رضا ناصری یکی از بازیکنان نسل طلایی فوتسال ایران بهشمار میرود که افتخارات زیادی در دوران حرفهای خود از جمله 8 قهرمانی در قاره آسیا را کسب کرد. او اما این روزها دور از فوتسال و بهعنوان مربی تناسب اندام و حفظ تندرستی در آکادمیای که به نام خود تاسیس کرده فعالیت میکند.
در آستانه رقابتهای جام جهانی گفتوگویی با بهترین سنگربان فوتسال ایران در دو دهه قبل داشتهایم که خواندن آن خالی از لطف نیست.
*این روزها مشغول چه فعالیتی هستید؟
در مطب خودم نشستهام و مشاوره میدهم.
*در حوزه فوتسال نیستید یعنی؟
نه فعلا نیستیم. آدمهای کوچک را راه نمیدهند (خنده). من از حاشیه دور شدهام. فعلا بستر خوبی برای ارائه تجربیات فراهم نیست. من در رشته دیگری فعال هستم. طبیعتا رشته خودم را دوست دارم. پوست و استخوانم فوتبال و فوتسال است. متاسفانه خار چشم خیلیها هستیم و این شرایط باب میلم نیست. وقتی شایسته سالاری نیست و سفارش سالاری است قطعا آن رشته زمین میخورد. البته شاید روی هنر مربیان و بازیکنان و استعداد آنها نتیجه بگیریم ولی وقتی سازماندهی درست نیست به هدف نخواهیم رسید.
*این به هر حال اتفاق عجیبی است. شما در دوران خودتان بهترین سنگربان ایران و یکی از بهترین دروازهبانهای دنیا بودید؟
بله ببینید البته من پیشنهاداتی داشتم. ولی بالاخره من هم چارچوبی برای خودم دارم و روند من اینطور شد که جایگاه فعلیام را نسبت به بودن در فوتسال یا فوتبال که در هر دو بودهام انتخاب کنم. اینجا خیلی بهتر است. فکر میکنید چقدر به فوتسالیها پول میدهند؟! اصلا قابل قیاس است با فوتبال؟! فوتسالیستها بازی کردن را کنار بگذارند به جایی نمیرسند. خیلیها که کار میکنند چشم بسته این کار را میکنند. چه بیمه و آیندهای دارند؟! هیچی نیست. مشکل ما هم همین است و هیچ مدیری در اینباره صحبت نمیکند که آینده بازیکنان را تامین کند. مدیران فقط دنبال چسبیدن به میز هستند. فقط دنبال نتیجهگرایی هستند. خب آینده بازیکنان چه میشود؟ چرا فقر و فحشا زیاد شده؟ چون دنبال همین چیزها هستیم. چون دنبال سازندگی نیستیم. من جوان انتخابم چیست؟ بیایم فوتسال؟ فوتسال چه چیزی برایم دارد؟ ورزش چه چیزی برایم دارد؟ آورده مالی چقدر دارد؟ در دنیا برای فوتسال و فوتبال دانشگاه دارند. هم به صورت تئوری و هم عملی روی این رشتهها کار میشود. ولی در ایران متاسفانه این امکانات نیست و معضل شده است. من از آینده بازیکنان نسل جدید میترسم. ما زمانی مدرسه فوتبال داشتیم. غلغله میشد. الان حتی خانوادهها هم دیگر اجازه نمیدهند. الان اگر کسی وارد فوتسال میشود برای دوری از ناهنجاریهای اجتماعی است. اینکه سمت مواد مخدر نروند. کسی برای خود ورزش نمیآید یا کم هستند.
*این را به دلیل بیاهمیت جلوه کردن فوتسال میدانید؟
بله طرف دستش بسته است و با خودش میگوید میخواهم بچهام پولدار شود. مگر این شد دلیل؟ طرف میگوید میخواهم ورزش کنم و قهرمان بشوم و برای خودم و اجتماعم افتخارآفرینی کنم. طرف میگوید میخواهم فوتبالیست و پولدار بشوم. خب این میشود مدیریت ضعیف.
