پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : 
یائسگی فرآیندی طبیعی و یکی از گذرگاههای مهم در زندگی زنان است. با این حال، بسیاری از افراد از صحبت دربارهی آن احساس راحتی نمیکنند، که این مسئله میتواند بهطور غیرمستقیم سلامت آنان را تحت تأثیر قرار دهد.
بهگزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ وقتی صحبت از سلامت زنان به میان میآید، قاعدگی و یائسگی دو نقطهی عطف در سیستم تولیدمثلی هستند؛ یکی آغاز چرخهی قاعدگی را نشان میدهد و دیگری پایان آن را. با وجود اهمیت این دو مرحله، هنوز هم هر دو با نوعی تابو و داغ ننگ اجتماعی روبهرو هستند که موجب میشود گفتگوهای آزاد دربارهی آنها دشوار شود.
اگرچه صحبت دربارهی قاعدگی بهتدریج رایجتر شده است، اما یائسگی همچنان موضوعی ناشناخته در بسیاری از خانوادههاست. به جز زنانی که خود آن را تجربه میکنند، افراد کمی بهدرستی چالشهای این مرحله را درک میکنند، چه برسد به آنکه در این دوران حمایتی از زنان نشان دهند. از همین رو، شکستن سکوت دربارهی یائسگی امری حیاتی است تا زنان بتوانند مراقبت و درکی را که شایستهی آن هستند، دریافت کنند.
یائسگی و علائم اصلی آن را بشناسیم
بر اساس تعریف سازمان جهانی بهداشت (WHO)، یائسگی زمانی تشخیص داده میشود که «زنی به مدت ۱۲ ماه متوالی بدون قاعدگی باشد»، بدون آنکه علت واضح دیگری برای آن وجود داشته باشد.
یائسگی مرحلهای در زندگی زنان است که در آن قاعدگی متوقف شده و تخمکگذاری در تخمدانها پایان مییابد؛ در نتیجه، زن دیگر توانایی باردار شدن ندارد.
یائسگی طبیعی معمولاً بین سنین ۴۵ تا ۵۵ سالگی رخ میدهد. برخی زنان ممکن است پیش از ۴۰ سالگی دچار یائسگی زودرس شوند. به گفتهی WHO، این نوع یائسگی میتواند ناشی از ناهنجاریهای کروموزومی، اختلالات خودایمنی یا علل ناشناخته باشد.
علائم رایج یائسگی عبارتاند از:
• گرگرفتگی
• تعریق شبانه
• قاعدگیهای نامنظم
• خشکی واژن
• دشواری در خوابیدن
• تغییرات خلقی
• چالشهای سلامت روان
• کاهش میل جنسی
• درد هنگام رابطهی جنسی
• بیاختیاری ادرار
چرا گفتوگو دربارهی یائسگی اهمیت دارد؟
برخی زنان تصور میکنند که یائسگی صرفاً مرحلهای است که باید آن را تحمل کرد. دکتر «سامیپ بوجبال»، متخصص زنان در بیمارستان ژوپیتر در شهر پونهی هند میگوید: «با اینکه درک ما از یائسگی نسبت به گذشته بسیار پیشرفت کرده است، اما هنوز برخی افراد آن را امری منفی و ناپسند میدانند که نباید دربارهاش صحبت کرد.»
در نتیجه، بسیاری از زنان ترجیح میدهند علائم خود را پنهان کرده و برای درمان آنها به متخصص مراجعه نکنند.
به توصیهی WHO، علائم یائسگی میتوانند زندگی شخصی و حرفهای زنان را مختل کنند، و تغییرات ناشی از آن ممکن است در سنین بالاتر بر سلامت عمومی زنان تأثیر بگذارد. از همین رو، مراقبت در دوران یائسگی و حتی پیش از آن، یعنی در مرحلهی پیشایائسگی، نقش مهمی در کمک به سالمند شدن همراه با کیفیت زندگی ایفا میکند.
نیاز به مقابله با باورهای نادرست دربارهی یائسگی
یکی دیگر از دلایل مهم برای گسترش گفتوگو پیرامون یائسگی، مقابله با افسانهها و باورهای اشتباه در این زمینه است. دکتر بوجبال به برخی از این باورها اشاره کرده و آنها را رد میکند:
• باور نادرست: تجربهی یائسگی برای همه یکسان است.
واقعیت: افراد به شیوههای متفاوتی وارد یائسگی میشوند. شدت و نوع علائم در افراد مختلف متفاوت است.
• باور نادرست: یائسگی فقط مدت کوتاهی طول میکشد.
واقعیت: برای بسیاری از زنان، گذر از این مرحله ممکن است چندین سال طول بکشد.
• باور نادرست: یائسگی وحشتناک است.
واقعیت: بسیاری از زنان علائم خفیف تا متوسط دارند. حتی برای کسانی که علائم شدیدتری دارند، یائسگی میتواند از جهاتی رهاییبخش باشد.
• باور نادرست: یائسگی میل جنسی را از بین میبرد.
واقعیت: یائسگی لزوماً به معنای پایان زندگی جنسی نیست. برخی زنان از اینکه دیگر نیاز به جلوگیری از بارداری ندارند، احساس آزادی بیشتری میکنند.
راهکارهایی برای عادیسازی گفتوگو دربارهی یائسگی
یائسگی مرحلهای طبیعی از زندگی است، اما بهدلیل نگاه منفی جامعه، بسیاری آن را پنهان میکنند. به گفتهی دکتر بوجبال، برای تغییر این نگاه، باید گفتوگوهایی آزاد و فراگیر میان اعضای خانواده، دوستان و همکاران شکل بگیرد.
آموزش و آگاهیبخشی نقش مهمی در عادیسازی یائسگی و کمک به زنان برای دریافت درمان مناسب دارد.
به گفتهی دکتر، متخصصان سلامت میتوانند با ارائهی آموزش به بیماران، ترویج سبک زندگی سالم، آموزش تغذیهی مناسب، حفظ وزن متعادل، تشویق به ترک سیگار، فعالیت بدنی منظم، و استفاده از درمانهای هورمونی سیستمیک یا موضعی در صورت نیاز، نقش مؤثری در این مسیر ایفا کنند.
همچنین، مردان نیز باید دربارهی یائسگی اطلاعات بیشتری کسب کنند. دکتر بوجبال میگوید: «بسیاری از مردان از احساسات همسرشان در این دوره آگاه نیستند و به رفتار همیشگی خود ادامه میدهند. در حالیکه این مرحله، زمانی است که همسرشان بیش از همیشه به عشق و تأیید نیاز دارد.»
او میافزاید: «چه زنی درمان جایگزین هورمونی (HRT) را انتخاب کند، چه درمانهای مکمل را ترجیح دهد، یا حتی صرفاً بخواهد زمانی را به خود و علایقش اختصاص دهد، مهم این است که هر دو شریک زندگی، یائسگی را بهعنوان مرحلهای نو در رابطهشان ببینند—مرحلهای که میتواند نتایج بسیار مثبتی در پی داشته باشد.»