جوابیه وزارت صمت درمورد یک خبر

در پی انتشار گزارشی در «انتخاب» به نقل از «فراز» تحت عنوان «اسپهبد خورشید»، وزارت صمت جوابیه ای ارسال کرده که متن آن در زیر می آید:

مدیرمسئول محترم پایگاه خبری تحلیلی انتخاب

باسلام و احترام

    باعنایت به درج مطلبی تحت عنوان «اسپهبد خورشید» در قلب مازندران غروب می¬کند!" در صفحه سرویس اجتماع مورخ 17/9/1400، مقتضی است وفق قانون مطبوعات و خبرگزاری‌ها نسبت به انتشار توضیحات ارسالی از سوی دفتر ارتباطات وزارت صنعت،معدن و تجارت در اسرع وقت اقدام لازم صورت پذیرد.

بدنبال انتشار مطلبی با عنوان «اسپهبد خورشید» در قلب مازندران غروب می¬کند!" در تاریخ 17/9/1400 که به موضوع مشکلات معادن حاشیه غار «اسپهبد خورشید» و همچنین صدور مجوز معادن متعدد و تمدید مجوزات در این منطقه مواردی را مطرح نموده است ، بدینوسیله توضیحات ارسالی از سوی رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مازندران برای شفاف سازی و تنویر افکار عمومی به شرح زیر ارائه می گردد:

-اداره میراث فرهنگی شهرستان سوادکوه طی نامه¬ای در مورخ 12/5/95 به دادستان آن شهرستان اعلام کرد معدن فلورین کمرپشت در حال فعالیت و بهره برداری است، لذا با دستور دادستان شهرستان در هامش نامه مذکور، صورتجلسه¬ای تنظیم و طی نامه توقف عملیات معدن مذکور به این سازمان اعلام گردید معدن مذکور تعطیل می¬باشد. 

- اثر تاریخی طبیعی غار دژ اسپهبد خورشید منطقه دوآب شهرستان سوادکوه در مورخ17/12/81 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و حدود عرصه اثر تاریخی مزبور به مساحت ۷۳ هکتار و حریم ۱۱۰۰ هکتار نیز از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ابلاغ شده است. بموجب اصلاحات بعدی طی نامه¬ی مورخ31/3/96 مختصات جغرافیایی محدوده عرصه انر (۱۳۰هکتار) و حریم (۱۱۷۰ هکتار) غار را ارسال نموده است.

- معادن واقع در عرصه و حریم اولیه و ثانویه غار نظیر معدن لاپ کمر. معدن سرچلشک غربی، معدن سرچلشک شرقی، شن¬سازان خطیرکوه، پروچشمه از جمله معادن قدیمی و مسبوق به سابقه استان و محور خطیرکوه بوده و سابقه فعالیت معادن به دهه شصت و هفتاد رسیده و متقدم بر سوابق مطالعاتی و ثبتی غار اسپهبد خورشید بوده که متأسفانه مغفول مانده است.

- معدن لاپ کمر که در پایین دست غار واقع شده است از دهه شصت فعال و دارای پروانه بهره برداری است که به دلیل اتمام پروانه بهره برداری، بهره بردار آن تقاضای تمدید پروانه را مطرح نمود که این سازمان مراتب را به انضمام پروانه بهره¬برداری معدن طی نامه¬ای در مورخ 11/10/96 به سازمان میراث فرهنگی استان ارسال و آن سازمان برابر نامه مورخ 23/10/96 اعلام نمود که بخشی از محدوده مورد نظر در عرصه با ضابطه ممنوعیت فعالیت و بخشی از آن در حریم مصوب واقع گردیده که بر اساس ضوابط حریم بهره بردار مجاز به فعالیت در بخشی مطابق با مختصات اعلامی می باشد. که با توجه به موافقت میراث فرهنگی و گردشگری، سپنه کار معدن از عرصه خارج و برای مایقی پروانه تمدید گردید.

 - فعالیت معادن سرچلشک شرقی، سرچلشک غربی و پروچشمه دارای پروانه بهره برداری معتبر و قانونی و با فعالیت بدون آتشباری بوده و دارای فاصله حداقل ۵۰۰ متری با غار است. ضمن اینکه به واسطه وجود رودخانه و راه مواصلاتی کاملا از محدوده غار جدا گردیده است. 

