پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : آمارها حاکي از افزايش 14 درصدي مرگ بر اثر مسموميت با قرص برنج است اما همچنان اين قرص مرگآور به راحتي در عطاري ها و فروشگاه هاي عرضه کننده سموم کشاورزي فروخته ميشود و برخي افراد سودجو با فروش غيرقانوني آن مرگ بيش از 460 نفر را در سال گذشته رقم زدند، افرادي که اغلب آنها زير 30 سال سن داشتند.
قرص برنج که به نام فسفيد آلومينيوم نيز شناخته ميشود قرصي است که يک عدد آن قادر است هزاران شته را از بين ببرد. اين قرص از خود گاز فسفيد توليد ميکند و از آن براي جلوگيري از آفت زدگي برنج در انبار استفاده ميشود. مسموميت با اين قرص هم از راه استنشاق، هم از راه تماس پوستي و هم به صورت خوراکي اتفاق ميافتد. مصرف خوراکي آن باعث تهوع، درد معده، استفراغ، اسهال، تنگي نفس، احساس سرما، عطش، سر درد، تشنج و کما ميشود.
مرگ 463 نفر در يک سال
بر اساس گزارش پزشکي قانوني آمار مرگ بر اثر مسموميت طي سال هاي اخير روندي صعودي داشته به طوري که رقم 214 مورد مرگ بر اثر مسموميت قرص برنج در سال 87 به 463 مورد در سال 90 رسيده است. 259 نفر از فوتيهاي مسموميت با قرص برنج در سال گذشته مرد و 204 نفر زن بودند.
مرگ دردناک در هوشياري
دکتر غلامعلي جعفري متخصص سم شناسي در اين باره به مهر گفت: سم قرص برنج سمي است که بر روي سلولها تاثير بدي ميگذارد و تنفس سلولي را از بين ميبرد و باعث آسيب جدي به اعضا و ارگانهاي ديگر بدن مثل کليه ها و قلب ميشود. مرگ با قرص برنج مرگ بسيار دردناکي است و فرد عطش زيادي به آب دارد. در اين مرگ فرد تا زماني که زنده است هوشيار و بيدار بوده و سوزش بدي در بدن خود احساس ميکند. بر اساس علامت هاي باليني فرد دچار خستگي و کمبود اکسيژن ميشود. بطوريکه بدنش رو به کبودي رفته و دچار خفگي سلولي خواهد شد. اين روند روندي غير قابل برگشت است و مسموميت با قرص برنج برابر با مرگ است. اغلب قربانيان کمتر از 30 سال سن دارند و طي سالهاي اخير خودکشي با قرص برنج افزايش داشته است. بطوريکه در يکي از بيمارستانهايي که در آن مشغول به کار هستم در فروردين ماه حدود 6 نفر که اغلب آنها خانم بودند بر اثر مسموميت با قرص برنج جان باختند.
مسموميت با قرص برنج مساوي با مرگ حتمي
پزشک بخش مسمومين بيمارستان الغدير با اشاره به نبود نظارت هاي لازم بر فروش اين قرص، اظهار داشت: متاسفانه برخي عطاري ها به راحتي اين قرص را در اختيار مشتريان خود قرار ميدهند. در يکي از موارد نادر زني پس از مسمويت با قرص برنج زنده ماند. او بعد از بازگشت به زندگي اظهار داشت: براي گرفتن قرص برنج به عطاري رفتم که او پس از مشاهده اصرارهايم چند قرص به من داد. يکي ديگر از بيماران ميگفت به عطاري رفته و ادعا کردم براي خودکشي قرص برنج ميخواهم که او محل ديگري را به من معرفي کرد و گفت در آنجا قرص هاي برنج قويتري ميتوانم پيدا کنم تا راحت تر بميرم.اين متخصص تاکيد کرد، در مسمويت با قرص هاي ديگر 99 درصد بيماران زنده ميمانند اما در مسموميت با قرص برنج 99 درصد بيماران جان خود را از دست ميدهند. اگر بشود قرص هاي برنج را از عطاري ها جمع آوري کرد و در فروش آن نظارت هاي لازم را داشت ميتوان آمار خودکشي با قرص برنج را در جامعه کاهش داد.
