یورونیوز: انتشار گزارش محرمانه سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا در باره قتل جمال خاشقجی که در آن به صراحت بر نقش محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان به عنوان تایید کننده عملیات قتل یا دستگیری این روزنامه‌نگار مخالف دولت ریاض تاکید شده تبعات مورد انتظار را برای شاهزاده قدرتمند دربار سعودی به همراه نداشت.
واشنگتن که بارها اعلام کرده مسائل حقوق بشری مبنای روابط تازه کاخ سفید با دیگر کشورها خواهد بود پس از انتشار این گزارش از وعده مجازات و تحریم سرمنشا و یکی از عوامل اصلی قتل جمال خاشقجی سر باز زده است.
جو بایدن طی کارزار انتخاباتی وعده داده بود که بر سر ماجرای قتل روزنامه‌نگار ناراضی عربستانی کوتاه نخواهد آمد و با عاملان اصلی این جنایت برخورد خواهد کرد.
این وعده درست زمانی که با انتشار گزارش محرمانه سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا موعد تحقق آن فرا رسید زیر سایه مهم جلوه دادن منافع استراتژیک ایالات متحده قرار گرفت و عملی نشد.
کاخ سفید غیر از محمد بن سلمان ده‌ها مسئول و شخصیت سیاسی دخیل در ماجرای قتل جمال خاشقجی را در فهرست تحریم‌ها و مجازات‌های خود قرار داد و از تصمیم برای مجازات نکردن شاهزاده سعودی دفاع کرد.
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز دوشنبه در جریان یک کنفرانس خبری در واشنگتن تصمیم یاد شده را اینگونه توجیه کرد: «ما در صدد هستیم تا روابط با عربستان سعودی را ترمیم کنیم و در جایگاه صحیح و مناسبی قرار دهیم.»
این اظهار نظر به تعبیر تحلیلگران بدان معنی است که کاخ سفید به جای مجازات عامل اصلی جنایت انجام شده در کنسولگری عربستان در استانبول در صدد اعمال فشار به ریاض برای تغییر رویکرد نسبت به مسائل حقوق بشری و آزادی‌های سیاسی در داخل این کشور است.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا سوال خبرنگاران در باره خلف وعده بایدن در منزوی کردن شهروندان سعودی که در قتل خاشقجی نقش داشته‌اند اینگونه توضیح داد: «عربستان کشوری بسیار پرنفوذ و تاثیر گذار در جهان عرب به شمار می‌رود و این مسئله غیرقابل انکار است.»
وی در خصوص روابط تازه ایالات متحده با عربستان تصریح کرد: ما در این خصوص با مقامات سعودی صحبت کرده و قصد داریم ضمن بازنگری در روابط چارجوب مشخصی را در این زمینه تعیین کنیم؛ اما این به معنای گسست روابط نیست.»
کاخ سفید رسما روز جمعه اعلام کرده بود که جدا از فهرست تحریم‌های اعمال شده بر ضد عاملان جنایت استانبول از تحریم یا مجازات‌های اساسی دیگر از جمله بر ضد محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی چشم پوشی می‌کند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس با انتشار گزارشی در این خصوص به قلم الن نایکمِیِر، خبرنگار حوزه سیاست و امنیت ملی خود می‌نویسد: این مسئله نشان داد که تصمیم‌‌گیری‌های دیپلماتیک در زمان‌های واقعی و مناسب چگونه با صحت و درستی مواضع اخلاقی مغایرت پیدا می‌کند.
در این گزارش تاکید شده است که این معما در هیچ کجا واضح‌تر از روابط پیچیده ایالات متحده با عربستان، غول نفتی جهان نیست که در آن ریاض به عنوان مشتری تسلیحاتی واشنگتن و نیز ایران به مثابه رقیب اصلی دو کشور در منطقه نقش متغیرهای اصلی را ایفا می‌کنند.
در گزارش آسوشیتدپرس آمده است: مقامات دولت جدید آمریکا در نهایت به این نتیجه رسیدند که منافع ایالات متحده بسیار مهم‌تر از قمار بر روی شاهزاده جوانی است که ممکن است برای دهه‌ها سکان هدایت عربستان را در دست داشته باشد.
نویسنده گزارش در ادامه تاکید می‌کند که این مسئله با وعده انتخاباتی بایدن مبنی بر برخورد با رفتارهای مغایر با حقوق بشر حکومت عربستان و اینکه ریاض باید بهای این نوع رفتارهای را بپردازد، مغایرت دارد.
در این گزارش تاکید شده: آنچه کاخ سفید از آن به عنوان «کالیبره کردن» روابط دولت پیشین و تحت ریاست ترامپ با عربستان نام می‌برد دقیقا همان مواضع عادی ایالات متحده پیش از دولت ترامپ است؛ یعنی سرزنش کردن عربستان به رعایت نکردن مسائل حقوق بشری و پرهیز از این که این مسئله نگرانی‌‌هایی را در روابط دو کشور ایجاد کند.
دولت بایدن طی روزهای اخیر پس از مواجه شدن با انتقاد‌های شدید در خصوص مجازات نکردن بن سلمان از اقداماتی خبر داد که عموما دیگر افراد سطوح پایین‌تر و دخیل در پرنده قتل جمال خاشقجی را شامل می‌شود.
این اقدامات جدا از تحریم و وضع محدودیت‌های صدور ویزا برای عاملان اصلی دخیل در قتل روزنامه‌نگار سعودی گروهی از نزدیکان بن سلمان موسوم به «یگان ببر» را در برمی گیرد که به ادعای واشنگتن ناراضیان حکومت در خارج از کشور را شناسایی و مجازات می‌کردند.
نویسنده این گزارش تاکید دارد که با وضع این تحریم‌ها و اقدامات تنبیهی، زبان دولتمردان آمریکایی دیگر نرم‌تر از گذشته شده و مدام از منافع استراتژیک ایالات متحده سخن می‌گویند.
مارک وارنر، سناتور دموکرات در ایالت ویرجینیا و رئیس کمیته اطلاعات در مجلس سنای آمریکا به آسوشیتدپرس گفت که به شخصه موافق اعمال تحریم‌های بیشتر است اما به اعتقاد وی باید روابط با عربستان را حفظ کرد.
به گفته این سناتور دموکرات عربستان یک قدرت منطقه‌ای است و سعودی‌ها برای حفظ فشار بر ایران به این کشور نیاز دارند.
