آمار منتشر شده درباره مهاجرت 80 درصدی نفرات اول کنکور زنگ خطر جدی است که میتواند کشور را از نخبگان به مرور زمان خالی کند. هرچند خطر بزرگتر افزایش میزان مهاجرت در سنین پایین و حتی میان دانشآموزهاییست که هنوز به کنکور نیز نرسیده اند و از ترکیه تا اروپا، جز مقاصد مهاجرتی آنهاست که بنظر نمیرسد با مهاجرت در این سن، بازگرداندن آنها آسان باشد. نکته دیگر برای دانشآموزان و دانشجوهای مهاجر این است که این افراد بعد از پایان تحصیل به علت قرارگرفتن در لیست سربازان وظیفه، امکان و علاقهای به بازگشت نخواهند داشت.
محمدرضا نیکنژاد، کارشناس آموزش، درباره افزایش مهاجرت نخبگان و نفرات اول کنکور به «انتخاب» گفت: ما الان با دو گروه از مهاجرت نخبگان در سطح آموزشی مواجه هستیم، یک گروه هستند که از دوران دانشآموزی دنبال مهاجرت هستند و شرایط مالی و تحصیلی لازم را نیز دارند. یک بخش هم از کنکور به بعد است. مهاجرت نفرات اول کنکور همیشه وجود داشته است اما با توجه به وضعیت آموزشی و اقتصادی و سیاسی فعلی، مهاجرت نخبگان از نظر سنی پایین آمده و گسترش بیشتری پیدا کرده است. دو دهه پیش مهاجرت نخبگان در سطح دانشگاه بود، مثلا فرد لیسانس و فوق لیسانس میگرفت و برای ادامه تحصیل مهاجرت میکرد. در حال حاضر با توجه به شرایط کشور، وقتی بچهها امتیاز کنکور را میگیرند، با توجه به پذیرشی که در خارج وجود دارد و میلی که به مهاجرت دارند از کشور می روند.
وی در ادامه در رابطه با میزان آمار مهاجرت نخبگان اشاره کرد: آمار مهاجرت در سطح نخبگان بسیار بالاست. البته ارائه آمار مهاجرت ممنوع شده است و آمار دقیق نداریم. آنچه در سطح جامعه و مدارس و دانشگاهها میبینیم افزایش مهاجرت است. نخبگان از امتیاز نخبه بودن استفاده میکنند و از کشور میروند. متاسفانه تنها جایی که به فکر جذب این نخبگان نیست و یا تلاش حداقلی و بی فایده میکند ایران است.
نیکنژاد درباره مقاصد مهاجرت و انگیزه آنها گفت: دانشگاههای خارجی دانشجو و یا داوطلبی را میگیرند که در ایران رتبه بالایی کسب کرده است. کسانیکه اینجا هستند هم با مشاوره جدی میروند. واسطههایی این وسط وجود دارد که برای دانشگاههای خارج معتبر هستند و کارهای مهاجرت این افراد را انجام میدهند. مشاورهای مهاجرت به راحتی میتوانند با دانشگاههای خارجی پل بزنند. خارجیها نیز دنبال جذب نیروی انسانی هستند. هر دانشآموزی که اینجا درس میخواند چندصد میلیون تومان بودجه برای او صرف شده است که یا خانواده پرداخت کرده اند و یا دولت پرداخت کرده است. خارجیها اینطور فکر میکنند که این افراد هزینههای اولیه برای تحصیل و پشتیبانیشان پرداخت شده است. مدارس ترکیه نیز به دنبال جذب دانشآموزان نخبه ایرانی هستند.
مانوئل اوهانجانیانس، مدیر و موسس استارتاپ ایسمینار میگوید: ما یک مهاجرت کسب و کارهای استارتاپی داریم، یک مهاجرت متخصصین استارتاپی داریم. مهاجرت هر دو روند افزایشی دارند و بیشتر هم میشوند. استارتاپها ناگزیراند که برای توسعه جغرافیایی و مقایسپذیری خودشان مهاجرت کنند. طبیعت و ماهیت یک استارتاپ یعنی یک بیزینس و کسب و کار وقتی که در یک اقتصاد بسته کار میکنیم که از هر دو طرف هم از داخل و از خارج تحریم و فیلتر هستیم، پس ناگزیریم برای توسعه کسب و کار مهاجرت کنیم.