بیماریهای قلبی شرایط تهدیدکننده زندگی بسیار وخیمی را برای کسانی که از آنها رنج میبرند به وجود میآورد. در این مقاله، ما شش مورد از رایجترین انواع بیماریهای قلبی و علائم اصلی آنها را توضیح خواهیم داد تا بتوانید به موقع آنها را شناسایی کنید.
مشکلات و بیماریهای قلبی بر سلامت قلب یا رگهای خونی اثر میگذارند. این بیماریهای قلبی بسیار شایع هستند و علت اصلی مرگومیر در خیلی از کشورها میباشند. متأسفانه، طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، 30 درصد از مرگ و میرهایی که در سال 2017 ثبت شدهاند ناشی از اختلالات قلبی و عروقیاند. عجیب نیست که هر بیماریای که عملکرد قلب را تغییر میدهد، باید جدی گرفته شود. به همین دلیل، در این مطلب، در مورد شایعترین مشکلات و عوارض قلبی و علائم اصلی آن خواهیم گفت.
فشارخون بالا
یکی از معمولترین انواع بیماریهای قلبی، فشار خون بالاست. تحت شرایط نرمال، خون فشار مشخصی به دیوارههای خونی وارد مینماید که به آن فشار خون گفته میشود.
در موقعیتهای گوناگون، این فشار میتواند آنقدر بالا باشد که به اندامهای بدن آسیب بزند. این فشار ممکن است ناشی از افزایش حجم خونی باشد که در گردش است یا کاهشی در قطر عروق.
طبق اطلاعات جمعآوری شده توسط انجمن اروپایی کاردیولوژی، کسی که فشار خون سیستولیکش بالاتر از 140 میلیمتر جیوه یا فشار خون دیاستولیک او بالاتر از 90 میلیمتر جیوه است، دچار فشار خون بالاست. خوشبختانه، این عارضه به راحتی تشخیص داده میشود و قابل درمان است.
علائم:
فشار خون بالا علامت خاصی ندارد. از این رو، خیلی از افراد میتوانند دچار فشار خون بالا باشند، حتی بدون اینکه بدانند. اما برخی از بیماران وقتی فشار خونشان بالا میرود، دچار علائم گوناگونی میشوند. این علائم شامل سردرد، سرگیجه، تنگی نفس و خون دماغ میشود؛ اما تمام این علائم اختصاصاً به بیماری قلبی مربوط نیستند، به همین دلیل پزشکان به ندرت آنها را به فشار خون بالا ربط میدهند.
بیماری عروق کرونری (CHD)
بیماری عروق کرونری عارضهای است که عروق مسئول تأمین خون برای قلب را تحت تأثیر قرار میدهد. جریان خون جاری در رگها به چند دلیل کاهش مییابند که باعث میشود اکسیژن و خون کافی به قلب نرسد.
پلاک آتروماتوز یکی از علتهای اصلی کاهش قطر رگها و عروق است. این پلاکها لیپید یا تجمعی از چربی هستند که روی دیوارهی رگها تشکیل میشوند. پلاک آتروماتوز میتواند فرو بریزد و رگ را کاملاً مسدود کند. یکی از شایعترین عوارض این بیماری انفارکتوس میوکارد است که به آن حمله قلبی نیز میگویند. این اتفاق زمانی روی میدهد که رگ کاملاً مسدود شده است، یعنی خون به اندازه کافی تأمین نمیشود. در نتیجه، سلولها اکسیژن کافی ندارند و در عرض چند دقیقه میمیرند.
همانطور که میبینید، علائم اصلی اختلالات قلبی و عروقی شامل تنگی نفس، آریتمی و تورم پاها میشوند. بنابراین، خیلی مهم است که با مشاهدهی این علائم خیلی زود به پزشک مراجعه کنید، خصوصاً اگر علت خاصی را نمیتوانید به این علائم ربط دهید
علائم:
اصلیترین علامت بیماری عروق کرونری، آنژین پکتوریس (آنژین صدری) یا درد در قفسه سینه است. در بیشتر موارد، این عارضه بعد از فعالیت بدنی شدید ایجاد میشود و در مرکز سینه رخ میدهد. آنژین پکتوریس ذاتاً منقبض کننده بود و معمولاً بعد از چند دقیقه استراحت برطرف میشود.
علاوه بر درد در قفسه سینه، برخی از بیماران ممکن است دچار علائم زیر بشوند:
. خستگی
. تنگی نفس
. ضعف در تمام بدن
. سردرد
. سرگیجه
نارسایی قلبی
یکی از جدیترین انواع بیماری قلبی، نارسایی قلبی است. نارسایی قلبی یک سندرم بالینی است که در آن قلب به طور مؤثر پمپاژ نمیکند و منجر به برون ده قلبی ناکافی میشود. به عبارتی دیگر، خونی که از قلب خارج میشود کافی نیست. به طور کلی، وقتی نارسایی قلبی وجود دارد، عضله بطنی قلب بسیار ضعیف است. بنابراین به درستی منقبض نمیشود. خیلی از تغییرات ساختاری یا عملکردی میتوانند سبب این نارسایی قلب شوند. در واقع نارسایی قلبی، مرحله پایانی یک سری از بیماریهای قلبی است.
