«بازگشتِ تندروها» پدیدهای است که در این روزها، موجب نگرانی افکار عمومی شده و برهمین اساس، چرایی رویکردها تحرکات این گروه به حدی است که حتی با وجود تاکیدِ مقام معظم رهبری به «پرهیز از اقدامات وحدت شکنانه» در تظاهرات ۲۲ بهمن شعارهای رادیکال سر دادند.
«محمدتقی فاضل میبدی» عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم و استاد دانشکده مفید در گفت-وگویی کوتاه با «انتخاب» درباره تبعات رفتارهای افراطی اظهارات خود را بیان کرده است:
*تندروی هایِ تندروها این روزها شدت گرفته است.
متاسفم که صحت گفته شما انکارنشدنی است. بله، تندروها در روزهای اخیر دوباره شروع به فعالیتهای آنچنانی کرده اند، تا همهِ نگران شوند. در شرایطی که جمهوری اسلامی درگیرِ این است تا فضای ناشی از خروج آمریکا از برجام را مدیریت کند و به همین دلیل بیشتر از همیشه به وفاق و همدلی احتیاج داریم، یکسری، مخصوصا امام جمعه به خودشان جرات و جسارت میدهند تا با رییس مجلس کشور مقابله کنند. نکته بد، این است که هیچ امیدی برای اصلاح شان نمیرود. برای آنها رییس مجلس، رییس جمهور و ... فرقی ندارد. در واقع هرکسی که مثل خودشان فکر نمیکند را به فکر حذف اش میافتند. هزینههای چنین رویکردی برای هیچ کس نمیتواند پوشیده باشد. متاسفم که تندرویها به ائمه جمعه رسیده است. برخی از آنها به قدری تند هستند و تکیه بر تفکرات شان به قدری قوی است که اصلا برای شان مهم نیست، مصالح کشور را چه رفتارهایی تهدید میکند. حرف و نظرشان این است، هرآنچه خودشان مصلحت میدانند، اعمال شود و نظرات غیر، اشتباه است. اینها منافع ملی را بدون اینکه به تبعات رفتار خود فکر کنند، فقط منافع خودشان را میبینند.
*کدام دستگاه یا نهاد باید با چنین تندرویهایی مقابله کند؟
در قدم اول ستادنماز جمعه باید خطبههای جمعه را به نوعی مدیریت کند که افراطیون فضایی برای افراط و تفریط نداشته باشند. همچنین لازم است، روحانیون و صاحب نظران، هم آنها را راهنمایی کنند و هم جامعه را به آشنایی لازمی درباره خسارتهای تندروی برسانند.
نمازجمعه یکی از دست آوردهای مهم نظام محسوب شده و محلی برای همصدایی و وحدت در بین اقشار مختلف مردم است. اما متاسفانه برخی از حرفهای یک جانبه و ضرررسانی که توسط بعضی از ائمه جمعه ایراد میشوند، باعث شده تا نسبت به یکی دو دهه اول استقبال کمتری را شاهد باشیم. این در حالی است که مردم به نمازجمعه به قدر کافی ارزش قایل اند.
*تا پیش از این تندروها فقط چهرههای اصلاح طلب را هدف قرار میدادند. چه اتفاقی افتاده که آنها دایره رفتارهای خود را به سمت اصولگرایان هم کشانده اند؟
تندروها خودشان با خودشان هم مشکل دارند. چون رفتارها و اظهارت آنها مبنای اخلاقی ندارد و اینطور نیست که یک گفتمان را قبول داشته باشند و گفتمان دیگری را نپذیرند. آنها با توجه به اینکه فقط هرآنچه در ذهن خودشان هست را قبول دارند، با توجه به اتفاقات مختلف، در ذهن شان دشمن خیالی میتراشند و از هر طیفی که باشد، این دشمن خیالی را با شیوههایی رادیکال گونه تخریب میکنند.
*پایگاه اجتماعی تندروها در رویکردشان نقش دارد؟
همانطور که اشاره کردید، آنها به خوبی میدانند که مردم قبول شان ندارند و وقتی دست شان از همه جا کوتاه می ماند، اقدامهای تخریبی را در دستور کار قرار میدهند. مشکل تندروها اینکه نمیدانند ترویج خشونت و دامن زدن به جنجال، باعث میشود روز به روز بیشتر از مردم و متن اتفاقات دورتر شوند.
آیت الله ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید گفت: اعتقاد من این است که اسلام و انقلاب و نظام به وسیله دشمنان خارجی از بین نخواهد رفت، ولی به وسیله دوستان ممکن است این اتفاق بیفتد و ضربه بخورد که از جمله این عوامل، تندورها هستند که با پیمودن راه اشتباه مردم را از انقلاب جدا میکنند.