ریزش مو مشكل شایعی است كه تقریبا زن و مرد نمی‌شناسد و به دلایل مختلفی ممكن است هم در خانم‌ها و هم آقایان مشاهده شود؛ دلایلی چون بارداری و تغییرات هورمونی در خانم‌ها از عمده دلایلی است كه می‌تواند ریزش مو را در آنها رقم بزند. برای آشنایی بیشتر با انواع عوامل موثر ریزش مو در خانم‌ها و درمان‌های آن، دكتر منصور نصیری‌كاشانی به نكاتی در این مورد اشاره‌می‌كند.
ریزش مو در خانم‌ها دارای اشتراكاتی با ریزش مو در آقایان است و تفاوت‌هایی نیز نسبت به آنها دارد.یكی از ریزش موهای مشترك با آقایان، «ریزش موی ناحیه‌ای» است كه بیشتر به شكل سكه ایجاد می‌شود و در مواردی كه فرد مبتلا به حساسیت‌های سرشتی بوده، این موارد تشدید می‌شود.
این نوع ریزش مو، گاهی با مشكلات تیروئیدی مانند تیروئیدیت یا كم‌كاری‌ها و پركاری‌های تیروئید همراه است. فرد در فرم‌هایی از ریزش موی سكه‌ای ممكن است تنها در نقطه‌ای دچار ریزش كامل مو نشود بلكه موها به‌طور پراكنده ریزش می‌كند. این نوع ریزش مو گاه با ریزش موی ارثی اشتباه گرفته می‌شود.
فرم‌های دیگری از این نوع ریزش مو هستند كه با تظاهرات شدیدتری خود را نشان می‌دهد؛ مانند نوعی ریزش مو كه اطراف موی سر را درگیر می‌كند و بسیار مقاوم به درمان است. نوع دیگر ریزش مو به شكلی است كه تمام موهای سر را می‌گیرد و در نوع شدیدتر، تمام موها را دربر می‌گیرد. به‌طوری كه ممكن است تمام موهای مژه، ابرو و موهای بدن را هم شامل شود. این نوع ریزش مو معمولا به انواع درمان‌ها مقاوم است و عودهای مكرر دارد؛ به نوعی كه بعضی از آنها باعث ریزش موی دائمی می‌شود.
ریزش مو یا طاسی ارثی در خانم‌ها با آنچه بیشتر در آقایان مشاهده می‌كنیم، متفاوت است؛ به طوری كه هم در بالا و هم پشت سر، موها شروع به ریزش می‌كند و فرد دچار كم‌مویی می‌شود. نوع دیگری از ریزش مو، به دنبال استرس‌ها، بیماری‌های تب‌دار، اعمال جراحی و معمولا بین دو تا چهار ماه بعد از این حالات اتفاق می‌افتد و موها وارد مرحله ریزش سریع و وسیع‌تر می‌شود؛ به طوری كه گاهی تا بیش از 50 درصد موها می‌ریزد.
بارداری، شیردهی و ریزش مو
شیردهی ارتباطی با ریزش مو در خانم‌ها ندارد و نمی‌توان آن را عاملی برای از دست دادن موها دانست؛ بلكه باید دلایل دیگری را جست‌وجو كرد. از آنجا كه ریزش موی ناشی از تغییرات هورمونی باید تا یك سال از بین رود، اگر خانمی بعد از یك سال هنوز ریزش مو دارد، باید به دنبال علل دیگری برای ریزش مو باشد.
در این قبیل خانم‌ها ممكن است مشكلات هورمونی هنوز هم وجود داشته باشد. برای مثال، در كسانی كه در دوران زایمان مبتلا به سندرم «شیهان» شده‌اند، ریزش مو ممكن است حتی بعد از یك سال هم ادامه پیدا كند اما همچنان علتش شیردهی نیست. در این بیماری، ایسكمی (فشار روی شریان فوقانی) در هیپوفیز به وجود آمده و غده هیپوفیز آنها به طور كامل دچار كم‌كاری می‌شود.
تغییرات هورمونی در بارداری
در دوران بارداری برخلاف آنچه تصور می‌شود، موها وضعیت خوبی پیدا می‌كند و حتی كسانی كه دچار كم‌مویی ارثی هستند، در زمان بارداری رشد موهای خوبی پیدا كرده و حتی پرمو می‌شوند. در این حالت، موهایی كه به طور معمول باید وارد مرحله ریزش شوند، در حالت طبیعی باقی مانده و تقریبا ریزش مو در آنها قطع می‌شود.
