چرا مردم پس از انفجار چرنوبیل قرص های ید مصرف کردند؟

اگر بیننده سریال چرنوبیل باشید تا کنون اطلاعات زیادی در مورد فاجعه هسته ای چرنوبیل کسب کرده اید، اطلاعاتی که اغلب بر اساس ماجراهای واقعی به مخاطب ارائه می شود. اما یکی از مهمترین موضوعاتی که در این سریال مطرح شد، موضوع مصرف قرص های ید بود.

به گزارش سرویس خواندنی های انتخاب، در سریال چرنوبیل یولانا خومیوک، فیزیکدان هسته ای اتحاد جماهیر شوروی ( که توسط امیلی واتسون بازی شده است) به محض این که متوجه انتشار گسترده مواد رادیواکتیو می شود قرص ید مصرف می کند و این قرص را به همکارش نیز می دهد اما چرا؟ درواقع پرسش این است این قرص قرار است چه نوع جادویی داشته باشد؟

پاسخ کوتاه این است که قرص ید هیچ تاثیر مستقیم و ضد اشعه ای ندارد، اما ممکن است برخی از محافظت های غیر مستقیم را ارائه دهد. درواقع  ید از نوترونهای پراکنده و گرد و غبار رادیواکتیو که وارد بدن می شود پیشگیری می کند. درواقع واکنش بدن شما به ید به گونه ای است که می تواند خطر ابتلا به مواد رادیواکتیو را کاهش دهد.

در شرایط عادی، بدن شما نسبت به دریافت ید، حریص است. تیروئید شما نیاز به مواد شیمیایی دارد و بدون ید، تیروئید نمی تواند هورمون هایی را که معمولا آزاد می کند، تولید کند. افراد مبتلا به نارسایی شدید ید، با علائم بزرگ شدن غده تیروئید رو به رو می شوند. طبق نظر انجمن تیروئید آمریکا، بچه های مبتلا به کمبود ید حتی در توانایی های فکری مشکل پیدا می کنند. برای جلوگیری از این مسائل، در ایالات متحده و سایر نقاط جهان، ید به نمک نمک اضافه می شود.

اما ید، مانند تمام عناصر اساسی، در ایزوتوپ های مختلف یا نسخه های عنصری متعددی یافت می شود. هر ایزوتوپ ید دارای  پروتون است، اما تعداد نوترونها متفاوت است. در حالت طبیعی زمین تنها یک ایزوتوپ ید دارد: ید 127، که دارای 53 پروتون، 74 نوترون و رادیواکتیوی ناچیز است. اما وقتی که اتمهای اورانیوم در هسته یک راکتور هسته ای شکسته می شوند، آنها به اتم های کوچکتر، به ویژه ید 131، تقسیم می شوند.

تفاوت ید 127 و ید-131 اندک است اما ید 131 رادیواکتیوی است و بسیار خطرناک، این ید در بدن شما نشست می کند و تابش اشعه را به بافت های اطراف  ارسال می کند و باعث آسیب رساندن به DNA می شود.بنابراین بدن برای دریافت ید اضافی و پیشگیری از آسیب به DNA به ید نیاز دارد. پس از چرنوبیل، بررسی ها نشان داد که رادیواکتیو موجب افزایش سرطان تیروئید در کودکان منطقه شده است.

براساس یک مقاله منتشر شده در آوریل 2000 در مجله "بررسی های غدد درون ریز و متابولیسم"، میزان سرطان تیروئید در سراسر اوکراین در کودکان زیر 15 سال از کمتر از 1 در 1 میلیون به 3 در هر 1 میلیون نفر رسیده است. منطقه گومل در بلاروس، یکی از بدترین مناطق در این زمینه است چرا که نرخ ابتلا به سرطان تیروئید در کودکان به 100  کودک از 1 میلیون نفر رسیده است. (چرنوبیل فقط در فاصله 12 مایلی از مرز بلغارستان بود). میزان بالای سرطان فقط چهار سال پس از حادثه ظاهر شد و کودکانی که پس از انفجار متولد می شدند مستعد سرطان بودند.