روز گذشته رسانه‌های اجتماعی در فضای مجازی به‌ناگاه به اتفاقی اشاره کردند که اگر واقعا راست باشد، می‌تواند در یک چشم به‌هم‌زدن صداقت و البته اصالت تمام نظرسنجی‌هایی را که در سال‌های اخیر تمام ادعاهای صداوسیما با استناد به آنها صورت گرفته است، زیر سوال ببرد.
انگار تلویزیون می‌خواسته عامدانه و گشاده‌دستانه مصداق مسلم این شعر زیبا باشد که «چنین که دستِ تطاول به خود گشاده منم». اتفاقی که به بهانه یک نظرسنجی اینترنتی درباره برنامه‌های صداوسیما انجام گرفت، اما دارای چنان تاثیر ویرانگری بود که به‌ناگهان شمار قابل‌ذکری را به واکنش واداشت.
نطفه شکل‌گیری ماجرا البته به کمی جلوتر و زودتر از آغاز موج واکنش‌ها بازمی‌گشت. به جایی که اغلب مخاطبان تلویزیون و کاربران فضای مجازی در گپ‌وگفت‌های غیررسمی‌شان به این نکته اشاره می‌کردند که انتخاب بهترین‌های جشنواره جام جم برای صداوسیما اهمیت ناموسی یافته و مدیرانصدا و سیما را برای به دست آوردن نتایج مطلوب به تکاپو انداخته است. موضوعی که البته در آغاز بیش از نق‌زدن حاصل از بدبینی به نظر نمی‌رسید؛ اما وقتی در ادامه، یعنی در آخرین روزهای نظرسنجی ناگهان یکی از برنامه‌های پرسروصدای این چند وقت که در ماه‌های اخیر چندان رابطه گل‌وبلبلی با مدیر شبکه سه نداشت، در کورس رقابت از رقیب قدرتمندش عقب افتاد، همه حس کردند «چیزکی» در میان بوده و چنین شد که رسانه‌های اجتماعی پر شد از حجم وسیعی از واکنش‌های گاه عصبی علیه صداوسیما...
داستان از این قرار است که تا حوالی صبح جمعه در رأی‌گیری برترین برنامه‌ها که در آن رقابت اصلی بین برنامه‌های نود و برنده‌باش در جریان بود، برنامه عادل فردوسی‌پور توانسته بود با اختلاف قابل‌ملاحظه‌ای از رقیب اصلی‌اش جلو بیفتد، اما ناگهان در چند ساعت ورق برگشت و برنده‌باش از نود پیشی گرفت. این اتفاق همزمان شد با انتشار پست‌ها و توییت‌های فراوانی که ادعا می‌کردند بدون این‌که در نظرسنجی جام جم شرکت کرده باشند، یا به برنامه محمدرضا گلزار رأی داده باشند، پیامک تایید رأی به برنامه برنده‌باش به خط تلفن‌شان ارسال شده است.
واکنش‌های نخستین نشان از بهت و حیرت کاربران داشت، اما در ادامه با برطرف‌شدن این بهت همگانی فضای مجازی پر شد از انواع و اقسام اعتراض‌ها به صداوسیما. اعتراضاتی گاه تند که انگشت اشاره‌شان به سمت اعتبار نظرخواهی و نظرسنجی‌های تلویزیون بود. نظرسنجی‌هایی غیرشفاف که مدیران ادعاهای بحث‌انگیزشان را درباره بینندگان هشتادواندی‌درصدی تلویزیون یا محبوبیت نوددرصدی، برنامه‌هایی خاص را با اتکا و استناد به آنها رسانه‌ای کرده بودند. حالا تشکیک در یکی از این نظرسنجی‌ها اعتبار و اصالت تمام آن ادعاهای پیشین را به چالش کشیده است.
