«کرونا» ویروسی که این روزها اسمش بر سر زبانها افتاده،بیماریای که از چین سر برآورد و حالا حدود 30 کشور جهان را درگیر خود کرده؛ بهگونهای که سازمان بهداشت جهانی برای مقابله با این ویروس اعلام شرایط اضطراری کرده است.
وزارت بهداشت کشورمان اعلام کرده که هنوز هیچ مورد ابتلا به این ویروس در کشورمان مشاهده نشده و افرادی که مشکوک به این بیماری باشند در قرنطینه بستری میشوند.
کرونا البته اگر چه به گفته مقامات وزارت بهداشت هنوز به ایران نرسیده و تاکنون تنها چند مورد مشکوک به این بیماری شناسایی و بستری شده اند ولی ترس، شایعات و حاشیه های آن به کشور ما هم رسیده است و از شبکه های مجازی گرفته تا حقیقی بحث اصلی روز « ویروس کرونا»، «خبر شناسایی موارد مشکوک به ابتلا در شهرهای مختلف»، « راه های پیشگیری از کرونا» و مواردی از این دست است.
گاهی ترس از ابتلا به ویروس کرونا آن چنان در جامعه گسترش پیدا کرده که خیلی ها وسواس گرفته و دائم دست هایشان را می شویند و روی میزهایشان در ادارات مواد ضد غفونی گذاشته اند و حتی دیگر در زمان سلام و احوال پرسی دست نمی دهند و میگویند: «ببخشید به خاطر کرونا فعلا بهتره دست ندهیم.»
علاوه بر این تعداد زیادی از افراد ترجیح می دهند با ماسک به سطح شهر بیایند و کرونا بازار خرید و فروش انواع ماسکهای کاغذی و پارچهای و نانو را سکه کرده است، ماسکهایی که تا قبل از این ویروس قرار بود راهی برای مقابله با آلودگی هوا باشند و حالا در نگاه برخی شهروندان تغییر ماهیت داده و شدهاند سپری در برابر ویروس کرونا که همراه شهروندان هستند.
در این بین خدا نکند که فردی عطسه ای در جمعی سر دهد تا ناگهان شاهد فاصله گرفتن افراد و جمله هایی همچون: «دکتر رفتید؟»، «کرونا نباشه؟»، « الان چند روزه مریض هستید؟»، «عزیزم تب هم داری؟»، «سریع برو دستات رو بشور» و... باشیم. ایستگاه اتوبوس و متروی پارک دانشجو، یکی از پر مسافرترین ایستگاههای بیآرتی در مسیرهای شرق به غرب و شمال به جنوب تهران و مترو است که به سبب همین همجواری هر لحظه تعداد زیادی مسافر در این مسیر جابهجا میشوند.
راهروهای خطوط مترو در این مسیر مملو از جمعیتی است که تعدادی از آنها ماسک بهصورت زدهاند و انگار عجله دارند تا زودتر از این محیط سربسته رها شوند. خانمی که همراه دخترهای دو قلویش در حال رفتن به سمت پله برقی است، درخصوص اطلاعاتی که از ویروس کرونا دارد، میگوید: از وقتی از شیوع این ویروس اطلاع پیدا کردم ترس به دلم افتاده و دائم به فکر دخترهایم هستم که مبادا در مهد کودک و یا محیطهایی مثل همین مترو و اتوبوس به این بیماری مبتلا شوند.
سه، چهار روزی بود که اصلا از خانه بیرون نیامده بودیم اما امروز از سر ناچاری مجبور شدم دخترهایم را از خانه بیرون بیاورم. خانم اطلسی ادامه میدهد: از همان روزهای اول در اینترنت دنبال این بودم که چه کارهایی را باید برای مبتلا نشدن به این ویروس انجام دهیم، بعد هم که در گروههای فامیلی در تلگرام و واتس آپ اقوام و دوستان توصیههایی را برای مبتلا نشدن به این ویروس میفرستادند که من هم دارم به آنها عمل میکنم.
او با اشاره به ماسکهایی که روی صورت دخترانش است، می گوید:می دانم از دست این ماسکها هم خیلی کاری بر نمیآید، اما برای دلخوشی خودم یک جعبه 200تایی ماسک و ژلهای ضدعفونیکننده دست خریده و در خانه گذاشتهام تا از آنها استفاده کنیم. مدام هم در خانه اسفند دود میکنم و شربت آبلیمو عسل درست کردهام که جای آب به بچهها بدهم تا سیستم ایمنی بدنشان قوی شود. امیدوارم همانطور که در اخبار اعلام میشود این ویروس در کشورمان کسی را مبتلا نکرده باشد و حداقل وزارت بهداشت در این زمینه با مردم رو راست باشد.
نباید از این بیماری ترسیدخانم ابوالحسنی، دانشجوی فیزیک دانشگاه تهران است و درخصوص اطلاعاتی که از ویروس کرونا دارد، میگوید: من هم مثل بقیه از طریق اخبار متوجه شدم که این ویروس در یکی از شهرهای چین شیوع پیدا کرده و الان هم که در خیلی از کشورها برخی افراد را مبتلا کرده است.
