مرز بزرگی در حوزه‌ی «انقراض‌زدایی» به‌تازگی پشت سر گذاشته شده است. امروز صبح، شرکت Colossal Biosciences اعلام کرد که دانشمندانش با موفقیت توانسته‌اند نسخه‌ای از «گرگ وحشتناک» (Dire Wolf) را دوباره به دنیا بازگردانند – و به ادعای آن‌ها، این نخستین احیای موفق از یک گونه‌ی منقرض‌شده است.
به گزارش انتخاب و به نقل از gizmodo؛ این شرکت دستاورد عظیم خود را صبح دوشنبه همراه با مقاله‌ای مفصل در مجله‌ی Time منتشر کرد. طبق گزارش‌ها، این شرکت با استفاده از ترکیبی از مهندسی ژنتیک و سگ‌های جانشین (Surrogate Dogs)، از پاییز گذشته تاکنون، سه توله‌گرگ از این نوع تولید کرده است که همگی در حال حاضر سالم به نظر می‌رسند. این موفقیت پس از دستکاری ژنتیکی «موش‌های پشمالو» توسط کولاسال به‌دست آمده و نویدبخش پیشرفت در پروژه‌ی بزرگ‌تر آن‌هاست
گرگ‌های وحشتناک (Aenocyon dirus) گونه‌ای از سگ‌سانان بودند که در اواخر دوره‌ی پلیستوسن (بین ۱۲۹٬۰۰۰ تا ۱۱٬۷۰۰ سال پیش) ظاهر شدند و حدود ۹٬۵۰۰ سال پیش منقرض شدند. آن‌ها در سراسر قاره‌ی آمریکا زندگی می‌کردند و احتمالاً برای شکار «مگافونا»ی عظیم‌الجثه‌ی عصر یخبندان تکامل یافته بودند.
یکی از تفاوت‌های اصلی آن‌ها با سگ‌سانان امروزی، جثه‌ی بزرگ‌ترشان بود؛ به‌طور میانگین به بزرگی بزرگ‌ترین گرگ‌های خاکستری امروزی، با دندان‌هایی قوی‌تر و بزرگ‌تر. عموم مردم ممکن است این گرگ‌ها را از سریال Game of Thrones به یاد داشته باشند، جایی که آن‌ها همراهان وفادار خانواده‌ی استارک بودند.
گرگ‌های جدید کولاسال با نام‌های رومولوس، رِموس و ** khaleesi** (اشاره‌ای به سریال مذکور) شناخته می‌شوند. این توله‌ها توسط سگ‌هایی با نژادهای بزرگ به‌عنوان مادر جانشین، به دنیا آمده‌اند. رومولوس و رموس در ماه اکتبر متولد شدند و khaleesi در زمستان. آن‌ها در یک منطقه‌ی حفاظت‌شده‌ی طبیعی به وسعت ۲۰۰۰ هکتار نگهداری می‌شوند (مکان آن به دلایل حفاظتی محرمانه است) و تحت نظارت دقیق دامپزشکان قرار دارند.
مدیرعامل کولاسال، بن لَم، در بیانیه‌ای گفت:
«نمی‌توانم بیش از این به تیم‌مان افتخار کنم. این دستاورد بزرگ، اولین نمونه از بسیاری مواردی است که نشان می‌دهد فناوری جامع انقراض‌زدایی ما واقعاً کارآمد است. تیم ما از دندان ۱۳٬۰۰۰ ساله و جمجمه‌ی ۷۲٬۰۰۰ ساله DNA استخراج کرد و از آن، توله‌گرگ‌هایی سالم ساخت. زمانی گفته شد که هر فناوری پیشرفته‌ای از جادویی غیرقابل تشخیص است’؛ امروز تیم ما بخشی از آن جادو را به نمایش گذاشت و تأثیر گسترده‌ی آن بر حفاظت از گونه‌ها را نشان داد.»
البته باید روشن کرد که دانشمندان کولاسال، این گرگ‌ها را با کپی‌برداری مستقیم DNA از نمونه‌های باستانی نساخته‌اند. آن‌ها پس از بازسازی و تحلیل ژنوم گرگ‌های وحشتناک، ۲۰ ویرایش ژنتیکی دقیق در سلول‌هایی از یک گرگ خاکستری انجام دادند – که ۱۵ مورد از آن‌ها برای شباهت دادن بیشتر به ژن‌های گرگ وحشتناک بوده است.
به گفته‌ی شرکت، همین تغییرات ژنتیکی هستند که گرگ‌های وحشتناک را از گرگ‌های امروزی متمایز می‌کنند. برخی از این تغییرات، احتمالاً بر اندازه و شکل صورت گرگ تأثیر دارند. سپس هسته‌ی این سلول‌های اصلاح‌شده به تخمک‌هایی منتقل شد که هسته‌شان خارج شده بود؛ و در نهایت جنین‌های حاصل به درون رحم مادران جانشین منتقل شدند.
