کاهش‌های متوالی قیمت نفت پس از آخرین نشست اوپک باعث شد نفت در آستانه ثبت رکورد شدیدترین افت هفتگی قرار گیرد. این رخداد در سه دهه گذشته بی‌سابقه بوده است. هر چند به نظر می‌رسد با اقدامات اخیر سعودی‌ها در افزایش تولید نفت به بیش از ۱۲ میلیون بشکه در روز همچنین ارایه تخفیف به مشتری‌های خود درصدد ورود به حیاط پشتی روس‌ها و انباشت بازار از نفت سعودی است. با این اقدامات، نفت زیر ۳۰ دلار دور از ذهن نخواهد بود.
هیجان در بازار همچنان وجود دارد
آژانس بین‌المللی انرژی در آخرین گزارش خود از کاهش رشد تقاضای نفت در بیش از یک دهه اخیر خبر داد. این سازمان معتقد است همکاری چهارساله غیرعضو با اوپکی‌ها در نقطه «شیوع کرونا» به پایان رسید. با انتشار خبرهای رسمی از وجود کووید-۱۹ در چین بزرگ‌ترین کاهش
سه ماهه اول سال در یک دهه اخیر در بازاهای آسیایی ایجاد شد. هر چند با گسترش به سایر قاره‌ها و افزایش شمار مبتلایان، برآوردها حاکی از کاهش تقاضای نفت برای سه ماهه دوم سال است. با وجود اینکه تجهیزات و بیمارستان‌هایی که برای درمان بیماران کرونا در چین تاسیس شده بود، عملا بدون استفاده ماند و شمار مبتلایان در روز به زیر ۱۰ نفر رسید، اما بازگشت روند طبیعی تقاضای نفت در چین به نظر نمی‌رسد به این زودی‌ها اتفاق افتد، بنابراین تنها راه جلوگیری از افت شدید قیمت، تمدید توافق کاهش تولید به مقدار بیشتری است. هر چند این طرح با شکست مواجه شد و عربستان به عنوان مهم‌ترین تولیدکننده نفت اوپک، تصمیم به افزایش تولید تا بیش از ۱۲ میلیون بشکه نفت گرفت. اقدامی که به تعبیر کارشناسان «باز کردن شیر نفت» در جهان است و می‌تواند تا حدی روسیه را از مخالفتش با طرح کاهش بیشتر تولید، پشیمان کند. به نظر می‌رسد جهان در جنگ قیمتی‌ای قرار دارد که هیچ پایان سریعی برای آن قابل تصور نیست.
روسیه همچنان مصر بر عدم توافق
با وجود اینکه تصمیم روسیه و مخالفتش با طرح کاهش تولید عصبانیت کشورهای تولیدکننده را برانگیخت و قیمت نفت را تا آستانه ورود به کانال ۲۰ دلار کاهش داد، همچنان مقامات این کشور معتقدند تصمیم اخیر بهترین تصمیم در شرایط فعلی است. پاول سوروکین، معاون وزیر انرژی روسیه در مصاحبه‌ای که با رویترز داشت ضمن تاکید بر طبیعی بودن ریزش قیمت نفت در شرایط فعلی، افزود: «ریزش قیمت نفت در هفته جاری غیرقابل اجتناب بود و کاهش تولید دیگر منطقی نبود، زیرا معلوم نیست اپیدمی کرونا تا چه حد روی تقاضا برای نفت تاثیر خواهد گذاشت.» او در این خصوص ادامه داد: «کاهش بیشتر تولید که تحت آن مسکو باید تولیدش را ۶۰۰ هزار بشکه در روز کاهش می‌داد چالش‌برانگیز است. تا زمانی که همه درک کنند تقاضا چه میزان کاهش پیدا خواهد کرد، کاهش تولید هیچ ثمری ندارد.» سوروکین گفت: ما تا زمانی که ندانیم کف تقاضا چه میزان خواهد بود، نمی‌توانیم با وضعیت کاهش تقاضا مبارزه کنیم. او در همه دیدارهای الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه با اوپک حضور داشته است. گفتنی است روسیه تا پیش از جلسه ۵ و ۶ مارس اوپک، طی تماس‌های متعدد تلفنی بر عدم تغییر توافق فعلی کاهش تولید تاکید کرد اما هیچ کدام از اعضا و حتی غیراوپکی‌ها نیز با آن موافقت نکردند. پس از شکست در مذاکرات اوپک و غیراوپک، برخی منابع به رویترز خبر دادند که روسیه درصدد است تا در نشست ۱۸ مارس کمیته فنی اوپک که قرار است به صورت ویدیویی برگزار می‌شود، نماینده‌ای بفرستد. هر چند عربستان هرگونه حضور یا فرستادن نماینده به این نشست را به صورت کلی رد کرد. به نظر می‌رسد سعودی‌ها، مخالفت روسیه با طرح کاهش بیشتر تولید را به نوعی پشت پا زدن به همکاری چهار سال اخیر می‌دانند و حاضر نیستند در جلسه‌ای با حضور روس‌ها شرکت کنند.
