بازار پسته این روز‌ها چالش‌های فراوانی پیش رو دارد. این کالا ارزشمند که در ایران به گرانی یافت می‌شود، حالا با کمبود برق و از بین رفتن محصول هم مواجه شده است.
محمد صالحی، رئیس هیئت مدیره انجمن پسته، درباره صادرات پسته ایران به «انتخاب» گفت: صادرات پسته ایران به چین و هند و کشور‌های عربی است. در مجموع طبق آمار سایت انجمن پسته و گمرک، ماهانه 8.7 هزار تن و سالانه 94 هزار صادرات پسته داریم. سال گذشته نیز میزان مصرف داخلی22 هزار تن و صادرات 95 هزار تن بوده است.
وی درباره افزایش قیمت پسته بیان کرد: قیمت پسته در داخل ایران هم خیلی گران نشده است. میزان درآمد مردم بالا نیامده و اگر حقوق‌ها بر اساس تورم بالا می‌رفت، پسته خیلی قیمت بالایی نداشت. پسته بر اساس قیمت تولید گران می‌شود. این مشکل در دیگر محصولات هم وجود دارد.
او افزود: تراکم زمین‌های پسته در 27 استان جریان دارد. شاید از برخی نقاط کم شده باشد اما نقاط دیگری اضافه شده‌اند.
صالحی درباره چالش‌های پسته در ایران گفت: تعهدات ارزی بخش مهمی از چالش این روز‌های پسته ایران است. خشکسالی و کمبود برق هم در کاشت اثر داشته است. مشکلات آب و هوایی هم خیلی زیاد است. نابودی پسته به علت کمبود برق هم وجود دارد و وزن پیش‌بینی شده از بین می‌رود. 20 تا 40 هزار تن در سال 1403، از میزان پسته کشور از بین رفته است. بخش زیادی از پسته قابل صادرات ما هم درگیر بانک مرکزی است. 20 درصد از تولید ما صرف داخل و باقی آن صادراتی است.
آمریکا و بانک مرکزی رقیب پسته ایران هستند
محمدعلی انجم شعاع، فعال حوزه پسته، درباره چالش‌های کاشت پسته در ایران به «انتخاب» گفت: باغ پسته بین هشت تا ده سال طول می‌کشد تا اقتصادی شود. ممکن است میزان تولید افزایش داشته باشد اما کاهش ندارد. کشت پسته به طور معمول منفی نمی‌شود. تولید پسته اما زیاد و کم می‌شود. ذات درخت پسته این است که یک سال پرمحصول و یک سال کم محصول دارد. اتفاقات طبیعی مانند سرما زدگی و گرمازدگی هم میزان تولید را بالا و پایین می‌برد. امسال نسبت به سال گذشته مقداری کاهش تولید داشتیم که قطعی برق و گرما روی آن اثر داشت.
وی در ادامه درباره رقبای پسته ایران بیان کرد: افزایش قیمت پسته خیلی ربطی به کم و زیادی آن ندارد. آمریکایی‌ها سه برابر ما تولید پسته دارند و رقیب ایران در بازار پسته جهانی شده‌اند. البته رقیب اصلی پسته ایران، بانک مرکزی با توجه به تعهدات ارزی است. آمریکا یک جا‌هایی برای پسته تبلیغ هم می‌کند و همیشه رقابت ندارد اما بانک مرکزی در حال از بین بردن پسته کشور است.
وی درباره میزان تولید پسته اظهار داشت: تولید پسته بدون درنظر گرفتن مصرف تازه که از سمنان و فیض آباد و دامغان خراسان تأمین می‌شود، بین 180 تا 250 هزار تن نوسان دارد و هر سال هم توسط انجمن پسته ایران اعلام می‌شود. امسال 190 هزار تن تولید اعلام کرده‌اند. در آبان ماه هم این رقم اصلاح می‌شود.
انجم شعاع درباره علت گرانی پسته گفت: پسته در تمام جهان گران است چون هزینه تولید بالاست. محصولی مثل هندوانه از کاشت تا برداشت چند ماه طول می‌کشد اما پسته ده سال زمان می‌خواهد. تولید در هکتار هم 500 کیلوگرم است. پسته محصول بسیار پرهزینه‌ای است و خواب سرمایه وحشتناکی دارد. مناطقی از کشور چین قابلیت کشت پسته را دارد اما چون برایشان صرفه ندارد، اصلاً نمی‌کارند. مغز پسته در دنیا 14 تا 16 دلار است، در حالیکه بادام 3 دلار است. اسپانیایی‌ها می‌گویند زیر 6 یورو اصلاً صرفه اقتصادی ندارد. در ایران هزینه تمام شده پسته 450 هزار تومان است.
