arrow-right-square Created with Sketch Beta.
کد خبر: ۴۸۹۶۶۹
تاریخ انتشار: ۰۰ : ۱۹ - ۲۴ تير ۱۳۹۸
اسناد ویکی لیکس؛ شماره ۲/

گزارش سفارت آمریکا از اعتراضات دانشجویی به اعدام ۱۰ نفر از مخالفان شاه در سال ۱۳۵۱ / تظاهرات در دانشگاه مشهد آنقدر شدید بود که دانشگاه آنجا را سه روز تعطیل کرده‎اند / دولت معتقد است زمانبندی این تظاهرات‏ها همزمان با حضور براندت، صدراعظم آلمان بوده تا موجب سرافکندگی دولت شود

سفارت آمریکا در تهران در سندی در سال ۱۳۵۱ درباره اعتراضات داشجویی به ویژه در شهرهای تهران و مشهد به اعدام 10 نفر از مخالفان دولت توضیح داده است.
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

گزارش سفارت آمریکا از اعتراضات دانشجویی به اعدام ۱۰ نفر از مخالفان شاه در سال ۱۳۵۱ / تظاهرات در دانشگاه مشهد آنقدر شدید بود که دانشگاه آنجا را سه روز تعطیل کرده‎اند / دولت معتقد است زمانبندی این تظاهرات‏ها همزمان با حضور براندت، صدراعظم آلمان بوده تا موجب سرافکندگی دولت شود

«انتخاب» قصد دارد به صورت روزانه، به منظور آگاهی مخاطبان نسبت به تحولات و اتفاقات گذشته، اسناد ویکی لیکس در رابطه با ایران را که متعلق به سال های ۱۹۷۲ تا ۲۰۰۹ است را منتشر کند.

سفارت آمریکا در تهران در سندی در سال ۱۳۵۱ درباره اعتراضات داشجویی به ویژه در شهرهای تهران و مشهد به اعدام 10 نفر از مخالفان دولت توضیح داده است.

به گزارش سرویس تاریخ «انتخاب»، در این سند آمده است:

محاکمه/اعدام عناصر ضددولتی: دانشجویان تظاهرات می‏کنند و شاه منتقدان خارجی را سرزنش می‏کند
تاریخ: پنج شنبه ۹ مارس ۱۹۷۲
سفارت آمریکا در تهران

۱. در اعتراض به محاکمه/مجازات‏های اخیر علیه عناصر ضددولتی (بخصوص اعدام‎ها که اکنون به ۱۰ نفر رسیده)، دانشجویان دانشگاه تهران – با پیشگامی دانشجویان دانشکده مهندسی – روز ۷ مارس یک تظاهرات و تظاهرات گسترده‎تری را (حدود ۶۰۰ نفر) صبح روز ۸ مارس در داخل دانشگاه برگزار کردند. در حالیکه مسئولان دانشگاه احساس می‎کردند می‎توانند تظاهرات روز ۷ مارس را بدون کمک نیرو‌های خارجی کنترل کنند، اما ظاهرا در روز ۸ مارس احساس کردند چنین توانی ندارند و از نیروی پلیس ملی درخواست کردند برای مدتی کوتاه وارد دانشگاه شود. در نتیجه برخورد فیزیکی با دانشجویان شد، اما هیچ گزارشی از درگیری/تلفات جدی وجود ندارد و دانشگاه تا اوایل بعد از ظهر به آرامش کامل برگشت.
پ. گزارش شده که در برخی دانشکده‌های دیگر دانشگاه‌های تهران (آریامهر، ملی و پلی‎کلینیک) هم در روز ۸ مارس و در همراهی با این تظاهرات‎ها، اقدام به اعتصاب کرده‎اند، اما تا کنون تظاهراتی گزارش نشده است. گزارش‎های قابل اعتمادی وجود دارد مبنی بر آنکه تظاهرات دانشجویی در دانشگاه مشهد (شش نفر از ۱۰ اعدامی مشهدی بوده‎اند) آنقدر شدید بوده که دانشگاه آنجا را سه روز تعطیل کرده‎اند و هنوز هم تعطیل است. (نکته: تعجب نخواهیم کرد اگر دولت ایران دستور تعطیلی دانشگاه‎های تهران را تا بعد از تعطیلات نوروز صادر کند).
۳. بر اساس گفته دانشجویان و شاهدان نزدیک به حلقه‎های دانشگاهی، به نظر واضح است که بخش اعظم انگیزه تظاهرات و اعتصاب‎ها در حمایت از آن، خشم دانشجویان از ادامه بازداشت چند دانشجو با اتهام عضویت در گروه‎های "ضددولتی" و حتی بالاتر از آن، خشم از محاکمه‎ و اعدام افراد متهم به فعالیت‎های ضددولتی در روز‌های اخیر است. البته در حال حاضر نشانه‎هایی وجود دارد که دولت ایران معتقد است زمانبندی این تظاهرات‏ها (و شاید اصل تظاهرات) توسط عناصر ضددولتی انجام شده تا موجب سرافکندگی دولت ایران همزمان با دیدار براندت، صدراعظم آلمان و هیات بزرگ رسانه‎ای همراه او شود.
۴. در تحولی مرتبط، که احتمالا مخاطب آن دانشجویان حاضر در تظاهرات و افراد همدل با آن‌ها بوده، شاه در کنفرانس خبری روز ۷ مارس خود (در حضور رسانه‎های آلمانی) از آنچه گزارش‌های جانبدارانه خارجی درباره محاکمه و اعدام‎های اخیر خواند، به شدت انتقاد کرد. او بار‌ها و به شدت از نشریه لوموند انتقاد کرده و بصورت خاص به درخواست نشریه لوموند برای عفو افراد محکوم در محاکمات اخیر اشاره کرد. بعد از طرح دو سوال لفظی مبنی بر آنکه «شده است لوموند تا بحال بپرسد آیا این قاتلان حق گرفتن جان افراد را بیگناه را داشته‎اند؟ آیا شده لوموند یک کلمه در محکومیت تروریست‎ها و آدمکش‎های اعزامی توسط ارتش آزادیبخش ایرلند برای کشتار مردم بنویسد؟» شاه گفت: نشریات خارجی هیچ حقی برای اظهارنظر درباره موضوعاتی که کاملا از آن بی اطلاع هستند، ندارند. او به «وظیفه‎اش بر اساس قانون اساسی» برای جلوگیری از «ترور یا اقدام علیه استقلال و تمامیت ارضی کشور توسط ماموران دیگر کشورها» اشاره کرد.
پایان

نظرات بینندگان