سرویس تاریخ «انتخاب»؛ ۲- خیابان‌های شهر و روسپیان: معمولا با آغاز شب‌های تهران، روسپیان ول‌گرد و به اصطلاح خیابانی در پاتوق‌های خود که در حقیقت جا‌های عرضه‌ی کالای آن‌هاست ظاهر می‌شوند. اینان جز بزک غلیظی که کرده‌اند و انتظاری که در نگاه‌شان پیداست، وجه تمایز دیگری با دیگر زنان شهر ندارند. بعضا لباس زنان شیک‌پوش را به بر کرده‌اند و برخی پوشاکی متوسط و پاره‌ای هم با چادرنماز یا چادرسیاه در گذرگاه‌های خاص خود می‌ایستند.
کمتر میهمانی یافت می‌شود که بی‌اتومبیل از آن‌ها دعوت کند. گو این‌که مشتریان، در تشخیص روسپیان ول‌گرد خطایی نمی‌کنند، ولی گاه و بی‌گاه اتفاق می‌افتد که مزاحم زنان غیر روسپی می‌شوند. زن در پیاده‌رو و خیابان حرکت می‌کند و اتومبیل مکرر پهلوی او ترمز می‌کند و او را به درون می‌خواند. خصوصا وقتی که نگرانی سر رسیدن پلیس و یا ژاندارم را نداشته باشد، به زودی تسلیم نمی‌شود و مشتری را به دنبال خود می‌کشد.
معمولا روسپی پیش از توافق قیمت سوار اتومبیل می‌شود و اتومبیل به سرعت دورتر می‌رود و آن‌گاه مذاکره درباره‌ی قیمت شروع می‌گردد و پس از توافق به نقاط مختلف بیرون شهر رهسپار می‌گردند. بیشتر اوقات یک اتومبیل دو یا چند سرنشین دارد که غالبا همگی مشتری هستند و از همین رو روسپیان خیابانی، مشتریان بیشتر را ترجیح می‌دهند به شرطی که با توانایی و احساسی که خاص خود آن‌هاست متوجه شوند که مشتری بی‌پول، مزاحم و احیانا متجاوز نیست. زیرا هستند کسانی که روسپیان ول‌گرد را به بیرون شهر می‌برند، متمتع می‌شوند و پول، حتی کیف و کفش و چادرنماز آن‌ها را به عنف می‌گیرند و آن‌ها را در جای خلوتی از اتومبیل پیاده می‌کنند.
نقاطی که برای نزدیکی به روسپیان انتخاب می‌شود معمولا متغیر است و تصمیم مقامات انتظامی برای مجاز یا فرق کردن مکان‌هایی که برای این کار انتخاب می‌شود، تعیین‌کننده است.
نقاطی که غالبا برای این منظور استفاده شده است بدین قرار است:
جاده کرج (که سابقا مهمان‌سرا‌هایی خاص این منظور داشت و فعلا همگی تعطیل شده است.)، مهمان‌سرا‌های مشخص در جاده‌ی شمیران (پهلوی)، قسمتی از تپه‌های غرب و شمال غرب ونک (معروف به تپه سیخی) کوی مکانیر، محدوده‌ای در شرق اراج و سرانجان اقدسیه و ازگل.
افزایش فشار پلیس بر زنان ول‌گرد شیوه‌های دیگری را در نظامات مزبور پدید آورد:
عده‌ای از روسپیان دست به خرید اتومبیل‌های کوچک و ندرتا اتومبیل‌های بزرگ زدند و گردش خود را در معابر آغاز کردند. مشتریان از این پس به دنبال اتومبیل اینان روانه می‌شوند و در نقطه‌ای که ملاقات سرنشینان دو اتومبیل بلامانع بود مذاکرات انجام می‌شود و روسپی با اتومبیل مشتری به همان نحو که گفته شد به نقاط خاص رهسپار می‌شوند. البته ظهور اتومبیل در دستگاه پاره‌ای از روسپیان ول‌گرد که بیش و کم جوان‌تر بودند و بر و رویی داشتند نرخ پذیرایی را دوچندان کرد.
هم‌چنین گروهی از روسپیان ول‌گرد با پاره‌ای از رانندگان تاکسی قراردادی کرده‌اند و به همین شیوه از تعقیب پلیس در امان مانده‌اند و کسب و کار خود را ادامه می‌دهند.
جمعی نیز حامیانی برای خود خریدند و اینان مردانی هستند که از طبقات پست جامعه، فاقد مهارت و شغل شرافتمندانه و سواد، همانند باج‌خوران و چاقوکشان و قداره‌بند‌های قدیم با دریافت قسمتی از درآمد روسپیان، آنان را در مقابل جرم «ول‌گردی» ایمن می‌سازند و خود را در مقابل بازخواست پلیس وابسته به روسپی معرفی می‌کنند.
رانندگان تاکسی و احیانا اتومبیل‌های با نمره‌ی سفید به همان قسم که روسپیانِ راننده جلب مشتری می‌کنند، ترتیب کار را می‌دهند و حامیان که پاره‌ای از ایشان چندین روسپی را «اداره» می‌کنند یا خود و یا ایادی ایشان با روسپی به صورت زوج در گذرگاه‌ها می‌ایستند و موقعی که مشتری روسپی را سوار اتومبیل کرد آنان را تنها رها می‌کنند.
ادامه دارد...
منبع: خواندنیها، به تاریخ سه‌شنبه ۱۲ بهمن ۱۳۵۰، ص ۲۰.
نشانی این خانه‌ها را معمولا مردان واسطه و خیابان‌گرد می‌دانند که معمولا پاتوق آن‌ها در خیابان اسلامبول، حدود چهارراه فردوسی، خیابان منوچهری و مقابل سفارت کبرای انگلیس، چهارراه امیراکرم، شاهرضا [جمهوری کنونی] اول لاله‌زارنو و خیابان رامسر است... مردان جوان و میان‌سال که در این نقاط به انتظار می‌ایستند، واسطه‌ها خود به ایشان مراجعه می‌کنند و خویش را معرفی می‌نمایند...
