یک کارشناس اقتصادی درباره شرایط اقتصادی کشور در سال ۱۴۰۰ اعتقاد بر این دارد که مشکل اصلی اقتصاد ما ضعف در مدیریت است که به مراتب شرایط بدتری از شیطنتهای آمریکا در برجام یا تحریمها دارد که البته درباره همان شیطنتها من اعتقاد دارم که ضعف ما باعث سواستفاده طرف مقابل شد.
محمد خوشچهره در گفتگو با «انتخاب» در پاسخ به این پرسش که وضعیت اقتصادی ایران در سال ۱۴۰۰ با توجه به شرایط و تحولات اقتصادی و سیاسی ایران در سال ۹۹، چه جایگاهی خواهد داشت، گفت: معمولا برای پیشبینی و تحلیل شرایط یا وضعیت هر موضوعی در آینده ما نیازمند یک سری ابزار و اطلاعات و آمار نسبت به آن موضوع هستیم تا بتوانیم یک برنامهریزی در خصوص آن لحاظ کنیم که اصطلاحا آن را تحلیل روند مینامند. این تحلیل روند همان پیش بینی و تحلیلی است که ما بر اساس تحولات و اتفاقات در گذشته انجام میدهیم.
وی ادامه داد: ابزار دیگری که در این خصوص مدنظر است، همان مساله آیندهپژوهی است که تحلیل روند در کنار رویدادهای احتمالی موثر لحاظ شده تا بتوانیم به یک جمعبندی و نتیجه برسیم. مثلا یکی از رویدادهای احتمالی موثر برای پیش بینی و تحلیل آینده همین مساله شیوع بیماری کروناست که در تا حدود بسیار زیادی مسائل مختلف جهانی اعم از سیاست و اقتصاد را در تحت تاثیر قرار داد.
خوش چهره افزود: امروز نیز هنوز شیوع جهانی کرونا قطع نشده است و همچنان این احتمال وجود دارد که در آینده نیز مجددا این بیماری جهش داشته باشد و دوباره قدرت بیشتری در تلفات انسانی و سرایت داشته باشد. مساله بیماری کرونا نمونهای از رویدادهای احتمالی موثر است که میتواند تحلیلها و پیشبینیها از آینده را پیچیدهتر کند و اجازه ندهد که به راحتی یک پیشبینی و تحلیل را درباره آینده ارائه کرد.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به شرایط اقتصادی و بازارهای مالی ایران، گفت: وضعیت اقتصادی ایران مانند شرایط یک بیماری است که در بستر افتاده است. این بیمار به ویروس مبتلاست که ریشه در بیکاری، تورم، رشد منفی اقتصاد و ... دارد، ولی با این همه من به ترمیم و بهبود شرایط جسمانی بیمار امیدوار هستم؛ چون اعتقاد دارم که بنیه فرد بیمار قوی است و میتواند تا رسیدن به بهبود و سلامتی این درد و بیماری را تحمل کند. اما مساله اصلی اینجاست که رفتارها و تصمیمات اشتباه شخص بیمار و کادر درمانی آن بیمار ممکن است رفته رفته شرایط بیماری را بدتر کند.
وی افزود: منظور من از رفتارهای اشتباه شخص بیمار و کادردرمانی آن شخص، همین مردم، مسئولان و نهادهای تصمیمگیر و اجرایی است که میتوانند چه در بهبود حال بیمار یا وخیم شدن بیماری موثر باشند و نقش مهمی در سرنوشت آن بیمار دارند.
