یک کارشناس اقتصادی درباره علت خروج سرمایه از کشور می‌گوید که شاخص‌های مشخصی برای اینکه فرد بتواند در یک جا سرمایه‌اش را بگذارد و از آن کار بکشد، در دنیا داریم. از جمله شاخص فضای کسب و کار؛ وقتی رتبه فضای کسب و کارمان از میان ۱۹۰ کشور، در حد ۱۴۰ است، وقتی که شاخص شفافیت اقتصادی بسیار بد است و وقتی که شاخص‌های مختلفی که نشان‌دهنده یک فضای مطلوب برای کسب و کار است، عدد مطلوبی را نشان نمی‌دهد، طبیعتا هر صاحب سرمایه‌ای سعی می‌کند سرمایه‌اش را جایی ببرد که مطلوب‌تر باشد.
براساس گزارش روزنامه «دنیای اقتصاد»، از ۴۰ کنشگر بزرگ عرصه اقتصاد، نیمی از آن‌ها عنوان کرده‌اند که به خروج سرمایه خود از کشور فکر می‌کنند و حدود یک چهارم افراد هم گفته‌اند که سرمایه‌شان را از ایران خارج کرده‌اند.
مسعود دانشمند در گفتگو با «انتخاب» درباره علت فرار سرمایه، بیان کرد: «در ابتدا باید بگویم که با واژه فرار سرمایه موافق نیستم؛ چراکه صاحب سرمایه، سرمایه خود را جایی می‌برد که امنیت سرمایه داشته باشد، بتواند با آن کار کند و بهره مناسب‌تری را به دست بیاورد. هر جا که این شرایط مهیاتر باشد، همانجا می‌رود؛ بنابراین ما نمی‌گوییم فرار سرمایه بلکه به آن می‌گوییم انتقال سرمایه از یک شرایط کمی مطلوب به جایی که بیشتر مطلوب است.»
وی افزود: «شاخص‌های مشخصی برای اینکه فرد بتواند در یک جا سرمایه‌اش را بگذارد و از آن کار بکشد، در دنیا داریم. از جمله شاخص فضای کسب و کار؛ وقتی رتبه فضای کسب و کارمان از میان ۱۹۰ کشور، در حد ۱۴۰ است، وقتی که شاخص شفافیت اقتصادی بسیار بد است و وقتی که شاخص‌های مختلفی که نشان‌دهنده یک فضای مطلوب برای کسب و کار است، عدد مطلوبی را نشان نمی‌دهد، طبیعتا هر صاحب سرمایه‌ای سعی می‌کند سرمایه‌اش را جایی ببرد که مطلوب‌تر باشد. در دنیا الان سرمایه به سمت ویتنام دارد می‌رود؛ حال بررسی کنید و ببینید ویتنام چه خاصیت‌هایی دارد و ما چه خاصیت‌هایی داریم.»
دانشمند ضمن تاکید براینکه وقتی شرایط مطلوب را برای سرمایه‌گذاری مهیا نکرده‌ایم، طبیعتا سرمایه از کشور خارج می‌شود، گفت: «آمار‌های غیررسمی نشان می‌دهد که ما در سال حدود ده میلیارد دلار انتقال سرمایه به کشور‌های دیگر داریم. از آن طرف متوسط سرمایه خارجی که توانسته‌ایم جذب کنیم، کمتر از دو میلیارد دلار است؛ بنابراین می‌توان گفت که نگه‌داری سرمایه‌مان در داخل کشور منفی هشت میلیارد دلار در سال است. این شرایط، شرایط مطلوبی برای سرمایه‌گذاری نیست.»
این عضو اتاق بازرگانی ایران درمورد تبعات عدم سرمایه‌گذاری در کشور اظهار کرد: «سرمایه‌گذاری که نباشد، یعنی تولید، رشد اقتصادی و اشتغال نیست. همه این موارد باهم است؛ زمانی که سرمایه‌گذاری نمی‌کنند، اشتغال هم به وجود نمی‌آید، به دنبال آن میزان تولید پایین می‌آید و در نتیجه نرخ رشد هم کاهش پیدا می‌کند. براین اساس هنگامی که نرخ اشتغال و رشد اقتصادی را نگاه می‌کنید، حاکی از عدم سرمایه‌گذاری در کشور است.»
وی در ادامه خاطرنشان کرد: «در همه جای دنیا هم معمولا سرمایه‌گذاری را دولت‌ها انجام نمی‌دهند، بلکه برعهده بخش خصوصی و سرمایه‌گذار خارجی است. ما شرایط مناسبی را ایجاد نکرده‌ایم که سرمایه خارجی به داخل کشور بیاید و از آن سو سرمایه داخلی هم در داخل کشور بماند.»
دانشمند همچنین در پاسخ به این پرسسش که احیای برجام چه تاثیری در میزان سرمایه‌گذاری در کشور دارد، گفت: «برجام به ما هو برجام، تاثیر چندانی ندارد. اما اگر بتوانیم از برجام نتیجه بگیریم که با نظام اقتصادی جهانی و نظام بانک‌داری بین‌المللی هماهنگ شویم، به FATF بپیوندیم، بتوانیم کالا‌های تولیدی‌مان را در بازار‌های جهانی به فروش برسانیم و به راحتی پولش را دریافت کنیم و این پول را در چرخه تولید قرار دهیم یا به راحتی بتوانیم واردات انجام دهیم و آن را در چرخه تولید قرار دهیم، نتیجه کناری برجام است.»
این فعال اقتصادی افزود: «من به برجام و انرژی اتمی کاری ندارم، مسئله من اساسا این است که نسبت به نظام بانکی جهانی و FATF چه دیدگاهی داریم و اینکه به راحتی بتوانیم پول صادرات‌مان را دریافت و واردت‌مان را هم انجام دهیم. مجموعه این موارد کمک می‌کند که سرمایه‌گذاری در داخل کشور اتفقا بیافتد.»
