سرویس تاریخ «انتخاب»: سفارت آمریکا در تلگرافی محرمانه از ایتالیا به تاریخ پنجشنبه دوم مرداد ۱۳۸۲ به بحث گفتگوی سازنده مدیران سیاسی آمریکا و تروئیکای اروپایی درباره سیاست امنیتی و دفاعی اروپا، عراق، عدم گسترشپرداخته است.
به گزارش «انتخاب»؛ متن این سند که ویکی لیکس آن را منتشر کرده، در زیر آمده است:
موضوع سند: گفتگوی سازنده مدیران سیاسی آمریکا و تروئیکای اروپایی درباره سیاست امنیتی و دفاعی اروپا، عراق، عدم گسترش
طبقه بندی: محرمانه
پنج شنبه ۹:۲۳ دقیقه بیست و چهارم جولای ۲۰۰۳
از: ایتالیا
به: نامشخص
ایران
آراگونا اشاره کرد که فراتینی، وزیر امورخارجه ایتالیا اخیرا به همتای ایرانی خود گفته است که پذیرش فوری و بی قیدوشرط پروتکل الحاقی موردنظر آژانس بسیار ضروری است. او گفته که گفتگوی سیاسی و همکاری اقتصادی باید با هم مرتبط باشد و ما باید رویکردمان را بصورتی تنظیم کنیم که از اقدامات غیرسازنده جلوگیری شود. جونز می گوید که آمریکا و اتحادیه اروپا باید راهبردی را برای استفاده بعد از گزارش آژانس تهیه کنند که احتمالا لحنی بسیار انتقادی علیه تهران خواهد داشت. آمریکا می پذیرد که ایران دو پارچه است. اما مسئله مهم این است که چطور باید بر دینامیک داخلی ایران تاثیر بگذاریم تا تغییرات موردنظر ما در سیاست ایران ایجاد شود.
کره شمالی
آراگونا می گوید برنامه تسلیحات کشتار جمعی کره شمالی یک مشکل چندجانبه جهانی است و نیاز به واکنش هماهنگ و مشترک دارد. او ابراز امیدواری کرد که شاید چین بتواند به احیای گفتگوها با کره شمالی کمک کند. جونز از این مسئله تقدیر کرد که آراگونا می پذیرد که کره شمالی یک مسئله جهانی در حوزه گسترش تسلیحاتی است. جنابتکار بودن رژیم هم یک عامل است. والنزوئلا از سختگیری هیات آمریکایی در قبال چین و ژاپن در مسئله کره شمالی تقدیر کرد اما ابراز نگرانی کرد که گفتگو با دیگر اعضای سازمان توسعه انرژی شبهه جزیره کره خارج از چارچوب این سازمان می تواند بر این نهاد تاثیر بگذارد و درخواست کرد که ما اتحادیه اروپا را در جریان همه موضوعات مرتبط با این سازمان بگذاریم.
روسیه
آراگونا گفت که اتحادیه اروپا در زمینه مسایل گسترده مهاجرتی/مرزی، مبارزه با جرایم سازمان یافته و قاچاق موادمخدر با روسیه به پیشرفت هایی رسیده است. اتحادیه اروپا مسایل چچن و حقوق بشری را مطرح می کند اما نتوانسته به موفقیت چندانی برسد. ارزیابی اتحادیه اروپا این است که روس ها از نقش خود در کمیته چهارجانبه راضی هستند. آراگونا می گوید درباره مولداوی، روسیه گفته است که ایوانوف شدیدا از هرگونه نقش خارجی در حل مسئله ناراضی است. در زمینه عدم گسترش هم آراگونا می گوید که روس ها ممکن است در مسیر درست حرکت کنند اما این صرفا ارزیابی خود ایتالیا است.
جونز از اتحادیه اروپا خواست تا از تمایل روسیه برای داشتن روابط خوب با این اتحادیه استفاده کرده و از اصلاحات حمایت کند. در زمینه چچن با وجود حساسیت شدید روسیه، آمریکا این مسئله را در تمامی سطوح مطرح خواهد کرد از جمله در نشست آتی و اشاره خواهد کرد که باید راه حل سیاسی بکار گرفته شود و مسایل زیربنایی هم مدنظر قرار گیرند. در زمینه آزادی رسانه و حقوق بشر و اصلاحات اقتصادی، هنوز باید کارهای زیادی انجام شود. آمریکا نگران بستن شبکه های تلویزیونی توسط پوتین است.
مولداوی/درگیریهای مسکوت
جونز بر ناامیدی آمریکا از «سرسختی» وزارت امورخارجه روسیه در ممانعت از هر تلاشی برای پیشرفت در مولداوی یا هر درگیری مسکوت دیگری تاکید کرد. راهبرد آمریکا که هنوز در حال بروزرسانی است، این است که به مسکو بگوییم اگر به دنبال رابطه خوب با آمریکا و غرب است (مثلا سفر بدون ویزا به اتحادیه اروپا)، دیگر نمی تواند بگوید که اتحادیه اروپا هیچ حقی در حل و فصل مسئله مولداوی ندارد. جونز نشست آتی آمریکا و روسیه را مورد تاکید قرار داد که در آن می توان بر این مسایل در سطح وزارت امورخارجه تاکید کرد و گفت که آمریکا از تلاش مشابه توسط اتحادیه اروپا استقبال خواهد کرد. نمی توان به روسیه اجازه داد تا درباره مولداوی و گرجستان موضع جنگ سرد را اتخاذ کند.
کونی توافق کرد که خلا بزرگی میان گفتار و کردار روسیه وجود دارد و بر سه دلیل برای تلاش اتحادیه اروپا برای رسیدن به نقشی در مصالحه مولداوی تاکید کرد. اول، اتحادیه اروپا به دنبال حل درگیری درباره مرزها است. دوم، مولداوی یک مسئله اقتصادی مهم است – تولید ناخالص ملی آن دو درصد کل تولید اتحادیه اروپا است و همچنین منبع جرایم سازمان یافته و قاچاق انسان محسوب می شود. سوم، اتحادیه اروپا به دنبال حل مسئله مولداوی پیش از آن است که گسترش اتحادیه شامل رومانی هم بشود زیرا می خواهند از تنش بیشتر در مرزهای خود جلوگیری کنند. کونی اشاره کرد که مباحث عمومی درباره اعزام احتمالی نیروهای حافظ صلح اتحادیه اروپا به مولداوی نمی تواند در رسیدن به راه حل سیاسی مفید باشد – فقط باعث عصبانیت روس ها می شود. آراگونا همچنین اضافه کرد که هنوز هیچ تصمیم گرفته نشده است؛ اگر روزی برسد که شورای روابط خارجی اتحادیه اروپا به تصمیمی برسد و از این اتحادیه بخواهد که چنین اقدامی انجام دهد، آنها ارتباطات روسیه با مولداوی را مدنظر قرار خواهند داد. جونز می گوید که آمریکا از حضور نیروهای حافظ صلح انگلستان در مولداوی تحت نظارت شورای سیاست خارجی اتحادیه اروپا استقبال می کند و می خواهد که چنین ماموریتی با برنامه ریزی ناتو انجام شود. در اینجا باید از مدل مقدونیه و نه مدل کنگو پیروی شود.
جونز این تلگراف را تایید کرده است.