برای مقایسه، ژنوم گرگ خاکستری (نزدیک‌ترین گونه‌ی زنده به گرگ وحشتناک) حدود ۲٫۴۵ میلیارد جفت باز دارد. از آنجا که DNA گرگ وحشتناک حدود ۰٫۵٪ با گرگ خاکستری تفاوت دارد، دانشمندان فقط سطح ماجرا را خراش داده‌اند. این اختلاف ۰٫۵ درصدی برابر است با حدود ۱۲ میلیون جفت باز که ژنوم گرگ وحشتناک را از گونه‌ی امروزی متمایز می‌کند. بنابراین، اگرچه این دستاورد فوق‌العاده است، اما کولاسال هنوز فاصله‌ی زیادی تا بازسازی کامل ژنتیکی این گونه دارد.
با این حال، کولاسال می‌گوید تحلیل آن‌ها از ژنوم گرگ وحشتناک، جامع‌ترین نوع خود تا به امروز است و حتی برخی پرسش‌های تاریخی درباره‌ی سیر تکاملی این حیوانات را نیز روشن می‌کند. براساس پژوهش آن‌ها، گرگ خاکستری – نه شغال‌ها – نزدیک‌ترین خویشاوند زنده‌ی گرگ وحشتناک بوده است. هرچند این بازآفرینی شگفت‌انگیز است، اما بدون نکات مهم هم نیست.
پژوهشگران از انجام برخی تغییرات ژنتیکی که ممکن بود به‌سلامت توله‌ها آسیب بزند، پرهیز کردند؛ حتی اگر آن تغییرات می‌توانست گرگ‌ها را بیشتر شبیه نسخه‌ی اصلی کند. گاهی آن‌ها به‌جای تغییر خطرناک، تغییر ایمن‌تری را انتخاب کردند که همچنان ویژگی ظاهری دلخواه را ایجاد می‌کرد. مثلاً رنگ سفید توله‌گرگ‌ها یکی از این موارد است.
به‌عبارت دیگر، ساختار ژنتیکی این توله‌ها بازسازی کامل یک گرگ وحشتناک نیست، بلکه تفسیری ایمن از سوی شرکت برای ساخت حیوانی «نزدیک به اصل» است. آن‌ها این رویکرد را «انقراض‌زدایی عملکردی» (Functional De-Extinction) می‌نامند.
بث شاپیرو، مدیر علمی کولاسال، در بیانیه‌ای ایمیلی نوشت:
«انقراض‌زدایی عملکردی از ایمن‌ترین و مؤثرترین روش‌ها برای بازگرداندن ویژگی‌های منحصربه‌فرد گونه‌های منقرض‌شده استفاده می‌کند. ما به DNA باستانی رجوع می‌کنیم تا بیشترین اطلاعات ممکن را درباره‌ی هر گونه به‌دست آوریم، و هرگاه ممکن باشد، تلاش می‌کنیم ارتباط میان توالی‌های خاص DNA منقرض‌شده و ویژگی‌های ظاهری آن‌ها را کشف کنیم. در برخی موارد، متوجه می‌شویم که برخی تغییرات از قبل در گونه‌ی جانشین وجود دارد و می‌توان از همان‌ها برای بازآفرینی ویژگی موردنظر استفاده کرد.»
البته برخی کارشناسان ممکن است معتقد نباشند که توله‌های کولاسال واقعاً گرگ وحشتناک‌اند. همچنین ادعاهای آن‌ها درباره‌ی نیای مشترک گرگ‌ها نیز بدون بررسی دقیق‌تر توسط دیگر دانشمندان، تأیید نخواهد شد. علاوه بر این، پرسش‌های اخلاقی نیز مطرح است: آیا اصلاً درست است که بخواهیم گونه‌های منقرض‌شده را بازگردانیم؟
اما نباید ارزش این دستاورد را نیز نادیده گرفت. این یک سد بزرگ علمی بود که شکسته شد – و شرکت هنوز تمام نکرده است. کولاسال امروز همچنین اعلام کرد که فناوری شبیه‌سازی‌اش اخیراً برای تولد چهار گرگ قرمز – که در حال حاضر در بحرانی‌ترین وضعیت انقراض قرار دارند (تنها ۱۷ تا ۱۹ رأس در طبیعت باقی مانده و ۲۷۰ رأس دیگر در اسارت هستند) – نیز استفاده شده است. همچنین همچنان قصد دارد تا سال ۲۰۲۸ نخستین ماموت پشمالوی احیاشده را به دنیا بیاورد.
