
از اخبار مهم دیگر جهان، عمل مضحک روسهاست، که مقارن حرکت آپولو یک سفینه بدون سرنشین کوچک به نام لونای ۱۵ (۱۵ Luna) به ماه فرستاده و ادعا کرده اند که خاک ماه را زودتر از آمریکاییها به زمین خواهند آورد. ولی البته نتوانست بر ماه بنشیند و دور ماه میگردد. برنامه آمریکاییها یک برنامه حساب شده و اعلان شده بود، در صورتی که برنامه روسها غفلتاً اعلان شد. این کار برای افکار عمومی خود روس هاست و در عوض در دنیا خیلی مسخره شده است و همه جا مردم به روسها بد میگویند. در داخل شوروی هم، تلویزیون آنها چیزی از این پیشامد عجیب نشان نداد، فقط روزنامهها چند سطری نوشته اند. خاطرم میآید وقتی روسها اولین اسپوتنیک را ده سال قبل به مدار زمین فرستادند، من در ژنو بودم و چه حیرتی به محفل اروپایی و مخصوصاً آمریکایی دست داده بود. چندی بعد کندی فقید، رییس جمهور مقتول و اسبق آمریکا، برنامه پیشرفت فضایی آمریکا را اعلام کرد و گفت ما در ۱۹۷۰ در ماه پیاده خواهیم شد. بیچاره زنده نیست که ببیند یک سال زودتر آرزویش به حقیقت پیوسته است. چینیها هم هیچ چیز درباره این توفیق بزرگ بشریت، به مردم چین نگفته اند. خیلی عجیب است که با این سیستم حکومت، در دنیای امروز که برای فکر بشر حد و حدود نیست، میخواهند اظهار وجود بکنند و با این سیستم دیکتاتوری مردمی را در یوغ اسارت نگه دارند. قطعاً غیر ممکن است. چنان که مردم مسکو، با تمام بی اعتنایی دستگاههای دولتی به این موضوع، فریاد کشیدند که زنده باد آمریکا. باری امروز روز دوم پرواز است که این قضیه را مینویسم...