چیزی که باعث می‌شود ادعای کسانی که حکایت از تغییر عامدانه آمار می‌کنند، قابل تامل باشد، سابقه اختلافات علی فروغی، مدیر شبکه سه با عادل فردوسی‌پور است که بارها رسانه‌ای شده و حتی در این اواخر به تعطیلی چند هفته‌ای نود نیز انجامیده است. موضوعی که منبع آگاه‌مان در جام جم به‌نحو عجیبی آن را تکذیب می‌کند: «من که تمام روزها در سازمان هستم و بنا به کاری که دارم، با مدیران و تهیه‌کنندگان ارتباط روزانه دارم، اختلافی نمی‌بینم. بله؛ درگیری‌هایی در یک دوره کوتاه رخ داد که دلیلش هم این بود که مدیر شبکه اعتقاد داشتند یک ضوابطی وجود دارد که باید همگانی باشد و هر تهیه‌کننده‌ای فارغ از محبوب بودن یا نبودن برنامه‌اش آن را رعایت کند. اختلاف سر این موضوع بود و گرنه پدرکشتگی که این وسط وجود ندارد. در فضای واقعی اختلاف فردوسی‌پور و علی فروغی کذب محض است و این دو اتفاقا روابط صمیمانه‌ای با هم دارند»...
اما بحث جابه‌جایی آرا. فکر می‌کنید این‌که ناگهان برنده باش در یک روز بیش از تمام دو هفته گذشته رأی بگیرد، نرمال است؟
من فقط پرسش شما را با یک پرسش دیگر پاسخ می‌دهم: جشنواره‌ای که از صفر تا صد بیرون از سازمان برگزار می‌شود، به‌صورت متمرکز و همه روند و فرازوفرود آرا در سامانه‌ای ضبط می‌شود، مدیران حتی اگر هم بخواهند می‌توانند در روند این رأی‌گیری تاثیرگذار باشند؟ طبیعی است که این شایعات حاصل از یک نگاه بدبین افراطی است...
ولی برای کسانی که مدعی هستند به برنامه دیگری رأی داده‌اند، یا اصلا رأی نداده‌اند، پیامک‌های تایید رأی به برنامه برنده باش ارسال شده است...
در این مورد حرفی ندارم، چون واقعا نمی‌دانم چه اتفاقی رخ داده، باید از مسئولان نظرسنجی بپرسیم ببینیم چه شده و بعد پاسخ‌تان را بدهم. تنها چیزی که تاکنون مشخص شده، گفت‌وگوی دبیر جشنواره جام جم مسعود احمدی‌افزادی است که گفته تا زمانی‌که دلایل این اخلال مشخص و معلوم شود که مشکل از چیست؛ ثبت آرا متوقف شده است...
در فضای مجازی سازندگان برنده باش را به تبانی متهم کرده‌اند...
نه. این را به تاکید می‌گویم که عوامل برنده‌باش در این اخلال هیچ نقشی نداشته‌اند.
ظاهرا این تغییر ناگهانی آرا در رشته‌های دیگری نیز وجود داشته...
بله؛ این اتفاق در دو سه برنامه دیگر هم بوده. مثلا در بخش مجری‌ها اعتراضات رسیده را نیز به دبیرخانه جشنواره منتقل کرده‌ایم. در کل هر جا دیده‌ایم که فرازوفرود آرا ممکن است شک‌برانگیز باشد، به دبیرخانه منتقل کرده‌ایم، تا از آرای مردم صیانت کرده باشیم...
ولی همچنان مردم روی نام عادل فردوسی‌پور حساس شده‌اند و می‌گویند که مدیر شبکه سه نمی‌گذارد او برنده برترین برنامه شود...
این رأی‌گیری شاید برای خیلی‌ها مهم باشد، ولی برای ما در شبکه سه چندان هم اتفاق حساسی نیست، چون خودمان ارزش و اهمیت برنامه‌هایمان را می‌دانیم و نیاز نداریم با رأی‌گیری مشخص شود که مثلا نود یا برنده باش یا حالا خورشید چقدر پربیننده‌اند! ما حتی با این‌که اجازه تبلیغ روی برنامه‌هایمان را نیز داشتیم، ولی مثل دیگر شبکه‌ها که ویژه‌برنامه رأی‌گیری ساخته‌اند، درگیر تبلیغات نشده‌ایم و حتی اطلاع‌رسانی در قالب زیرنویس را هم یک هفته بعد از دیگر شبکه‌ها آغاز کردیم؛ آن‌هم به این دلیل که مدیر شبکه نمی‌خواست حقی از عوامل برنامه‌ها تضییع شود...
شهروند