*الان چهار هفته از رقابتهای لیگ برتر سپری شده. لیگ را دنبال میکنید؟ و اگر اینطور است این 4 هفته چطور بوده است؟
بله بله بله دنبال میکنم. ببینید ذاتا در لیگ ما همه فوتسالی هستند، لیگ خوبی را همیشه داشتهایم و امسال هم همینطور است. اما امکانات و زیرساختهای خوبی نداریم. ببینید سوال اینجاست که چند سال یک تیم باید قهرمان بشود؟ دو تیم هستند که هر سال یا گیتی قهرمان میشود یا مس. چرا کاری نمیکنید که تیمهای دیگر سرمایهگذاری کنند؟ تیمهای دیگر وارد نمیشوند چون برایشان آوردهای ندارد. چرا مثل گذشته دنبال استقلال و پرسپولیس نمیرویم که وارد شوند؟! آیا برنامهای برای بهتر شدن لیگ داشتهایم؟! این لیگ مثل لیگ قدیم نیست. دیگر شور و شعف مثل قبل نیست. الان بیشتر مسابقات تاکتیکی شده و هنر در آن نقشی ندارد. یک زمانی وحید شمسایی دریبل میکرد و گل میزد. الان دیگر اینطور نیست. الان تاکتیکی شده و تماشاگر جذب نمیشود. امکان ندارد دیگر شما ورزشگاه آزادی را پر کنید ولی ما در بازیهای دوستانه ورزشگاه را پر میکردیم. چون هنر در کنار تاکتیک بود.
*کم شدن استعدادهای فوتسال را چطور ارزیابی میکنید؟
چون جذابیت و پشتوانه مالی کم شده، کمتر مورد توجه قرار میگیرد و کمتر خانوادهها و بچهها ترجیح میدهند که وارد فوتسال شوند. تبلیغی هم روی فوتسال وجود ندارد. الان از مردم بپرسید که 4 بازیکن ملی پوش را نام ببرند. واقعا برایشان سخت خواهد بود ولی در دوره ما راه رفتن در خیابان برایمان سخت بود.
*اتفاق منحصر بهفرد امسال حضور گهرزمین و سرمایهگذاری مدیران این باشگاه است. چطور میبینید این مسئله را؟
این خیلی خوب است. بازیکنان تاپ را خریداری کردهاند و این نکته خیلی مثبتی است. به آنها تبریک میگویم. سرمایهگذاری میکنند و این باعث میشود که فوتسال مورد توجه قرار بگیرد. وقتی جامعه ببیند که اولاد قباد یا طیبی خوب پول در میآورند به سمت فوتسال گرایش ایجاد میشود.
*بازیهای گهر را دیدهاید. فکر میکنید بتواند یقه گیتی پسند و مس را در مسیر قهرمانی بگیرد؟
ببینید این موضوع زمانبر است. باید بهصورت مداوم باشد. قرار نیست همین امروز نتیجه گرفته شود. باید به مربی و تیم فرصت داد و قطع به یقین نتیجه هم میگیرد. مس و گیتی پسند هم همینطور بودند. این اشتباه محض است که چون بازیکن گرفتیم باید حتما قهرمان بشویم.
*تیم دیگری را در حد قهرمانی میدانید؟
نه در تیمهای دیگر ندیدم. شک نکنید بین مس و گیتی خواهد بود و البته ممکن است گهر هم شانس داشته باشد.
*برسیم به تیم ملی. در آستانه جام جهانی قرار داریم.
