سویا یک غذای پر پروتئین است که منبع خوبی از فیبر، کلسیم، ویتامین C.، ویتامین A. و آهن است. پیرامون خطرات احتمالی سویا اختلاف نظر وجود دارد، زیرا برخی تحقیقات نشان داده اند که به طور بالقوه میتواند بر عملکرد تخمدان تأثیر بگذارد یا به سرطان پستان منجر شود، با این حال، این تحقیق قطعی نیست و متخصصان میگویند که در حد اعتدال، سویا سالم تلقی میشود.
به گزارش سرویس خواندنیهای انتخاب، محصولات سویا در رژیمهای غذایی بسیاری از مردم بویژه گیاهخواران بین غذاهای اصلی قرار میگیرد. با این وجود، پیرامون سویا و اثرات احتمالی آن بر هورمونها، خطر سرطان و سلامت کلی بحثهای متعددی مطرح است.
بیشتر بدانید:
فواید سویا
سویا فواید زیادی دارد، اما به یاد داشته باشید که همه محصولات سویا به طور برابر تولید نمیشوند. به عنوان مثال، مواد غذایی فراوری شده سویا میتوانند حاوی مواد افزودنی و مواد نگهدارنده باشند. اما به طور کلی، سویا میتواند منبع خوبی برای تغذیه باشد.
خود سویا پر از پروتئین است. در حقیقت، غذاهای کامل سویا پروتئینهای کامل در نظر گرفته میشوند، به این معنی که آنها حاوی اسید آمینههای ضروری هستند که بدن به آن نیاز دارد، اما به تنهایی قادر به تولید آن نیست. مصرف پروتئین کامل به ویژه برای گیاهخواران بسیار مهم است، زیرا به جای گوشت، منبع اصلی پروتئین کامل هستند.
فارغ از پروتئین، برخی از مواد مغذی مفید دیگر نیز در سویا وجود دارد. به عنوان مثال، سویا حاوی فیبر، کلسیم، ویتامین A.، ویتامین C. و آهن است.
چرا سویا جنجالی است؟
غذاهای سویا حاوی چیزی به نام ایزوفلاونها هستند که نوعی فیتواستروژنها هستند به این معنی که آنها به روش مشابه استروژن عمل میکنند. این فرایند به طور طبیعی در بسیاری از گیاهان رخ میدهد، اما غذاهای تشکیل شده از سویا بیشترین میزان ایزوفلاونها را دارند. اگرچه این ایزوفلاونها ممکن است برای زنان مسن فواید زیادی داشته باشد، اما در مطالعاتی به اثرات مخرب این مواد در زنان اشاره شده است.
از آنجا که این ایزوفلاوونها مانند استروژن رفتار میکنند، ممکن است برای زنان پیراموپوزال یا در دوران یائسگی مفید باشد. این امر به این دلیل است که تخمدانها با افزایش سن، استروژن کمتری تولید میکنند که میتواند در علائم ناخواسته مانند عرق شبانه، گرگرفتگی و مشکلات خواب نقش داشته باشد. در حقیقت، یک فراتحلیل سال ۲۰۱۴ که درمجله علوم پزشکی آلمان منتشر شده است، ۱۷ کارآزمایی کنترل شده تصادفی موجود را بررسی کرد و دریافت که مصرف ۵۴ میلی گرم فیتواستروژن سویا به مدت ۶ تا ۱۲ ماه هر دو فرکانس گرگرفتگی را در زنان یائسگی ۶/۲۰ درصد کاهش داده است.
اما همان فیتواستروژنهایی که به نظر میرسد برای زنان یائسه مفید هستند در قلب جنجال سویا قرار دارند. یک بررسی در سال ۲۰۱۰ که در مجله تغذیه منتشر شد، نشان داد که در زنان بالغ، مصرف مقادیر زیاد سویا میتواند بر عملکرد تخمدان تأثیر بگذارد. این به این دلیل است که ایزوفلاونها استروژن را تقلید میکنند و میتوانند سیگنالینگ استروژن را در تخمدانها تحت تأثیر قرار دهند، که میتواند منجر به اختلال در تخمک گذاری شود. با این حال، آنها همچنین خاطرنشان کردند که برای خانمهایی که روزانه یک یا دو وعده سویا به عنوان بخشی از رژیم غذایی متعادل مصرف میکنند، این نباید مشکلی باشد.
افرادی که دارای شرایط شدید تیروئید هستند باید از سویا خودداری کنند. اگر وضعیت خفیف تیروئید دارید ابتدا با پزشک خود مشورت کنید. همچنین پیرامون اینکه کودکان باید سویا مصرف کنند اختلاف نظر وجود دارد. مطالعهای در سال ۲۰۱۶ که در مجله تحقیقات تغذیهای منتشر شد، تقریباً ۴۰۰ فرد را مورد بررسی قرار داد و دریافت که کودکانی که سویا مصرف کرده اند، و بنابراین ایزوفلاونها، دو تا دو و نیم برابر بیشتر از کسانی که سویا مصرف نکرده اند دریافت کرده اند، احتمال ابتلا به بیماری کاوازاکی را دارند. بیماری کاوازاکی باعث ایجاد التهاب در شریانها و غدد لنفاوی میشود و در کودکان بیشتر از بزرگسالان شایع است.
اینکه سویا برای شما "خوب" باشد یا "بد" باشد، به وضعیت سلامتی خاص شما، نوع محصول سویا که میخورید و کل رژیم غذایی شما بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر مبتلا به سرطان سینه هستید یا از نظر ژنتیکی مستعد آن هستید بهتر است سویا نخورید همچنین، در صورت وجود بیماری تیروئید باید از سویا خودداری کنید.
اگر میخواهید وزن کم کنید بهتر است برخی خوراکیها را بیشتر بخورید. درواقع برخی غذاها به شما کمک میکنند که فرایند کاهش وزن خود را بهتر طی کنید.