با مطالعاتی که در این زمینه داشتم متوجه شدم که این بیماری شبیه بیماری آنفلوآنزاست و اگر فردی بیماری پیش زمینهای نداشته باشد و سیستم ایمنی بدنش ضعیف نباشد و موارد بهداشتی را رعایت کند احتمال ابتلایش به این بیماری کم است و نباید از این بیماری ترسید.
با وجود این باید تمهیدات بهداشتی مثل شستن مدام دست و صورت و استفاده از ماسک و توجه به دمای بالای بدن و... را جدی بگیریم.ابوالحسنی ادامه داد: این روزها بهنظر میرسد اطلاعات مردم در این زمینه زیاد شده باشد، تعداد زیادی از افرادی که در مترو و اتوبوس و مکانهای شلوغ هستند از ماسک استفاده میکنند و حتی توصیههایی هم به دیگران برای اینکه به این بیماری مبتلا نشوند، میکنند و این میتواند کمی امیدوارکننده باشد.
او می گوید: امروز در مترو شاهد گفتوگوی 2خانم بودم که داشتند توصیههای طب سنتی را به دیگران میگفتند، دود کردن اسفند، درست کردن شربت آبلیمو عسل، نوشیدن آب پرتقال و لیمو ترش و آش و سوپ شلغم بعضی از توصیههای این 2خانم به دیگر مسافران بود که البته (با خنده ) نمی دانم برای پیشگیری از کرونا چقدر می تواند مفید باشد. آقای سلیمانی مرد جوان دیگری است که با ماسکی بر صورت بهدنبال خروجی پله برقی مد نظرش میگردد. سلیمانی میگوید: اینکه هر روز یک خبر ناگوار بشنویم برایمان عادی شده است، اما مهم این است که بتوانیم در مقابل این اخبار بد طاقت بیاوریم.
شیوع ویروس کرونا هم یکی از همین اخبار بد است که امیدوارم ابعادش گستردهتر از چیزی که هست، نشود. وی ادامه داد: کمتر دیدهام که درخصوص راههای پیشگیری و مبتلا نشدن به این بیماری اطلاعات زیادی به مردم در رسانه های عمومی مثل تلویزیون داده شود و همین باعث شده که شایعات در اینباره بیشتر شود و بسیاری با ترس در این باره حرف می زنند. باید در شبکه یک که شبکه سراسری است و شبکه 3 که ورزش است و مخاطب زیادی دارد دائم در بین برنامه ها و زیر نویس ها به مردم آموزش داده شود چه اشکالی دارد چند روز تبلیغات را کم کنند و جای آن به مردم راه های پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا را آموزش دهند.
خانم نراقی دختر یک سالهاش را در آغوش گرفته و ماسک عروسکی کوچکی را بهصورت دخترش گذاشته و صورت خودش را هم با ماسک پوشانده. نراقی میگوید: 3 روز قبل دمدمای صبح دخترم کمی تب کرد، من هم از ترس اینکه مبادا به این ویروس مبتلا شده باشد، به بیمارستان کودکان رفتم، آنجا یک سری آزمایش از دخترم گرفتند و قرار است فردا جوابش را بگیریم. اما پزشک دخترم به ما اطمینان داد که این تب از ویروس نیست و ممکن است بهعلت دندان در آوردن دخترم باشد. با این حال الان دوباره دارم دخترم را پیش یک پزشک دیگر میبرم تا خیالم راحت شود.نراقی ادامه داد:
این روزها اینقدر از مرگومیر در اثر ابتلا به کرونا در شبکههای اجتماعی و اخبار تلویزیون شنیدهام که میترسم، مدام دمای بدن دخترم را چک میکنم مبادا تب داشته باشد. به توصیه مادرم هم دائم در خانه اسفند دود میکنم، یک ظرف سرکه و پیاز هم در تمام اتاقهای خانه گذاشتهام تا میکروبهای احتمالی را از بین ببرد.
خلاصه که در کنار طب نوین دست به دامن طب سنتی هم شدهام.او میگوید: بیشتر از آنکه از شبکههای رادیو و تلویزیون درخصوص نحوه پیشگیری از این بیماری اطلاعات کسب کنم از شبکههای اجتماعی اطلاعات گرفتهام. اطلاعاتی که برخی از آنها چندان هم به این ویروس ربطی ندارد اما مدام دست بهدست میشود.
مثلا دیشب یکی از دوستانمان یک متن را در گروه دوستانهمان گذاشت که میگفت: اگر هر روز چند دانه اسفند همراه عسل خورده شود، سیستم ایمنی بدن را قوی میکند و دیگر به کرونا مبتلا نمیشوید. یا در پیام دیگری نوشته شده بود که چون انسانها به همه چیز خواری افتادهاند و گناه زیاد شده است، ویروس کرونا و ویروسهای جدید در جهان شایع شده است.