- لازم به توضیح است بدلیل قدمت و سابقه معادن مورد بحث که تاریخ فعالیت قانونی و پروانه صادره منقدم بر تاریخ ثبت غار اسپهبد خورشید و مکاتبات و اعلامات میراث فرهنگی و گردشگری است، معادن مذکور بر اساس قانون معادن و قوانین عمومی نظیر قانون مدنی دارای حقوق مکتسبه بوده و رعایت حقوق آنان بر همگان واجب و لازم می باشد. کما اینکه در ماده ۲۳ قانون معادن هرگونه اقدام و صدور مجوز به منظور اجرای طرح¬های عمرانی در داخل و حریم محدوده¬های دارای پروانه و مجوز فعالیت¬های معدنی توسط دستگاه¬های اجرایی اعم از وزارتخانه¬ها، شرکت¬ها و سازمان¬های دولتی و مؤسسات عمومی و نهادهای انقلابی و واحدهای تابعه آنها موکول به کسب مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت است. 

تبصره: در مواردی که حقوق دارندگان پروانه و مجوز فعالیت¬های معدنی بدلیل ضرورت اجرای طرح¬های عمرانی دولت تضییع شود، دستگاه¬های اجرایی ذیربط موظفند قبل از اجرای مراحل طرح مصوب برابر نظر کارشناس رسمی دادگستری یا کارشناس نظام مهندسی معدن نسبت به پرداخت خسارت¬های وارده به سرمایه¬گذاری انجام شده به قیمت روز اقدام کنند.

از دیگر سوی قانونگذار در تبصره ماده ۲۴ قانون معادن مصوب ۱۳۹۰ کلیه دستگاه¬های اجرایی را مکلف نمود تا ظرف مدت ۳ ماه پس از ابلاغ این قانون نسبت به اعلام وضعیت حریم¬های قانونی خود به وزارت صنعت، معدن و تجارت اقدام نمایند ولیکن اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری یا سازمان سلسله مراتب آن علیرغم اطلاع از این قانون، اقدامی در خصوص اعلام حرایم قانونی خود بعمل نیاورده است.

- هر چند که اداره کل بازرسی استان در قالب ارائه پیشنهادات پنج گانه وفق ماده ۱۰ قانون تشکیل سازمان بازرسی کل کشور، خواستار جابجایی معادن واقع در عرصه و حریم غار اسپهبد خورشید گردیده است،لیکن اجرای پیشنهاد و جابجایی محدوده¬های معدنی آن¬هم معادن فعال و در حال بهره برداری و با انجام سرمایه¬گذاری¬های قابل توجه مستلزم انجام اقدامات و مقدماتی از سوی سایر دستگاه¬های اجرایی نظیر اداره کل منابع طبیعی و محیط زیست استان در معرفی محدوده¬های قابل واگذاری و فاقد ملاحظات محیط زیست و همچنین جبران خسارات وارده به بهره برداران از سوی مجریان طرح و متعاقبا و مهمتر از همه مستلزم طرح در شورایعالی معادن مطابق ماده ۵۳ جهت تعطیلی معدن می باشد. 

- مزید استحضار اینکه اداره کل بازرسی استان و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مازندران به اتهام عملیاتی که سبب تزلزل آثار فرهنگی و تاریخی غار اسپهبد خورشید گردد اقدام به طرح شکایت علیه شرکت های تولیدی معدنی نمودند که پس از بررسی¬های بعمل آمده و تحقیقات و استعلامات معموله، در نهایت شعبه دوم دادیاری دادسرای شهرستان مذکور به دلیل فعالیت شرکتهای بهره بردار در داخل محدوده، پروانه بهره برداری قانونی صادره از مرجع قانونی صادرکننده و عدم احراز سوء نیت بهره برداران، بموجب دادنامه مورخ ۱8/2/1400 درفرازی از قرار صادره با اشاره و تأکید بر موافقت اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری جهت تمدید پروانه های بهره برداری معادن در بخشی از حریم بنای موصوف (غار اسپهبد خورشید) اعلام کرد فعالیت شرکت های معدنی و سنگ شکن در حریم غار سبب تزلزل در بنیان غار نمی¬گردد. 

گفتنی است در سال ۱۴۰۰هیچگونه مجوز برداشتی در آن محور صادر نگردیده است.