این بیماری میتواند یکی از بطنها یا تمام قلب را تحت تأثیر قرار دهد. متأسفانه، وقتی فرد به این مرحله میرسد، راهی برای برگشت وجود ندارد. اما میتوان با یک سری از داروها و تغییراتی در سبک زندگی، شرایط را تا حدودی بهتر کرد.
علائم:
علائم نارسایی قلبی بسته به دهلیزها و حفرههای تحت تأثیر در قلب، متفاوتاند. با توجه به این موضوع، وقتی بطن راست قلب تحت تأثیر است، بیمار دچار علائم تنفسی میشود:
. تنگی نفس
. ناتوانی در تنفس در حالت دراز کشیده
. سرفه کردن و بالا آوردن خلط صورتیرنگ
. تنگی نفس حملهای شبانه (PND)
از طرفی دیگر، اگر بطن چپ قلب تحت تأثیر باشد، بیمار دچار علائم سیستمیک خواهد شد:
. تورم پاها
. خستگی
. پُرخونی سیاهرگی
. آسیت شکم
نارسایی احتقانی قلب
یکی از شایعترین علتهای مشکلات قلبی، نارسایی احتقانی قلب است. یک سری نقصهای ساختاری وجود دارند که به دوران جنینی برمیگردند، یعنی وقتی که قلب کودک در حال شکل گرفتن است. بنابراین مجموعهای از نقصها مطرحاند، نه یک نقص به تنهایی.
متأسفانه، نمیتوان یک علت قطعی و مشخص برای این عارضه اعلام کرد، زیرا خیل از موقعیتها میتوانند بر تشکیل قلب اثر بگذارند. به مدد پیشرفتهای علمی، امروزه کودکانی که دچار این عارضه هستند، شانس بیشتری برای نجات دارند. در واقع تقریباً همهی این بچهها به سنین بزرگسالی میرسند.
علائم:
علائم نارسایی احتقانی قلب معمولاً در اولین روزهای بعد از تولد بروز میکنند. برخی از این علائم شامل تنفس تند، کبودی لبها، مشکل در تغذیه و مشکلات رشد میشوند.
از طرفی دیگر، افرادی که با شکل ناهنجار قلب متولد شدهاند و به بزرگسالی میرسند، دچار آریتمی قلب، تنگی نفس، کبودی پوست، خستگی و التهاب در پاها میشوند.
روماتیسم قلبی
بیماریهای سیستمیک گوناگونی میتوانند بر قلب اثر بگذارند. مثلاً، تب روماتیسمی. این یک نوع بیماری قلبی است که در نتیجهی یک نژاد استافیلوکوکی که به بافت همبند حملهور میشود ظاهر شده و یک واکنش خودایمنی ایجاد میکند.
از این رو روماتیسم قلبی، عضله و دریچههای قلب را تحت تأثیر قرار میدهد و سبب آسیبهای زیادی میشود. این آسیبها آنقدر شدید هستند که میتوانند منجر به نارسایی شدید قلبی و حتی مرگ شوند.
علائم:
این بیماری به سختی تشخیص داده میشود. تشخیص روماتیسم قلبی بر اساس علائم بیمار و وجود آنتیبادیهای خاصی در خون است. اصلیترین علائم تب روماتیسمی:
. تبی که بالاتر از 38 درجه سانتیگراد نرود
. درد عضلانی و مفصلی
. ضعف عمومی
. استفراغ
. التهاب مفاصل
کاردیومیوپاتی
کاردیومیوپاتیها بیماریهای قلبی هستند که بر عضله قلب اثر میگذارند. این بیماریهای قلبی، شکل و توزیع سلولهای تشکیل دهندهی عضله قلب را تغییر میدهند، بنابراین، قلب تغییر میکند.
سه نوع از شایعترین انواع کاردیومیوپاتیها شامل کاردیومیوپاتی متسع شده، کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک و کاردیومیوپاتی محدود شونده میشود. در نوع اول، بطنها بزرگ میشوند، در نوع دوم دیوارهی بطن ضخیم میشود و کاردیومیوپاتی محدود شونده زمانی است که دیوارهی قلب به دلیل نفوذ بافت همبند، سفت میشود.
علائم:
هرچند کاردیومیوپاتیها ممکن است در ابتدا بدون علامت باشند؛ اما در مرحلهی پایانی، خروجی قلب کم خواهد بود. از این رو، علائمی که ظاهر میشوند مشابه خواهند بود. برخی از این علائم شامل موارد زیر میشوند:
. تنگی نفس بعد از فعالیت بدنی
. تورم پاها
. خستگی
. تپش قلب
. سرگیجه و از حال رفتن
انواع بیماریهای قلبی که به مرور بدتر میشوند
همانطور که میبینید، علائم اصلی اختلالات قلبی و عروقی شامل تنگی نفس، آریتمی و تورم پاها میشوند. بنابراین، خیلی مهم است که با مشاهدهی این علائم خیلی زود به پزشک مراجعه کنید، خصوصاً اگر علت خاصی را نمیتوانید به این علائم ربط دهید.
از سویی دیگر اگر دچار یک یا چند بیماری قلبی هستید، باید به طور منظم توسط پزشک متخصص چکاپ شوید. یادتان باشد که بیشتر این ناهنجاریها، پیشرونده و مزمن هستند. بنابراین عارضهی قلبی شما ممکن است به مرور زمان بدتر شود.