مسمومين مايعات نخورند
اين متخصص با اشاره به راه هايي پيشگيري از مرگ با قرص برنج گفت: بهترين راه اين است که فردي که با قرص برنج خودکشي کرده سريع به نزديکترين بيمارستان منتقل شود. انتقال او به مطب و درمانگاه باعث وقت کشي خواهد شد. به فردي که قرص برنج خورده است به هيچ عنوان نبايد مايعات داد زيرا ماهيت اين قرص در معده ايجاد گاز است که اين گاز به ريه ها راه يافته و در بين سلولها پخش ميشود. خوردن آب اين روند را تسريع ميدهد. البته اگر خانواده ها در خانه اي جوش شيرين و يا پرمنگنات پتاسيم دارند، دادن آن به فرد مسموم تنها راه پيش درماني است.
مرگ در کمتر از 24 ساعت
وي در مورد زمان مسموميت و مرگ بر اثر مصرف اين قرص گفت: معمولا افراد زير 24 ساعت فوت ميکنند که زمان مرگ بستگي به ايراني يا خارجي بودن قرص، تاريخ مصرف، ميزان مقاومت فرد و تعداد آن دارد.دکتر جعفري تاکيد کرد: مرگ بر اثر مصرف اين قرص حتمي است و يک عدد از آن نيز ميتواند باعث مرگ شود. يکي از بيمارانم دختر جواني بود که وقتي با او صحبت ميکردم گفت يک قرص خوردم تا فقط خانواده ام را بترسانم و قصد مرگ نداشتم اما همين يک قرص باعث مرگ او شد. 6 ماه بعد نيز برادرش با خوردن قرص برنج خودکشي کرد اين در حاليست که برادر ديگر اين قرباني نيز تهديد کرده ميخواهد با قرص برنج خودکشي کند. بايد در اين زمينه به شهروندان به خصوص نوجوانان هشدار داده شود زيرا همانطور که تاکيد شد مسموميت با قرص برنج مرگ حتمي را همراه خواهد داشت.
تهران رکورددار مسموميت با قرص برنج
دکتر شجاعي رئيس پزشکي قانوني- با اشاره به آمار مرگ بر اثر مصرف قرص برنج گفت: در سال گذشته بيشترين موارد مرگ ناشي از مسمويت با قرص برنج با 205 فوتي در استان تهران ثبت شده است که تقريبا نيمي از کل فوتي هاي قرص برنج در کشور را شامل ميشود.وي افزود: پس از تهران استان هاي گيلان با 99 فوتي، مازندران با 41 فوتي و لرستان با 32 فوتي در رتبه هاي بعدي مرگ ناشي از مسموميت با قرص برنج قرار ميگيرند. اين در حالي است که آمار مرگ و مير ناشي از مسموميت با قرص برنج در ديگر استانها زير 20 نفر و عمدتا کمتر از 10 نفر است، هر چند برخي استان ها هيچ مورد فوتي با قرص برنج ندارند.دکتر شجاعي اظهار داشت: آمار مرگ و مير ناشي از مسموميت با قرص برنج در سال 87، 214 نفر ( 105 زن و 109 مرد) بود که با رشد 6.5 درصدي به 228 نفر (124 مرد و 104 زن) در سال 88 رسيد. همچنين آمار مرگ ناشي از مسمويت با قرص برنج در سال 89 نسبت به سال 88 با رشد قابل توجهي مواجه شد به نحوي که با 78.1 درصد افزايش به 406 نفر در سال 89 رسيد.رئيس سازمان پزشکي قانوني کشور با اشاره به اينکه دز کشنده قرص برنج در انسان نامشخص است يادآور شد: هر گونه واردات، توزيع و فروش قرص برنج ممنوع اعلام شده و کاربرد آن به صورت محدود و تحت نظارت جهاد کشاورزي در سيلوها و کشتي و... است که متاسفانه به دليل تمايل کشاورزان به مصرف آن براي نگهداري محصولات، ورود آن به شکل قاچاق از کشورهاي همسايه وجود دارد و مسموميت ناشي از آن در بين جوانان ديده ميشود.يکي از مشکلات موجود در راه مبارزه با اين قرص انتشار شايعاتي درباره شادي آور بودن اين قرص است که اين موضوع باعث شده برخي جوانان آن را به جاي قرص هاي روانگردان مصرف کنند.با اين وجود به نظر ميرسد با توجه به اثرات مرگبار اين قرص و افزايش آمار مسموميت با آن، در اين زمينه بايد اقدامات پيشگيرانه جدي از سوي مسئولين انجام شود. در اين زمينه بايد درباره خطرات استفاده از اين قرص به نوجوانان و جوانان هشدار داده شود و پليس و وزارت بهداشت از فروش آن در عطاري ها جلوگيري کرده و با خاطيان برخورد کنند.