وقتی سه یا بیشتر از سه قاعدگی را از دست می‌دهید، چه باید کرد؟

 

 

آمنوره ثانویه یک وضعیت پزشکی است که در آن زنی که پیش‌تر چرخه‌های قاعدگی منظم داشته، سه یا بیشتر از سه دوره متوالی را از دست می‌دهد. با علائم، علل و گزینه‌های درمانی این بیماری آشنا شوید تا بتوانید آن را مدیریت کنید.

 

آمنوره ثانویه چیست؟

 

به‌گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ برای بسیاری از زنان، چرخه قاعدگی منظم امری بدیهی به نظر می‌رسد تا زمانی که ناگهان دچار تغییر شود. از دست دادن یک یا دو قاعدگی ممکن است نگران‌کننده نباشد، اما وقتی سه یا بیشتر از سه دوره متوالی را از دست بدهید، زمان آن رسیده که به این موضوع توجه کنید. این وضعیت «آمنوره ثانویه» نام دارد و می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل زمینه‌ای در سلامت باشد که نیاز به بررسی دارد.

 

در این زمینه با دکتر گاندالی دیوروخار، متخصص زنان و زایمان در بیمارستان وُک‌هارت، مرکز بمبئی، گفت‌وگو کردیم. او علل، علائم و گزینه‌های درمانی آمنوره ثانویه را توضیح داد تا به شما در بازیابی تعادل و سلامت کمک کند.

 

تعریف آمنوره ثانویه

 

طبق یک مطالعه در سال ۲۰۲۱، آمنوره ثانویه به عدم وقوع سه چرخه متوالی قاعدگی پس از یک دوره منظم قاعدگی گفته می‌شود یا در زنانی که سابقه چرخه‌های نامنظم دارند، عدم وقوع قاعدگی به مدت شش ماه نشانه‌ای از این وضعیت است.

 

دکتر دیوروخار توضیح می‌دهد:

«این وضعیت با آمنوره اولیه متفاوت است. آمنوره اولیه به عدم شروع قاعدگی تا سن ۱۶ سالگی گفته می‌شود. اما آمنوره ثانویه معمولاً نشانه‌ای از یک مشکل زمینه‌ای در سلامت است که نیاز به توجه دارد.»

 

دلایل شایع آمنوره ثانویه

 

عوامل متعددی می‌توانند در ایجاد آمنوره ثانویه نقش داشته باشند. شناخت علت اصلی آن برای درمان بسیار مهم است:

• اختلالات هورمونی: بیماری‌هایی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، اختلالات تیروئید یا افزایش سطح پرولاکتین می‌توانند چرخه قاعدگی را مختل کنند.

• استرس و تغییرات سبک زندگی: استرس عاطفی، ورزش بیش از حد یا کاهش سریع وزن می‌تواند بر عملکرد هیپوتالاموس (بخشی از مغز که هورمون‌ها را تنظیم می‌کند) تأثیر بگذارد.

• مصرف برخی داروها: برخی داروها مانند داروهای ضدبارداری یا داروهای ضدافسردگی ممکن است بر چرخه قاعدگی تأثیر بگذارند.

• مشکلات مرتبط با سلامت باروری: مشکلاتی مانند زخم داخل رحم (سندرم آشرمن)، یائسگی زودرس یا اختلالات عملکرد تخمدان می‌توانند منجر به آمنوره شوند.

 

علائم و روش‌های تشخیص

 

مهم‌ترین نشانه آمنوره ثانویه، قطع شدن قاعدگی به مدت سه یا بیشتر از سه چرخه متوالی است. با این حال، علت زمینه‌ای این وضعیت ممکن است علائم دیگری را نیز در برخی از زنان ایجاد کند، از جمله:

• افزایش یا کاهش وزن

• آکنه

• رشد بیش از حد مو (به‌ویژه در ناحیه صورت)

• نازک شدن مو

• گرگرفتگی

• تغییرات خلق‌وخو

 

روش‌های تشخیص:

برای تعیین علت آمنوره ثانویه، پزشک ابتدا یک بررسی کامل سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. سپس، آزمایش‌های خون برای بررسی سطح هورمون‌ها، مانند عملکرد تیروئید و میزان پرولاکتین، تجویز می‌شود. در برخی موارد، تصویربرداری‌هایی مانند سونوگرافی یا MRI برای بررسی تخمدان‌ها، رحم و غده هیپوفیز به‌منظور شناسایی مشکلات ساختاری یا عملکردی انجام می‌شود. در برخی موارد، نمونه‌برداری از دیواره رحم (بیوپسی آندومتر) برای تشخیص مشکلات زمینه‌ای در سلامت باروری لازم است.

 

گزینه‌های درمانی

 

درمان آمنوره ثانویه وابسته به علت زمینه‌ای آن است. دکتر دیوروخار گزینه‌های درمانی زیر را پیشنهاد می‌کند:

• درمان هورمونی: اگر علت آمنوره عدم تعادل هورمونی باشد، پزشک ممکن است درمان جایگزینی هورمونی (HRT) یا قرص‌های ضدبارداری را برای تنظیم چرخه قاعدگی تجویز کند.

• اصلاح سبک زندگی: زنانی که به دلیل استرس، ورزش بیش از حد یا کاهش سریع وزن دچار آمنوره شده‌اند، ممکن است با تغییر سبک زندگی بهبود یابند. مدیتیشن، یوگا و مشاوره روان‌شناسی می‌توانند به کاهش استرس و تنظیم چرخه قاعدگی کمک کنند. همچنین، تغذیه متعادل و ورزش منظم می‌توانند سلامت هورمونی را بهبود ببخشند.

• داروهای درمانی برای مشکلات زمینه‌ای: در مواردی که اختلالات تیروئید یا افزایش سطح پرولاکتین علت آمنوره باشند، پزشک ممکن است داروهای مخصوص این بیماری‌ها را برای بازگرداندن چرخه قاعدگی تجویز کند.

• مداخلات جراحی: در شرایطی که آمنوره ناشی از زخم داخل رحم یا مشکلات جدی باروری باشد، ممکن است درمان‌های جراحی برای رفع این مشکلات ضروری باشد.

 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

 

از دست دادن قاعدگی به مدت سه ماه یا بیشتر نباید نادیده گرفته شود. در صورت عدم درمان، آمنوره ثانویه ممکن است عوارضی مانند ناباروری، پوکی استخوان و مشکلات قلبی عروقی ایجاد کند. تشخیص زودهنگام و مداخله به‌موقع برای بازگرداندن چرخه قاعدگی و حفظ سلامت طولانی‌مدت بسیار مهم است.

 

اگر متوجه علائم آمنوره ثانویه شده‌اید، حتماً با یک پزشک متخصص مشورت کنید.

 

توجه: این مقاله حاوی اطلاعات ارائه‌شده توسط متخصصان بوده و صرفاً برای مقاصد اطلاع‌رسانی است. در صورت مواجهه با هرگونه مشکل سلامتی، حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا از بروز عوارض جلوگیری شود.