ایرج: فردین بهتر از خود من آثارم را می‌خواند

موسیقی ما نوشت: لید نوشتن برای این مصاحبه کار ساده‌ای نیست. تو با خرواری از خاطرات چند نسل، طرفی و باید حواست باشد که حق نداری با آن‌ها بازی کنی یا نسبت به آن‌ها بی‌تفاوت باشی. استاد ایرج را از فیلمفارسی‌های عهد بوق به یاد داریم. وقتی فردین، به یک باره هوس خواندن‌اش می‌گرفت و قصه از همین جا بود که شروع می‌شد. خاطره بازی‌ها همین جا شروع می‌شد... همخوانی عجیبی که بین تصویر و صدا به وجود آمده بود، آوازه‌اش در مدت زمان خیلی کوتاهی به دور افتاده‌ترین مناطق کشور هم رسید و «ایرج» خیلی زود به انتخاب اول خیلی‌ها تبدیل شد. بگذریم که قبل از این همکاری‌ها هم او خواننده‌ای صاحب سبک در ایران قبل از انقلاب به حساب می‌آمد و بزرگان زیادی از او به عنوان «آبروی آواز ایران» نام برده بودند.

سالهای زیادی گذشت و خدا نخواست فردین زنده بماند و «ایرج امروزی» را ببیند. استاد هم دلگیر از ناسازگاری‌های روزگار سکوت کرد تا «آبروی آواز ایران» در سکوت کامل به پرورش جوانان عشق آواز در «آموزشگاه آواز ایرج» مشغول شود. تابستان چهار سال پیش بود که احسان خواجه امیری در تالار وزارت کشور «پرنده» را برای اولین بار خواند تا سالن به هوا برود و این محبوبیت کهنه باز هم رو بیاید. از آن روز به بعد احسان مجبور شد در تمام برنامه‌هایش «پرنده» را با توجه به درخواست‌های فراوان حاضرین در سالن اجرا کند تا از آن پس یکی از انگیزه‌های اصلی مخاطبان احسان خواجه امیری برای پر شدن سالن‌های برنامه‌اش باشد. این محبوبیت بالا تهیه کننده‌های موسیقی را به فکر انداخت تا استاد را باز هم به میادین آواز برگردانند. این پروژه دو سال و اندی زمان برد تا حالا «قصه زندگی» آماده انتشار باشد و بنا به اعلام رامین بصیرت نیا (تهیه کننده آلبوم) یکشنبه هفته بعد در بازار موسیقی کشور منتشر شود. یک هفته قبل از انتشار این‌آلبوم سراغ استاد رفتیم و با او گپ زدیم و ایشان هم علی رغم کسالت با خوشرویی جوابمان را داد. «بهنام خدا رحمی» در برقراری ارتباط و هماهنگی این مصاحبه نقش اصلی را داشت که همین جا از ایشان ‌‌نهایت تشکر را داریم.

***

اولا من خدمت شما عرض کنم. این دوری زیاد هم طولانی نبوده و فقط برخی اوقات به خاطر تنبلی خودم انتشار آثارم عقب افتاده. من بعد از انقلاب مرتب در حال انتشار آلبومم و چون برای مخاطبانم احترام زیادی قائل‌ام به خاطر همین مرتب سعی کرده‌ام که با آثار جدید سراغشان بروم.

موسیقی من موسیقی اصیل ایرانی است با المان‌های امروزی‌تر و به روز‌تر. نوع خوانش من همیشه یک جوره بوده و خواهد بود. فقط به نظرم در این آلبوم سعی شده به سلیقه مخاطب عام نزدیک‌تر شویم. ولی این بدان معنی نیست که مثل بسیاری از جوانان حاضر در موسیقی، برای جلب نظر مخاطب بیشتر دست به هر کاری بزنم.
 

راستش را بخواهید من کلیت آلبوم را دوست دارم و از من نخواهید درباره جزئیات نظر بدهم. به هر حال بهتر است مخاطبان در این باره اظهار نظر کنند.

این اتفاق یک بار به صورت اتفاقی صورت گرفت و چون بین مردم بسیار پرطرفدار شد و به قول معروف «گرفت»، تداوم پیدا کرد. خدا بیامرزد ایشان را. فردین استعداد خیلی خوبی در کارش داشت و همیشه هم در PLAY BACK کردن کار‌ها خیلی خوب ظاهر می‌شد. جمله همیشگی من در این باره این بوده که فردین بهتر از خود من کار‌هایم را می‌خواند!

خاطره همین بس که ما با هم دوست بودیم و آمد و رفت داشتیم و دوستیمان به اندازه‌ای بود که باعث شده بود کارهای مشترک ما جان بگیرد.