در دوران بارداری هورمون‌ها شرایطی پیدا می‌كنند كه وضعیت بدن فرد برای حفظ و رشد جنین مناسب شود، اما بعد از زایمان، كسانی كه ریزش موی ارثی داشتند، ریزش موی شدیدتری را نسبت به دیگران تجربه می‌كنند تا موها به حالت قبل برگردد.
بنابراین، خانمی كه پیش از بارداری برای كاهش ریزش مو از داروی «ماینوكسیدیل» استفاده می‌كرد، در دوران بارداری لزومی به مصرف دارو ندارد، اما بعد از زایمان، بار دیگر نیاز به مصرف این دارو پیدا می‌كند.
این دارو یكی از درمان‌های اصلی برای تحریك رشد مجدد موها و جلوگیری از ریزش مو است. حتی افرادی كه مبتلا به سرطان بوده و تحت رادیوتراپی و شیمی‌درمانی قرار دارند و دچار ریزش مو می‌شوند، می‌توانند از این دارو استفاده کنند.
داروی ماینوكسیدیل یك داروی بدون نسخه (OTC) است. اما معنایش این نیست كه هر فردی دچار ریزش مو می‌شود، این دارو را تهیه و مصرف كند. بلكه باید با مراجعه به پزشك ابتدا علت ریزش مو را معلوم كرد.
یائسگی و ریزش مو
به دلیل كاهش هورمون‌های زنانه بعد از دوران یائسگی، غلبه هورمون‌های مردانه در بدن به‌وجود می‌آید و این موجب ریزش و كاهش مو می‌شود. در این موارد ممكن است استفاده از داروهای آندروژن به بیمار كمك كند كه ریزش مو كاهش یابد.
برای درمان این وضعیت یا با داروهایی، مانع از ترشح هورمون‌های مردانه می‌شوند یا با داروهای پایین‌آورنده هورمون‌های مردانه آنها را درمان می‌كنند. در این مورد هم داروی ماینوكسیدیل می‌تواند به تحریك رشد مو كمك كند.
اختلالات تیروئیدی
كم‌كاری و پركاری تیروئید هم از عللی هستند كه همیشه جزو بررسی‌های ریزش مو قرار می‌گیرند. در مواردی، ریزش مو ممكن است به دلیل التهاب غده تیروئید ایجاد شود كه ممكن است كم‌كار یا پركار هم نباشد، اما آنتی‌بادی‌هایی علیه تیروئید می‌سازد كه تیروئید را دچار التهابی دائمی می‌كند و ممكن است منجر به ریزش شود.
درمان‌های تغذیه‌ای ریزش مو
درمان ریزش مو به طور اصولی باید تحت نظر پزشك صورت گیرد و پزشك طبق شرایط بیمار و بیماری زمینه‌ای احتمالی كه دارد، برای فرد دارو تجویز می‌كند. در میان درمان‌ها، درمان‌های تغذیه‌ای و ریزمغذی‌ها با این كه در كاهش ریزش مو ثأثیر دارند، اما اثر آنها خیلی اساسی نیست.
شاید كمبودهای ویتامین D كه این روزها خیلی پر سروصدا شده، در ریزش مو تأثیرگذار باشد. عده‌ای تأثیر مصرف «روی» را در درمان ریزش مو مؤثر می‌دانند، در صورتی كه مصرف آهن به‌ویژه در خانم‌ها تأثیر بیشتری روی كاهش ریزش مو دارد.
از آنجا كه می‌توان گفت حدود 50 درصد خانم‌ها
فقر آهن دارند، بنابراین اهمیت جبران این مشكل می‌تواند مشكل را برطرف كند. از این‌رو، به خانم‌ها توصیه می‌كنیم ماهانه ده تا 15 روز از مكمل‌های آهن استفاده كنند. جز در مواردی كه فرد مبتلا به بیماری تالاسمی است و با توجه به ذخیره بالای آهن كه در بدن آنها وجود دارد، تجمع آهن زیاد در طحال آنها می‌تواند مشكل‌آفرین شود.
در عین حال، بعضی موادغذایی مانند پروتئین‌ها كه برای جلوگیری از ریزش مو مؤثرند، در حبوبات و غلات مانند عدس و لوبیا به وفور یافت می‌شود كه به رشد مو كمك می‌كند.
ژلاتین و آلبومین مانند سفیده تخم‌مرغ یا ژله‌ای‌شدن آب گوشت وقتی كه سرد می‌شود سرشار از پروتئین بوده و به رشد مو كمك می‌كند. جنس موهای ما تماما پروتئین است و این پروتئین از جنس كراتین است كه خوردن این قبیل موادغذایی در كنار داروها می‌تواند به عنوان مكمل غذایی
رشد موها را تقویت كنند.
روزنامه جام جم
