بارداری هتروتوپیک پدیده‌ای منحصربه‌فرد و بسیار جالب است. اگرچه این نوع بارداری نادر است، اما زنانی که در حال برنامه‌ریزی برای بارداری هستند، باید درباره آن اطلاعات کافی داشته باشند.
روایت واقعی یک بارداری هتروتوپیک
به‌گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ روزی خاص در زندگی آقای و خانم ردی (نام‌ها تغییر یافته) فرا رسید؛ نتیجه‌ی تست بارداری مثبت شد. آن‌ها ۷ سال بود که ازدواج کرده بودند. پیش از این نیز تحت درمان IVF قرار گرفته بودند، اما در سال ۲۰۲۳، نتیجه فقط یک بارداری بیوشیمیایی بود (آزمایش خون بارداری را نشان داد، اما ساک حاملگی هرگز در سونوگرافی دیده نشد). این بار، از شادی در پوست خود نمی‌گنجیدند. اما خیلی زود، شادی‌شان به کابوسی دردناک تبدیل شد؛ سونوگرافی بارداری آن‌ها نشان داد که دچار بارداری هتروتوپیک شده‌اند.
در سونوگرافی، دو ساک بارداری دیده شد: یکی در محل طبیعی، یعنی داخل حفره رحم و دیگری در محلی غیرطبیعی و غیرمعمول، در گوشه‌ای از رحم، نزدیک به محل اتصال لوله‌ی فالوپ سمت چپ به رحم که به آن «بارداری اکتوپیک کورنوال» گفته می‌شود. در هر دو ساک، جنین‌های کوچکی دیده می‌شد که قلبشان نیز می‌تپید. چنین ترکیبی بسیار نادر است و به آن «بارداری هتروتوپیک» گفته می‌شود. پزشکشان توضیح داد که مشکل این است که بارداری خارج‌رحمی ممکن است پاره شده و جان مادر را به خطر بیندازد. بدتر آن‌که، در این وضعیت ممکن است بارداری طبیعی و داخل‌رحمی نیز از دست برود. گزینه جراحی برای برداشتن بارداری خارج‌رحمی هم مطرح شد، اما این کار تقریباً به‌طور قطع منجر به از دست رفتن بارداری طبیعی می‌شد. آن‌ها خود را بدون هیچ راهی و در تنگنای زمانی یافتند؛ جان مادر در خطر بود و نمی‌خواستند این بارداری مورد انتظار را از دست بدهند.
بارداری هتروتوپیک چیست؟
«بارداری هتروتوپیک وضعیتی نادر و بالقوه تهدیدکننده‌ی زندگی است که در آن، به‌طور هم‌زمان بارداری داخل‌رحمی و خارج‌رحمی اتفاق می‌افتد. یعنی یک ساک بارداری در محل طبیعی یعنی داخل رحم قرار دارد و ساک دیگر در محلی غیرطبیعی ایجاد می‌شود. این محل غیرطبیعی می‌تواند در لوله فالوپ، تخمدان یا به‌ندرت در نواحی غیرمعمول رحم مانند گوشه‌ی رحم (کورنوال)، محل اسکار سزارین یا دهانه‌ی رحم باشد»، دکتر گوری شانکار رودراپال، مشاور طب مادر و جنین و مداخله‌های جنینی در بیمارستان Narayana Health City، بنگلور چنین توضیح می‌دهد.
ادامه‌ی ماجرا…
در نهایت، این زوج به بخش طب مادر و جنین و مداخلات جنینی در بیمارستان Narayana Health City ارجاع داده شدند. پزشک پس از بررسی بارداری، روش درمانی‌ای را پیشنهاد داد که در آن بارداری خارج‌رحمی کاهش داده شود و بارداری طبیعی دست‌نخورده باقی بماند. با استفاده از سونوگرافی، یک مداخله‌ی کم‌تهاجمی انجام شد؛ سوزنی ویژه با دقت به درون ساک بارداری خارج‌رحمی هدایت شد.
محتویات داخل ساک بارداری با سرنگ بیرون کشیده شد؛ مایعی شامل خون از ساک خارج شد. سپس مقدار بسیار کمی دارو به داخل ساک فروریخته‌شده تزریق شد تا از رشد بیشتر بارداری در آن محل جلوگیری شود. پس از خارج کردن سوزن، این مداخله بدون مشکل پایان یافت. سونوگرافی روز بعد نشان داد که بارداری داخل رحم سالم است و جنین آن دارای ضربان قلب است. در مقابل، ساک بارداری خارج‌رحمی کاملاً فروکش کرده بود و هیچ‌گونه نشانه‌ای از بارداری زنده در آن وجود نداشت. بیمار از بیمارستان مرخص شد.
این زوج با بارداری طبیعی و داخل‌رحمی خود به خانه بازگشتند؛ بارداری‌ای که فقط یک جنین داشت و اکنون با اشتیاق در انتظار روزی بودند که بتوانند نوزاد دوست‌داشتنی‌شان را در آغوش بگیرند.
خطرات و عوارض بارداری هتروتوپیک چیست؟
بزرگ‌ترین خطر بارداری خارج‌رحمی، پارگی آن است؛ وضعیتی که نه تنها جان مادر را تهدید می‌کند، بلکه باعث از دست رفتن بارداری طبیعی نیز می‌شود.
مدیریت و درمان بارداری هتروتوپیک چگونه است؟
درمان معمول بارداری خارج‌رحمی با دارو، در مورد بارداری هتروتوپیک قابل استفاده نیست، زیرا این دارو باعث از بین رفتن هم‌زمان بارداری داخل‌رحمی نیز می‌شود. به‌طور سنتی، برداشتن بارداری خارج‌رحمی از طریق جراحی انجام می‌شود، در حالی که بارداری داخل رحم حفظ می‌شود. با این حال، جراحی نیز با خطراتی همراه است، از جمله احتمال سقط بارداری طبیعی پس از عمل.
از سوی دیگر، درمان جراحی بارداری خارج‌رحمی در نواحی دشواری مانند گوشه‌ی رحم، دهانه‌ی رحم یا محل زخم سزارین تقریباً غیرممکن است، چراکه احتمال از دست رفتن بارداری طبیعی در اثر مداخله‌ی جراحی بسیار زیاد است.