ما همیشه سعی می‌کردیم که بهترین کار‌ها و آثار را برای این قبیل همکاری‌ها انتخاب کنیم. کارهایی که خودمان در موفقیتشان کوچک‌ترین شکی نداشتیم. مثلا از بین ده تا کار همیشه می‌نشستیم و بهترین را برای فیلم انتخاب می‌کردیم. اصلا این طور نبود که هر چیزی را که به دستمان می‌رسید، برای فیلم پیشنهاد بدهیم. بعد فیلم‌های آن دوره این طور بود که مناسبتی در آن‌ها بود و مثلا برای هر صحنه ما تصویر سازی می‌کردیم و مثلا به این نتیجه می‌رسیدیم که مثلا این آهنگ و این قطعه به درد این بخش از فیلم می‌خورد.

احسان صدای جذاب و گیرایی دارد و بسیار خاص است. قطعا صدای احسان صدای منحصر به فردی است که خیلی کم مثل آن پیدا می‌شود. اینکه او هفت، هشت سال کلاس موسیقی رفته و ردیف‌های آوازی را به خوبی می‌داند هم در موفقیتش تاثیر فراوانی گذاشته است. من هم در بسیاری از اوقات اشکالاتش را به او گوشزد کرده‌ام و کمکش کرده‌ام. من اعتقادم این است که خداوند احسان را فقط برای خوانندگی آفریده و بس! فقط برای کار موسیقی. خود احسان هم عاشق و بی‌قرار موسیقی است و هرچند خیلی کم در مورد کارش صحبت می‌کند ولی در عمل نشان داده که واقعا کارش خوب است و نسبت به سن‌اش پیشرفت قابل توجهی داشته است.

ممکن که هست. چرا که نه. هر چند ما در آلبوم «من و بابا» هم سابقه همکاری دو نفره را با هم داشتیم. ولی احسان به قدری روی کار‌هایش تسلط دارد که هر اتفاقی را ممکن می‌کند. باید ببینیم آینده چه می‌خواهد و چه آخر و عاقبتی در انتظار این آلبوم است.

احسان همیشه برای مخاطبان‌اش وقت می‌گذارد و زحمت می‌کشد و حساسیت دارد. به قول خودش پاپ – سنتی می‌خواند و همین باعث شده گستره مخاطبان بیشتری هم داشته باشد.

من همه آثار احسان را دوست دارم و به محض اینکه صدایش را در قطعه‌ای می‌شنوم حس می‌کنم که چقدر این کار دلنشین است. چند وقت پیش هم نتایج یکی از نظرسنجی‌ها را دیدم که احسان جزو رتبه‌های اول بود. همین نشان دهنده محبوبیت خوب او در بین همه اهالی موسیقی و مخاطبان است.

قضاوت کردن کار درستی نیست و نباید آثار جوانان را به این شکل داوری کرد. آن هم من که واقعا وقت نمی‌کنم همه آن‌ها را گوش کنم و اگر قضاوتی کنم، قطعا قضاوت کاملی نیست. ولی اغراق نیست اگر بگویم که از جوانان جدید بازار من هیچکدام را نمی‌شناسم! یعنی در بین آنهایی هم که به گوشم رسیده و آثارشان را شنیده‌ام چیزی در ذهنم نمانده. شاید بشود این جمله‌ها را این گونه تعبیر کرد که هنوز آنجانشین خلف ظهور نکرده. ولی در کل از من توقع نداشته باشید که درباره کلیت چیزی که زیاد درباره‌اش اطلاعات ندارم، اظهار نظر کنم.

این مردم هستند که ما را به شهرت رسانده‌اند و ما همه چیزمان را مدیون این مردم هنردوست و نازنینیم. باور کنید در لحظه لحظه‌ای که این آلبوم در حال تولید بود به این فکر می‌کردم که آن‌ها چه قضاوتی درباره این آلبوم خواهند داشت و همین باعث شد که برای تولیدش واقعا وقت صرف کنیم و حساسیت به خرج بدهیم. ما به امید رضایت مردم زندگی می‌کنیم و به این رضایت دلخوشیم. از تهیه کننده آلبوم، آقای بصیرت نیا هم که در همه این سال‌ها با حوصله فراوان برای انتشار این‌آلبوم زحمت کشیدند، تشکر می‌کنم و برایشان بهترین آرزو‌ها را دارم و امیدوارم بازار موسیقی کشور همیشه از این قبیل دوستان که فقط به فکر تولید آثار فرهنگی هستند و به هنر احترام می‌گذارند، به خود ببیند.