بی بی سی: مدیرعامل شرکت هواپیمایی ملی اسرائیل، العال، روز پنجشنبه گفت که «ظرف چند روز آینده» عمان نیز آسمانش را به روی هواپیماهای این شرکت باز خواهد کرد.
دینا بن-تال در یک کنفرانس خبری گفت، اگرچه این شرکت اجازه پیدا کرده که از آسمان عربستان عبور کند، اما برای کوتاه شدن پروازها به مقاصد شرق آسیا، هواپیماهای اسرائیلی نیاز دارند که از آسمان عمان نیز عبور کنند.
اگر عمان نیز به شرکت «العال» اجازه بدهد که از آسمان این کشور عبور کند، موقعیت این شرکت هواپیمایی برای انتقال مسافر به آسیا به شکل قابل توجهی ارتقا پیدا خواهد کرد.
پرواز از آسمان عربستان و عمان از این جهت برای شرکت هواپیمایی ملی اسرائیل اهمیت دارد که ایران آسمانش را به روی هواپیماهای اسرائیل بسته است.
در اوایل تیرماه، عربستان اعلام کرد که آسمانش را به روی هواپیماهای تمامی کشورهای جهان باز میکند.
با این تصمیم، عربستان به یکی از مهمترین سیاستهای ضداسرائیلیاش که به مدت ۷۴ سال آن را اجرا کرده بود، پایان داد.
کمی بعد از اعلان عمومی حکومت عربستان، شرکت «العال» به همراه یک شرکت کوچکتر هواپیمایی اسرائیلی به نام «آرکیا» اعلام کردند که برای گرفتن مجوز پرواز از آسمان عربستان اقدام کردهاند.
باز شدن آسمان عربستان به روی اسرائیل، یکی از جنبههای مهم سفر اخیر جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا به خاورمیانه بود.
از میان کشورهای حاشیه خلیج فارس، عمان احتمالا نخستین گزینهای بود که میتوانست با امضای چیزی شبیه به پیمان ابراهیم، روابطش را با اسرائیل عادی کند.
این کشور همیشه در بهبود روابط با اسرائیل از باقی کشورهای عربی خلیج فارس یک قدم جلوتر بود و نخستین کشوری بود که پای نخستوزیر اسرائیل را به این منطقه باز کرد.
اما مرگ سلطان قابوس در سال ۲۰۲۰، عمان را از برداشتن چنین گام مهمی دور کرد. سلطان هیثم، حاکم بعدی عمان تجربه قابل ملاحظهای در سیاست خارجی دارد و تصمیم گرفت در برابر اسرائیل، همان «رویکرد عمانی» را پی بگیرد.
و «رویکرد عمانی» چیزی نیست جز بیطرفی در مجادلات همیشگی منطقه توفانزده خاورمیانه. به همین دلیل، از عادیسازی روابط عمان و اسرائیل خبری نشد.
اما این موضوع موجب نمیشود تا نزدیکتر شدن اسرائیل و عمان غیرممکن باشد. برعکس، باتوجه به تغییرات منطقه، تصمیماتی مانند باز کردن حریم هوایی به روی اسرائیل، چه بسا گامی طبیعی برای عمان باشد.
برنده بزرگ این تحولات نیز همچنان اسرائیل است؛ دولتی که در رقابت منطقهای پرمخاطرهای با جمهوری اسلامی ایران، هر روز قدمی دیگر در مسیر همگرایی با باقی کشورهای خاورمیانه و پایان دادن به انزوای تاریخیاش برمیدارد.
خانم بن-تال، درباره این تحولات گفت: «تنها عربستان (کافی) نیست. ما نیاز داریم که سرتاسر مسیر تایید شود.»
اگر هواپیماهای اسرائیلی اجازه پیدا کنند که از آسمان عمان نیز عبور کنند، پروازهایشان به کشورهایی مانند هند و تایلند بین یک و نیم تا دو ساعت کوتاهتر خواهد شد.
علاوه بر مدت زمان پرواز، این شرکتها میتوانند در هزینه سوخت نیز صرفهجویی کنند.
در حال حاضر شرکتهای اسرائیلی برای این مقاصد محبوب، از روی دریای سرخ به سوی جنوب پرواز میکنند و بعد از دور زدن یمن، به اقیانوس هند و باقی نقاط آسیا میرسند.
خانم بن-تال گفت که شرکت هواپیمایی «العال» در حال تغییر برنامههای پرواز بر اساس مسیرهای جدید است.
او گفت: «این تغییرات قطعا اثرات قابلتوجهی بر روی کارآمدی ما خواهد داشت.»
روند جدید عادیسازی روابط کشورهای خاورمیانه با اسرائیل در سال ۲۰۲۰ آغاز شد.
در این سال، ابتدا امارات و بحرین اعلام کردند که اسرائیل را به رسمیت خواهند شناخت و روابط کامل دیپلماتیک با این کشور برقرار کردند.
سپس عربستان اعلام کرد به هواپیماهای اسرائیلی که به مقصد امارات و بحرین پرواز میکنند، اجازه میدهد تا از حریم هوایی این کشور عبور کنند.
تغییرات جدید موجب شده تا شرکت «العال» از نظر سود اقتصادی، رشد قابل ملاحظهای داشته باشد.
این شرکت که در سال گذشته به دلیل محدودیتهای کرونا، ۸۱ میلیون دلار ضرر کرده بود، اعلام کرد که تنها در ماهای ژوئن و آوریل سال جاری میلادی، ۱۰۰ میلیون دلار سود کرده است.
در گزارش مالی سهماهه دوم سال ۲۰۲۲ این شرکت اعلام شد که میزان فروش به ۵۱۶ میلیون دلار رسیده که بیش از دو برابر مدت مشابه در سال گذشته (۲۲۳ میلیون دلار) است.
اما هنوز میزان فروش این شرکت به میزان قبل از کرونا نرسیده است. فروش «العال» در سهماهه دوم سال ۲۰۱۹، ۵۸۴ میلیون دلار بود.