سرقت خودرو، به‌ویژه در کشوری مثل ایران که خودرو به عنوان کالایی سرمایه‌ای محسوب می‌شود، علاوه بر این که مشکلی جامعه‌شناسانه است، می‌تواند خسارت‌های سنگینی به خانواده‌های متوسط وارد کند. این معضل، باعث شده است برخی از شرکت‌های متخصص در حوزه تکنولوژی‌های ارتباطی به فکر عرضه راه‌حل‌های اساسی برای کاهش سرقت خودرو‌ها باشند. البته به موازات توسعه صنعت اتومبیل‌سازی و تنوع در محصولات، به طور پیوسته محصولات مرتبط با ایمنی نیز رشد قابل ملاحظه‌ای داشته‌اند. اما نکته اینجاست که معمولا سارقین خیلی سریع خصوصیت‌ها و نقاط ضعف این محصولات را شناسایی کرده و تقریبا آن را بی‌اثر می‌کنند. نمونه بارز این وضعیت دزدگیرهای متعارفی است که هم‌اکنون روی اتومبیل‌ها نصب می‌شوند و به هیچ عنوان تضمین‌کننده امنیت وسایل‌نقلیه نیست.
شرکت کاوشکام آسیا با برند «وایزر» مدتی است که با معرفی محصولات و خدماتی بر پایه GPS تلاش کرده است راه‌حل‌های جدیدی را برای ناکام گذاشتن سارقین به مردم ارائه کند. برای بررسی این موضوع با جناب آقای یوسف دوست‌حسینی مدیر وایزر گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
جناب آقای دوست حسینی با تشکر از شما! لطفا بفرمایید شرکت کاوشکام آسیا براساس چه نیازسنجی و مطالعات بازار اقدام به عرضه محصولات و راه‌حل‌های فعلی کرده است؟
هدف این شرکت در 30 سالی که از فعالیت آن در حوزه تکنولوژی ارتباطی می‌گذرد، همواره ایجاد ارزش افزوده برای جامعه و کاربرانش بوده که عمدتا از طریق فناوری صورت گرفته است. بر این اساس، در دهه اخیر با رصدی که انجام دادیم متوجه شدیم یکی از مشکلات جامعه، ضعف امنیتی خودروهاست که بخش قابل‌ملاحظه‌ای از سرمایه مردم همواره در ریسک بالایی از خطر قرار می‌گیرد.
موضوع دوم این بود که به مرور زمان، گجت‌ها و تجهیزات امنیتی که به صورت سنتی از سوی مردم مورد استفاده قرار می‌گرفت، دیگر کارایی لازم را نداشتند. با این ذهنیت و وضعیت، در کنار هدف و رویکردی که ما برای حفاظت از اموال شخصی مردم داشتیم و با توجه به تجربه، آشنایی و تسلطی که بر تکنولوژی ردیابی و... داشتیم، وارد این حوزه شدیم و برند «وایزر» را ایجاد کردیم تا بتوانیم درصدی از امنیت وسایل‌نقلیه را با برند وایزر افزایش دهیم و ارزش‌افزوده‌ای در جامعه و برای مردم خلق کنیم.
به نظر شما از منظر جامعه‌شناسی اصولا مساله سرقت چطور در کشور ما خود را نشان می‌دهد؟
البته ما تخصصی در زمینه جامعه‌شناسی نداریم؛ اما برای این که بدانیم چه عواملی باعث می‌شوند سرقت وسایل‌نقلیه شخصی افزایش پیدا کند، می‌توان به چند موضوع واضح اشاره کرد. برای مثال نیاز مالی برخی از افراد و همچنین ضریب جینی و اختلاف طبقاتی بالایی که وجود دارد، باعث می‌شود کسانی که تمکن مالی کمتری دارند، به دنبال راه‌های سریع و یک‌شبه برای رسیدن به ثروت باشند. با این حال علاوه بر این عوامل، باید به انگیزه‌های سرقت و شرایط آن هم اشاره کرد که در افزایش سرقت نقش ایفا می‌کنند. یعنی اصولا این افراد به دنبال ابزاری می‌گردند که به سرقت ببرند؛ اما اولویتشان با سرقت وسیله‌ای است که فرایند آن ساده‌تر بوده و ارزش بیشتری هم برای سارق ایجاد کند.
