یک استاد دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی ضمن اشاره به آثار زیست محیطی که زمین لرزه میتواند در پی داشته باشد از جمله آلودگی هوا و آب گفت: فناوری "هارپ" هیچ ارتباطی با زمین لرزه ندارد.
دکتر محمد یزدی اظهار کرد: تخریبهای زیست محیطی دو منشأ زمین زاد و انسان زاد دارند که یکی از بزرگترین عوامل تخریبهای زمین زاد زلزله است. زمین لرزه علاوه بر آنکه به ساختار زمین آسیب میرساند سبب شکاف آن نیز میشود که این شکاف ممکن است گاز متان موجود در برخی مناطق را آزاد کند.
زمینلرزه یکی از عوامل گرم شدن کرهی زمین است
وی ادامه داد: علاوه بر گاز متان، گاز رادون نیز بر اثر زمین لرزه آزاد میشود که هر دوی این گازها آلوده کننده محیط زیست هستند، همچنین بر اساس یک نظریه جدید زلزلههای بزرگ که سبب شکاف زمین میشوند قابلیت این را دارند که میزان CO2 موجود در فضا را افزایش دهد. بر اساس برخی از فرضیات یکی از عواملی که سبب گرم شدن کره زمین نسبت به سالهای قبل شده زمین لرزههای بزرگ و شکافهای ایجاد شده در زمین است.
آیا زمین لرزه سبب افزایش آلودگی هوا در غرب کشور میشود؟
این استاد دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه زمین لزره سبب افزایش گاز در مناطقی شده که صنعتی نیستند CO2، گفت: افزایش آلودگی هوا در یک منطقه بر اثر زلزله بستگی به سنگ بستر آن مکان دارد. در اکثر نقاط زمین به ویژه مکانهایی که سنگهای رسوبی دارند گاز متان همراه با CO2 در خاک محبوس شده است. هنگام زمین لرزه این گازها آزاد میشوند ولی به نظر میرسد که حجم آن در حدی نیست که سبب آلودگی بیش از حد هوا و نگرانی در اینباره شود. البته خوشبختانه در غرب کشور تراکم صنعتی زیاد نیست و به همین دلیل زلزله در آن مناطق نمیتواند تشدید کننده آلودگی هوا باشد.
تاکید بر ارزیابی کیفیت آب مناطق زلزلهزده
دکتر یزدی افزود: بر اثر شکستگی زمین پس از زمین لرزه، ریزش کوه و لغزش زمین اتفاق میافتد که این دو نیز سبب تخریب محیط زیست و تغییر جهت حرکت آبهای زیرزمینی میشوند، همچنین ممکن است که جهت مسیر چشمهها عوض شده و برخی چشمهها خشک شوند و یا در برخی محلها که پیش از زمین لرزه چشمهای وجود نداشته بروز و ظهور پیدا کند.
این استاد دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی در پاسخ به این سوال که آیا زمین لرزه سبب آلودگی آبهای زیرزمینی میشود یا خیر توضیح داد: همامطور که در مناطق زلزلهزده مشاهده شد در مراحل اولیه پس از زمین لرزه، آب کدر میشود چرا که میزان مواد جامد معلق در آب افزایش پیدا میکند، همچنین مسیر آب تغییر پیدا کرده و آب همراه خود خاک و گل را جابجا میکند که به دنبال آن میزان آلودگی آب افزایش پیدا میکند. بنابراین توصیه من به مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست این است که گروهی از طرف این سازمان مسئول ارزیابی کیفیت آب مناطق زلزله زده شوند و بررسی کنند که حرکت آبهای زیرزمینی در این مناطق چه تغییراتی پیدا کرده و چه موادی ممکن است به آب مناطق زلزله زده اضافه شده باشد.
وی در ادامه ضمن اشاره به اینکه یکی از اثرات مخرب زلزله تخریب چشم انداز طبیعی است، گفت: سیمای طبیعی یک منطقه پس از زمین لرزه به شدت آسیب میبیند که پس از سپری شدن دورهی بحران باید برای بازسازی آن چارهای اندیشید.
تاکید بر مدیریت صحیح پسماندهای ساختمانی
این استاد دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی با تاکید بر اینکه لازم است برای نحوه مدیریت پسماندهای زلزله راه حلی پیدا کرد، تصریح کرد: پسماندهای ساختمانی در آن مناطق باید به نحوی مدیریت شوند که در مسیر سیلاب نباشند. چرا که هنگام سیل مصالح ساختمانی شسته میشوند و به رودخانهها میریزند. بنابراین این مصالح باید پس از مکان یابی منتقل و دپو شوند. همچنین اگر امکان آن وجود داشته باشد میتوان برخی از این مصالح را تبدیل به مواد اولیه مانند شن و ماسه و خاک کرد. در پسماندهای ساختمانی مناطق زلزله زده فلزاتی وجود دارد که در اثر باران انحلال پیدا کرده و تبدیل به شیرابههایی با فلزات سنگین میشوند که میتواند در آینده به دامداری، کشاورزی و باغداری منطقه آسیب بزند. بنابراین مدیریت این موارد از اهمیت زیادی برخوردار است.
دکتر یزدی در ادامه بر مدیریت لاشه دام و احشام در مناطق زلزلهزده نیز تاکید کرد و گفت: برای حفظ سلامت و بهداشت محیط دستگاههای مربوطه باید لاشه احشام را نیز از منطقه دور کرده و با روشی درست امحا کنند.
زمین لرزه ارتباطی با امواج پارازیت ندارد
وی در پایان با اشاره به شایعات مطرح شده مبنی بر وقوع زلزله در اثر فناوری هارپ گفت: گرچه فناوری هارپ، فناوری قدرتمندی است که برای سیگنالهای مخابراتی و هواشناسی کاربرد دارد، ولی تاکنون هیچ گزارش علمی مستندی مبنی بر اینکه بتوان با فناوری هارپ زمین را با این قدرت لرزاند وجود ندارد و چنین مسئلهای از نظر علمی تا کنون ثابت نشده است.