زمانی نمانده. متاسفانه هنوز بازی دوستانه نیست. باید تیم ما الان با تیمهای بزرگ دنیا بازی کند و بازیکنان با بازیکنان آنها تنه به تنه بشوند. باید ببازند، باید اشتباه کنند، باید آزمایش بشوند، باید آزمون و خطا بکنیم. مربی باید تاکتیکهایش را در بازیهای دوستانه امتحان کند. تاکتیکهایش را پیاده کند و بعد برسد به جام جهانی. بعد الان ما کاری نمیکنیم و بعد با سه بازی دوستانه با کرواسی و یک تیم دیگر میخواهیم به جام جهانی برسیم و موفق باشیم. در جام جهانی نتیجه نمیگیریم و بعد میخواهیم مربی را بکشیم.
*چالشی هم بین فدراسیون و وحید شمسایی بهخاطر همین مسائل و عدم هماهنگی در ذهنیت و برنامههای دو طرف ایجاد شده است؟
الان بدون تعارف زمان بسیار کمی داریم و هیچ کاری انجام نشده. ما برنامهریزی نداریم. وحید شمسایی به هر حال براساس حریفانی که دارد از فدراسیون بازی دوستانه خواسته و هر بازیای به کار او نمیآید. این میشود مدیریت تخصصی. این همان بحث شایسته سالاری است. باید با نظر سرمربی بازی بگذارند. مگر میشود با این شرایط پیش رفت؟ خیلیها برای این فوتسال زحمت کشیدهاند. وحید شمسایی، کاظم محمدی، بابک معصومی، سیامک داداشی، مصطفی نظری، حسین طیبی، اصغر حسنزاده و ... اینها صاحبهای اصلی فوتسال هستند. من نظر نهاییام را بگویم. با این رویه تیم ملی در جام جهانی نتیجه نمیگیرد.
*گروه ایران را در جام جهانی چطور میبینید؟
همه میگویند گروه ایران آسان است اما اصلا اینطور نیست. گروه بسیار سختی داریم. براساس چه معیارهایی باید صحبت کنیم و بگوییم آسان یا سخت است؟ فرانسه بازیهایش را چطور نتیجه گرفته؟ چند باخت دارد؟ اصلا باخت دارد؟ تیمهای دیگر را هم ببینید. نتیجههایشان را ببینید. تیمهای خوبی هستند ولی دلیل نمیشود که ما شایسته پیروزی و موفقیت نباشیم. نکتهای وجود دارد و آن هم اینکه ما ابزار لازم را برای موفقیت در جام جهانی نداریم. بدون تعارف. اگر هم موفقیتی در برخی مقاطع مثل دوران خود ما به دست آمده بهخاطر خلاقیت و هنر بازیکنان و مربیان تیم بوده است. بدون تعارف ما ابزار قرار گرفتن در جمع 4 تیم برتر دنیا را نداریم. حتی قرار گرفتن در بین 6 تیم برتر را هم نداریم.
*درباره وحید شمسایی هم صحبت کنیم که گاهی انتقادات شدیدی به او مطرح میشود.
وحید شمسایی برای من دو حالت دارد. وحید شمسایی بهعنوان سرمربی تیم ملی و وحید شمسایی بهعنوان دوست قدیمی و رفیق همیشگی من. من گاهی به خود وحید انتقاد کردهام ولی کاری که وحید برای تیم ملی کرده استثنا است. جوانها را جمع کرد و نسل تیم ملی را عوض کرد. انتقاد را به جان خرید. پوستاندازی کرد. کسی جرات این کار را نداشت. فقط خودش شمسایی این جرات را داشت. وحید شمسایی در تیم ملی رنسانس ایجاد کرد. چه کسی میتوانست این ماموریت سخت را انجام بدهد. الان امیر قلعهنویی این کار را در تیم ملی انجام نداده و آرام آرام در حال جوانسازی تیم است ولی وحید شمسایی 70 درصد تیم را تغییر داده. اگر نتیجه نمیگرفت چه میشد؟! این نشان میدهد او شجاع است و میشود روی او حساب کرد. به هر حال برخی افراد چشم دیدن ندارند.