بر این اساس، متاسفانه باید گفت که خودرو یکی از در دسترس‌ترین تجهیزات برای سرقت است و ارزش بالایی هم دارد. از سوی دیگر متاسفانه محصولات خودروسازان داخلی ضعف امنیتی بسیار بالایی دارند که بارها هم به این مساله اشاره شده است. تاجایی که طبق آمار اعلام شده در سال 1399، 40 درصد کل سرقت‌هایی که در کشور انجام شده، مربوط به سرقت خودرو بوده است.
پس می‌توان گفت کار برند‌ها و محصولاتی مانند وایزر مشکل کردن کار سارقین است نه صفر کردن این احتمال؟
بله، این جمله 100 درصد درست است. اصولا نکته‌ای که همه باید توجه کنیم این است که با تمام تجهیزات ایمنی، باز هم نمی‌توان ادعا کرد که یک خودرو 100 درصد غیرقابل‌سرقت است. کلیه تجهیزات، صرفا درصدی از امنیت را افزایش داده و احتمال سرقت را کم می‌کنند. اما به طور کلی اگر بخواهیم عملکرد سارقین را رفتارشناسی کرده باشیم، باید گفت اصولا سارقین به دنبال دردسر کمتر هستند و به این خاطر تجهیزات مناسب، انگیزه آن‌ها را برای سرقت یک وسیله کم می‌کند و سراغ وسیله بی‌دردسرتری می‌روند.
در این صورت محصولاتی مانند محصولات و خدمات وایزر چه کمکی به جامعه می‌کنند؟
به طور کلی با استفاده از جی پی اس وایزر دو مزیت اصلی نسبت به بقیه تجهیزات امنیتی از جمله دزدگیر ایجاد می شود. اولین مزیت از بین بردن محدودیت فاصله مکانی بین وسیله نقلیه و مالک هست که هم رصد موقعیت و هم کنترل وسیله نقلیه از راه دور رو هم برای مالک امکان پذیر می کند. دومین مزیت افزایش قابل توجه زمان عکس العمل برای مالک هست که حتی تا چندین ساعت بعد از سرقت هم امکان نظارت بر وسیله نقلیه و جلوگیری از این اتفاق رو ممکن می کند.
اگر محصولات وایزر و محصولات مشابه، در جامعه فراگیر شود و سارقین بدانند که احتمال کشف و شکست خوردن سرقت بالا می‌رود، این امر باعث تغییر تدریجی حوزه فعالیت سارقین شده و دیگر وسایل‌نقلیه راحت‌ترین و سهل‌الوصول‌ترین هدف برای آن‌ها نخواهد بود.
شرکت ما قاعدتا در همین مسیر قدم برمی‌دارد؛ اکنون با محصولات ردیابی در حال انجام این کار است؛ اما قطعا مساله در همین جا متوقف نمی‌شود و با رصد نیازمندی‌ها و روش‌هایی که سارقین دارند، روز به روز ما در تلاشیم با ابزار و روش‌های جدید، ضریب ایمنی خودروهای شخصی را افزایش دهیم.
میزان موفقیت شما در این زمینه تا چه اندازه‌ای بوده است؟
باید به این نکته توجه کرد که ما به نظر خودمان در ابتدای راه هستیم. با این حال تا اینجا؛ یعنی در ابتدای سال 1401 نتایج امیدوارکننده‌ای به دست آورده‌ایم و درصد بسیار بالایی از خودروهایی که به سرقت می‌روند و به سیستم‌های امنیتی وایزر مجهز هستند، کشف می‌شوند که کلیپ‌های متنوعی هم از آن‌ها منتشر شده که در فضای مجازی قابل رویت است. اما نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که هیچ‌گاه سارقین متوقف نمی‌شوند و به مسیر خودشان برای دور زدن راه‌های امنیتی ادامه خواهند داد. همان طور که اگر پانزده سال پیش دزدگیر، یک گجت امنیتی کارآمد به حساب می‌آمد، امروز کمتر کسی است که بتواند ادعا کند با نصب دزدگیر، ضریب امنیت ماشین را افزایش داده است. ما هم این را می‌دانیم و بنابراین باید خیلی جلوتر از سارقین فکر کنیم، راهکار بدهیم و از این که کارآمدی تکنولوژي‌های در حال استفاده در طول زمان کاسته شود جلوگیری کنیم.
