بعضی از چیزها، آنقدر بدیهی و معمول و همیشگی در پیرامون ما حضور داشتهاند که میپنداریم، از آغاز خلقت بودهاند یا دستکم مثل چرخ یا چاقو، مخترع خاصی نداشتهاند.
در این میان نظر شما در مورد پیانو چیست؟ تصور میکنید از چه زمانی پا به عرصه گیتی نهاد و آیا مخترع خاصی داشته است؟!
دیروز مصادف بود با ۳۶۰ مین سالگرد تولد مخترع پیانو، بارتولومئو کریستوفری.
نخستین سند از وجود پیانو، به سال ۱۷۰۰ برمیگردد، در این سال احتمالا، چند سال از کار کریستوفری روی پیانو میگذشت، تا اینکه در سال ۱۷۲۰ میلادی در اسناد به صورت واضح و مشخص از پیانوی کریستوفری نام برده شد.
تا پیش از آن زمان ساز کیبوردی غالبی که استفاده میشود هارپسیکورد نام داشت. در هارپسیکورد با فشرده شدن کلاویهها و حرکت اجزای یک سیستم مکانیکی متصل به آنها، زائدههای کوچک مضرابمانند سیمها را به ارتعاش درمیآورد و صدا ایجاد میشد. اما هارپسیکورد مشکلاتی داشت، مثلا نمیتوانست صدا را با شدتهای نرمی مختلف بنوازد. برای اصلاح این امر، در آن زمان مجبور بودند، دستکاریهای انجام بدهند.
همان طور که احتمالا میدانید، صدای پیانو در اثر برخورد چکشهایی با سیمهای آن تولید میشود. این چکشها در اثر فشردهشدن کلیدها (کلاویهها) به حرکت در میآیند. سیمهای پیانو به صفحهای موسوم به «صفحهٔ صدا» متصل شدهاند که نقش تقویتکنندهٔ صدای آنها را دارد.
قدیمیترین پیانویی که در حال حاضر به جا مانده در سال ۱۷۲۱ ساخته شده است. این پیانو در موزه هنر متروپیولیتن نگهداری میشود.
پیانو نخست، توسط مخترع نام طولانی un cimbalo di cipresso di piano e forte را گرفته بود (کیبوردی از چوب درخت سرو با شدت صدای کم و زیاد)، اما بعد از مدتی نام آن به پیانو فورته و سپس پیانو تغییر پیدا کرد.
کریستوفری برای یکی از اعضای خاندان مشهور و سرشناس ایتالیایی مدیچی به نام فردیناندو دو مدیچی کار میکرد. فردیناندو مشوق مدیچی بود و خانهای به او داده بود تا در آن آزادانه روی پیانو کار کند.
البته به مانند روزگار فعلی، در آن سیستمی برای ثبت اختراعات و پیتنتها نبود و دیگران بعدعا روی پیانوی کریستوفری آزادانه کار کردند و تکمیلاش کردند.
کریستوفری در سال ۱۷۳۱ درگذشت و اختراعش – پیانو- تازه در قرن هجدهم بود که همهگیر شد.