عربستان تصمیمی برای بازگشت به مذاکره ندارد
جنگ عربستان و روسیه پس از اعلام افزایش ظرفیت تولید آرامکو وارد فاز تازه‌ای شد، چراکه ریاض با وعده کاهش سهم روسیه از بازار نفت، می‌خواهد اشباع بازار از نفت را در دستور کار خود قرار دهد. سیاستی که علاوه بر عدم برقراری نشست اوپک برای بررسی طرحی جدید، می‌تواند پایانی بر اوپک نیز باشد. فشار ولیعهد عربستان برای کنترل بازار جهانی نفت به قدری زیاد است که او از تمام ابزارهای در اختیارش به عنوان اهرم سیاستی استفاده خواهد کرد. روسیه رقیب تاریخی اوپک بود و در سال ۲۰۱۶ و با رسیدن قیمت نفت به ۳۶ دلار، عربستان تصمیم گرفت از این رقیب تاریخی، به عنوان دوست و هم‌پیمان جدید استفاده کند تا سلطه بیشتری بر بازار داشته باشد. نکته دیگری که در وارد کردن روسیه به اوپک بی‌تاثیر نبود، همپوشانی میان خریداران نفت روسیه و عربستان بود. براساس آمارهای اداره اطلاعات انرژی، کشورهای چین، هند، ژاپن، کره‌جنوبی و برخی کشورهای اروپایی نظیر فرانسه، آلمان و ایتالیا از مهم‌ترین مشتریان نفت هر دو تولیدکننده هستند، بنابراین هر تغییری در میزان عرضه و البته قیمت می‌تواند بر تقاضای کوتاه‌مدت و میان‌مدت نفت از سوی این خریداران تاثیر بگذارد. به نظر می‌رسد در این میان عربستان دست بالا را دارد، چراکه علاوه بر افزایش ظرفیت تولید خود قرار است به مشتریانش نیز تا ۸ دلار تخفیف دهد. این تصمیم با استقبال هند و چین روبه‌رو شد، به‌گونه‌ای که قرار است برای ماه آینده میلادی حجم بیشتری نفت دریافت کنند. بر این اساس ریلاینس که بزرگ‌ترین مجتمع پالایشگاهی جهان را اداره می‌کند و شرکت بهارات پترولیوم هر کدام دو میلیون بشکه نفت بیشتری برای بارگیری در آوریل از عربستان‌سعودی خریداری خواهند کرد. نکته دیگر در این خصوص افزایش شمار پالایشگاه‌های آسیایی برای خرید نفت ارزان از عربستان است. اما خبرها حاکی از آن است که آرامکو به درخواست خرید برخی از این پالایشگاه‌ها که در تایوان قرار دارد، رد کرده است.
میانجیگری ونزوئلا
روز گذشته اخباری مبنی بر میانجیگری نیکلاس مادورو، رییس‌جمهور ونزوئلا برای بازگرداندن روس‌ها و سعودی‌ها به میز مذاکره منتشر شد. مادورو در این خصوص گفت: «این کشور با شرکای خود در گروه اوپک پلاس سرگرم رایزنی برای گشودن مذاکرات جدیدی میان اوپک و کشورهای غیراوپک است.» چندی پیش نیز مکزیک برای میانجیگری میان اوپک و غیراوپک اعلام آمادگی کرده بود و آرتورو هررا، وزیر دارایی مکزیک ضمن اشاره به این موضوع که باید در شرایط فعلی تمرکز را بر بازار نفت گذاشت، پایان دادن جنگ قیمتی و التهاب بازار نفت را از مهم‌ترین اقداماتی دانست که کشورهای اوپک پلاس باید انجام دهند. با وجود اینکه تقریبا هیچ کشوری به جز روسیه موافق عدم تمدید قرارداد کاهش تولید نبود، باید منتظر ماند تا دید تزارها چه زمانی به میز مذاکره بازمی‌گردند و آیا اجازه ورود قیمت به کانال ۲۰ دلاری را می‌دهند؟
منبع: اعتماد