استراتژی شما برای توسعه برند و محصولتان چیست؟
محصولات و خدماتی که وایزر ارائه می‌دهد از نظر ما کاملا برای وسایل‌نقلیه شخصی لازم است. اما برای این که تعداد متقاضیان این محصولات را افزایش دهیم باید دو کار انجام دهیم.
اول این که کاربران فعلی را به حدی با محصولات و کیفیت خدماتمان راضی کنیم که آن‌ها کارآمد بودن این محصولات و خدمات را حس کنند و ناخودآگاه این موضوع باعث شود که تبلیغات دهان به دهان برای این محصولات ایجاد شود. طبیعتا وقتی من محصول نو و تازه‌ای دارم و خیلی از آن راضی هستم حتما به دوستانم هم معرفی خواهم کرد و این باعث می‌شود که متقاضیان خود به خود افزایش پیدا کنند. پس کیفیت بالا در خدمت و محصول خیلی مهم است.
نکته دوم این است که جامعه تحت فشار اقتصادی است و همگان نمی‌توانند مبالغ هنگفتی صرف امنیت وسیله خودشان بکنند. در نتیجه وظیفه ما این است که تا جای ممکن این محصولات و خدمات را در نرخ مقرون‌به‌صرفه‌ای برای کاربران عرضه کنیم و هزینه استفاده از این محصولات و خدمات را کاهش دهیم. هرچند در این مورد پارامترهای محیطی مختلفی هستند که از کنترل ما خارج‌اند؛ اما تا جایی که ما می‌توانیم نرخ این خدمات و محصولات را پایین نگه می‌داریم تا کاربران بتوانند با هزینه معقول از آن‌ها استفاد کنند. ما همیشه می‌گوییم که این هزینه همواره باید کمتر از یک درصد حداقل قیمت خودرو باشد. مثلا اگر قیمت یک ماشین 200 میلیون تومان است، ما باید با کمتر از دو میلیون تومان تجهیزاتمان را در اختیار صاحب آن وسیله قرار دهیم.
بنابراین، به نظر من کیفیت باعث می‌شود مردم درباره محصول صحبت کنند و قیمت متعادل هم موجب افزایش رضایت کاربران فعلی و هم موجب پیشنهاد این محصولات توسط کاربران به دیگران می‌شود.
روش یا مرجع شما برای تحول و توسعه محصول از نظر سازوکارهای جهانی چیست؟
ما به این مساله از دو منظر نگاه می‌کنیم. پیش از هر چیز باید بگویم که قطعا تحولات جهانی این صنعت را رصد می‌کنیم؛ همچنین کشورها را به کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه تفکیک کرده‌ایم.
در کشورهای توسعه‌یافته نگاه‌مان بیشتر به نوع و سبک خدماتی است که به مصرف‌کننده ارائه می‌شود. چون در کشورهای توسعه‌یافته، هم وسایل‌نقلیه از ضریب امنیتی بالایی برخوردار هستند و هم سطح توان اقتصادی جامعه متفاوت است. در نتیجه برای آن‌ها پرداخت هزینه‌های بیشتر در مقایسه با ما دغدغه زیادی نیست. سعی می‌کنیم از این کشورها و خدماتی که در آنجا ارائه می‌شود، الگو بگیریم و آن را در کشور بومی‌سازی کنیم.
اما کشورهای درحال توسعه به دلایلی که عرض شد خیلی شبیه به کشور ما هستند و در نتیجه نمونه مناسبی برای رصد کردن و الگو گرفتن در توسعه محصولات هستند. درنتیجه، ما در وایزر، سبک خدمات خود را از کشورهای توسعه‌یافته و محصولات خود را از کشورهای در حال توسعه الگو می‌گیریم.