او با اشاره به اینکه در کانالهای تلگرامی خانواده او و اقوامشان همه نسبت به ابتلا به ویروس کرونا میترسند، ادامه داد: «شبکه سلامت چند برنامه درخصوص نحوه پیشگیری از این بیماری داشت که من اتفاقی آنها را مشاهده کردم اما در دیگر شبکهها کمتر درخصوص نحوه پیشگیری از این بیماری صحبت میشود و نهایتا در برخی آیتمهای خبری در حد چند ثانیه به این مسئله پرداخته میشود.
مگر میشود ویروس وارد کشورمان نشده باشد آقای کرمانی هم که منتظر رسیدن اتوبوس خط راهآهن- تجریش است، میگوید: از وقتی خبر کرونا اعلام شده مدام استرس این را دارم که همسر و دختر 3 ماههام به این بیماری مبتلا شوند. در این چند وقتی که این خبر اعلام شده، همسرم را به خانه مادرش بردهام و گفتهام از خانه بیرون نیاید.
خودم هم ناچارم به سرکار بروم و سعی میکنم دائم دست هایم را بشویم و رعایت کنم که مبادا حتی به سرماخوردگی مبتلا شوم. دائم هم خبرها را چک می کنم که ببینم مسئولان چه می گویند و آیا موردی در کشور شناسایی شده است یا نه. کرمانی ادامه داد:بعضی خبرها در شبکههای اجتماعی منتشر میشود که بیشتر باعث ترس و وحشت مردم میشود، دیروز خبری را خواندم که میگفت:
علائم این بیماری بسیار شبیه سرماخوردگی است و اگر به آن توجهی نشود ممکن است باعث مرگ و میر شود. هر شب که به خانه میروم تلویزیون را تا آخر شب روشن نگه میدارم تا شاید خبر جدیدی از تولید واکسن یا مهار شدن این بیماری اعلام کنند اما زهی خیال باطل. به همسرم هم گفته ام روزی چند بار دمای بدن دخترم را چک کند تا تب نکرده باشد. همچنین به او گفته ام که فعلا به اقوامشان بگوید به دیدنشان نیایند، مبادا ویروس را با خودشان منتقل کنند.
او پیشنهاد می کند: الان باید توصیههای پیشگیری از این بیماری در تمام نقاط شهر، میادین و خیابانها، اتوبوسهای شرکت واحد و مترو و... در معرض دید مردم باشد تا مردم پی به اهمیت آن و خطرناک بودنش ببرند اما کمتر شاهد این اتفاق هستیم، فقط دیروز یک پیامک برایم آمد که راههای پیشگیری از مبتلا نشدن را در آن خیلی مختصر توضیح داده و گفته بود دستها را بشویید و با افراد سرما خورده روبوسی نکنید و ازمواد غذایی مطمئن استفاده کنید.
او همچنین می گوید: مسئولان وزارت بهداشت مدام اعلام میکنند هیچ مورد ابتلا به ویروس نداشتهایم اما بعید بهنظر میرسد این ویروس به کشورمان وارد نشده باشد. احتمالا مسئولان از ترس اینکه جامعه ملتهب نشود این خبر را اعلام نمیکنند. چند روزی هم هست که اعلام شده پروازها به چین و ایران از مقصد چین متوقف شده اما تا دیشب چندین پرواز هواپیمایی ماهان به کشورمان از چین وارد شده و پاسخ قانعکنندهای هم در این زمینه داده نمیشود.
شبکههای اجتماعی جلوتر از رسانه ملی
مرد جوانی در کسوت روحانیت با ماسکی بر صورت از پله برقی پایین میآید. از آقای محمدنژاد سؤال میکنم که چه اطلاعاتی از ویروس کرونا دارد؟ میگوید: تمام اطلاعاتی که دارم همان چیزهایی است که از رسانههای اجتماعی دریافت کرده ام، برای اینکه اطلاعاتم را در این خصوص بیشتر کنم هم سری به اینترنت زدهام و در این مورد جستوجو کردهام اما تمام آنچه متوجه شدم این بوده که عملکرد این ویروس چیزی شبیه آنفلوآنزا است و برای افرادی که سیستم ایمنی بدنی ضعیفی دارند و افراد مسن و زنان باردار و افرادی که بیماری پیش زمینهای دارند بیشتر خطرناک است.
البته گویا تا الان تعداد افرادی که در اثر این بیماری فوت کردهاند خیلی زیاد نبوده است. او درخصوص اطلاع از تمهیدات مبتلا نشدن به این بیماری می گوید: متأسفانه رسانه ملی که گفته میشود بیشترین مخاطب را دارد، خیلی در این زمینه موفق عمل نکرده و بیشتر اخبار این بیماری را به اطلاع مخاطبان خود میرساند و حداقل در ساعاتی که من این رسانه را تماشا میکنم ندیدم که اطلاعات کامل و جامعی درخصوص چگونگی پیشگیری از این بیماری ارائه کند.
محمد نژاد با ابراز امیدواری از اینکه کسی در کشورمان به این بیماری مبتلا نشود، ادامه داد: ای کاش مسئولان تمام حقایق را در این خصوص به مردم بگویند و هیچچیزی را کتمان نکنند تا این بحران را هم به سلامتی از سر بگذرانیم.
روزنامه همشهری