خوش چهره با انتقاد از عملکرد نهادهای متولی در حوزه اقتصاد، گفت: مسئولان مربوطه اگر در رفتار و عملکرد خودشان شفافیت بیشتری را به کار بگیرند و سعی کنند موضوعات مختلف را واقعبینانه و درست دیده و نسبت به آن رفتار و تصمیم صحیح اتخاذ کنند، قطعا شرایط کشور از این وضعیت خارج خواهد شد و این شرایطی که امروز در کشور وجود ندارد، نه حق مردم و نه حق کشور و حاکمیت است. البته ما در سال آینده یک انتخابات مهم در پیش داریم و باید دید که مسئولان و احزاب و افراد دخیل در آن واقعا دغدغه منافع ملی و مردم را در نظر دارند یا صرفا یک رقابت سیاسی و جناحی و حزبی را دنبال میکنند که اگر هدف واقعی آنان منافع ملی باشد، قطعا وضعیت اقتصادی کشور میتواند بهبود پیدا کند.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه دلیل عمده مشکلات اقتصادی در کشور به عوامل داخلی مربوط میشود، تصریح کرد: ما نمونه این ضعف مدیریتی را در بسیاری از بازارهای داخلی شاهد هستیم. همچنان که در بازار مسکن ما در سال ۹۹ شاهد یک شرایط رکود آن هم بعد از چند مرحله تورم بودیم که طبعا این تورمها میبایست به رونق بازار مسکن میانجامید. اما چرا این اتفاق افتاد؟ به دلیل آنکه نهادهای متولی در این حوزه مدیریت خوبی بر این مساله نداشتند. وگرنه مسکن یا زمین یک کالا یا محصول وارداتی یا صادراتی نیست که بخواهیم آن را وابسته به برجام یا تحریمها توجیه کنیم.
وی افزود: ما همچنین در بحث کشاورزی و دامداری که اساسا داخلی محسوب میشوند، شاهد یک آشفتگی در عرصه و تقاضا و قیمتگذاری هستیم که نشان از این دارد که ما علیرغم تمام ظرفیتها و پتانسیلهای خوبی که داریم، نتوانستیم این بازارها را از سوداگران و سواستفادهکنندگان مصون بداریم و دلیل این مساله هم به همان نکته ضعف مدیریتی مربوط میشود.
خوش چهره ادامه داد: مجموعه این اتفاقات ما را با یک سری پیچیدگیها و ظرافتها مواجه میکند تا ما نتوانیم پیشبینی خوبی از آینده اقتصادی کشور داشته باشیم. چراکه مشکل اصلی اقتصاد ما ضعف در مدیریت است که به مراتب شرایط بدتری از شیطنتهای آمریکا در برجام یا تحریمها دارد که البته درباره همان شیطنتها من اعتقاد دارم که ضعف ما باعث سواستفاده طرف مقابل شد. قطعا در مساله اقتصاد و موضوعات ملی عقلانیت حرف اول را میزند و مجلس یا دولت اگر بخواهد احساسی تصمیمگیری کند، مشکلی از مشکلات کشور حل نخواهد شد. متاسفانه امروز مجلس ما عملکرد موفقی نداشته و بخشی از دولت ما عملا فشل است و توانایی حل مشکلات را ندارد.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه گفتن و پذیرفتن ریشه مشکلات ما را میتواند به مسیر اصلی جهت بهبود بیماری اقتصاد هدایت کند، گفت: اگر کشور را یک تیم فوتبال در نظر بگیریم، این تیم با یک مربی خوب میتواند با همان بازیکنان معمولی، رشد کند و پیروز شود، ولی اگر مربی صلاحیت کافی را نداشته باشد حتی با بهترین بازیکنان هم موفق نخواهد بود. یک مربی خوب کسی است که تمرینات خوب را برای تیم در نظر بگیرد و نظم را به تیم برگرداند. ما اگر به جای حل مشکلات اقتصادی به دنبال ملاحظات سیاسی و جناحی و تشدید اختلافات باشیم، قطعا مشکلی ار حل نخواهیم کرد.
اولین علت عمده در بروز و ظهور مشکلات اقتصادی، موانعی است که در عرصه جهانی برای ایران ایجاد میشود. این مسائل و موانع باعث آن شده که بسیاری از ابزار و امکانات از ایران در عرصه جهانی و حوزه اقتصادی دریغ شود؛ بنابراین برای حل مشکلات و مسائل اقتصادی کشور باید درصدد حل این موانع و سدهای برآمده از موضوعات خارجی برآییم.