مدیر کل سابق وزارت امور خارجه معتقد است، ایران در سیاست خارجی خود دچار رویکرد محافظه‌کارانه شده است. ترس از تغییر و به روز کردن سیاست خارجی بر کلیت ساختار دولت جاری است. البته باید توجه داشت در برخی زمینه‌ها دولت فاقد قدرت بوده و نمی‌تواند موضعی جدید را در پیش بگیرد.
قاسم محبعلی، کارشناس مسائل خاورمیانه و مدیر کل سابق وزارت خارجه در ارتباط با این‌که حادثه انفجار در بندر بیروت چه تاثیراتی بر معادلات داخلی لبنان و نیز تحولات سیاسی منطقه‌ای بر جای می‌گذارد، به خبرنگار «انتخاب» گفت: «این‌که انتظار داشته باشیم یک حادثه همانند انفجار در بیروت، تمامی معادلات و تحولات منطقه خاورمیانه را تحت‌الشعاع قرار بدهد، به گونه‌ای تفکری آرمان‌گرایانه است. با این وجود، می‌توان انتظار داشت این رخداد در سطح داخلی لبنان تحولاتی قابل توجه را به همراه داشته باشد. در چند سال گذشته شاهد بودیم که دولت سعد حریری ناکارآمد بود و پس از حسان دیاب، از ابتدا مشخص بود که توانایی اداره اوضاع را ندارد اما این حادثه به نوعی کار دولت او را تمام کرد.»
وی افزود: «باید توجه داشته باشیم که کشور لبنان نیازمند اصلاحات گسترده است. ساختار طائفه‌ای کارآمد نیست و به نوعی حکومت در میان سیاست‌مداران موروثی شده و هیچ اراده جدی برای تغییر اوضاع وجود ندارد. مداخلات خارجی در این کشور به شکل گسترده‌ای وجود دارد. اکنون شاهد هستیم که مسیحی‌ها به فرانسه، سنی‌ها به عربستان و شیعیان به ایران نزدیک هستند. در مجموع، لبنان دچار نوعی انباشت بحران شده که به آسانی قابل حل نیست. تا زمانی که ساختار کنونی بر کشور لبنان حاکم باشد نمی‌توان ایجاد تحول و اصلاحات بزرگ را در این کشور انتظار داشت.»
این کارشناس مسائل خاورمیانه، در بخشی دیگر از گفته‌های خود در تحلیل سیاست خارجی ایران نسبت به رخدادها و بحران‌های منطقه به ویژه در چند ماه اخیر، تاکید کرد: «سیاست خاورمیانه‌ای ایران در مقطع کنونی، نیازمند فعال شدن مجدد است. در واقع، ایران در سیاست خارجی خود دچار رویکرد محافظه‌کارانه شده است. البته باید توجه داشت در برخی زمینه‌ها دولت فاقد قدرت بوده و نمی‌تواند موضعی جدید را در پیش بگیرد. اگر تهران نتواند خود را با تغییرات جدید در منطقه خاورمیانه تطبیق بدهد، به طور حتم با آسیب‌هایی جدی مواجه خواهد شد. البته این مساله خاص ایران نیست، بلکه کشورهایی همانند عربستان و آمریکا نیز با همین دور باطل مواجه شده‌اند.»
مدیر کل سابق وزارت خارجه افزود: «در ارتباط با سیاست ایران نیز نسبت به لبنان با همین معضل روبه‌رو هستیم.»
این کارشناس مسائل خاورمیانه در بخشی دیگر از گفته‌ها خود پیرامون امکان تنش‌زدایی میان امارات و ایران بعد از سومین تماس میان وزاری خارجه دو کشور تاکید کرد: «در ابتدا باید توجه داشته باشیم که هیچگاه امارات تحت اختیار عربستان نبوده است. امرات با ایران پیوند و سطحی از همکاری‌های مختلف با عربستان شده و دارد. این کشور یک کشور متمرکز نیست و برخی از شیخ‌نشین‌ها همانند «دبی» به آسانی نمی‌توانند تجارت و ارتباط اقتصادی با ایران را قطع کنند. البته باید توجه داشت که امارات نسبت به عربستان کشور کوچک‌تر و به مراتب بازیگری ضعیف‌تر بوده و همواره تلاش دارد که در معادلات سیاسی قدرت‌های بزرگ‌تر از خود را دخیل کند. این کشور به نوعی سیاست موازنه مثبت را در معادلات میان قدرت‌ها دنبال می‌کند و سعی دارد سطحی از مناسبات را با تهران داشته باشد.»
