مومنی با بیان اینکه خروج روزانه 15 میلیون لیتر گازوئیل از کشور، الماس نیست که زیر زبان پنهان شده و از گیت عبور کند، گفت: هماهنگی هایی در این میان وجود دارد و ما با مسامحه اسم آن را قاچاق می گذاریم.
استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه در همایش صادرات؛ عبور از جغرافیای تحریم به سوی تجارت آزاد که امشب (شنبه) در دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه برگزار شد، گفت : ما مشترک لفظی به نام اقتصاد داریم که ناظر بر سه سطح تحلیلی متفاوت است و تنها اشتراکات در لفظ دارند اما از نظر پراملماتیک، ابزارهای تحلیلی، متدلوژی به کلی از یکدیگر متفاوت هستند.
مومنی افزود: این مسئله مورد اتفاق نظر است که با تقدم رتبه ای مسائل سطح توسعه به مسائل سطح کلان و تقدم رتبه ای مسائل سطح کلان به مسائل سطح خرد روبرو هستیم؛ بنابراین تا زمانی که به نحو بایسته ای مسائل سطح توسعه در مرکز توجه قرار نداشته باشد، در سطوح کلان و خورد هم تزلزل بی ثباتی و فقدان کارکرد اجتناب ناپذیر خواهد شد.
استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه، اظهار کرد: در دوره 70 ساله تاریخ برنامه ریزی ایران و از اولین برنامه در سال 1327 تا آخرین برنامه، دائماً تاکید بر خروج از سلطه خام فروشی است.
به گفته مومنی، بحث بر سر این است که خام فروشی شدت یافته و آن رویه ها، برداشت ها و قاعده گذاری ها همچنین نظام توزیع منافعی که به نام صادرات در ایران مطرح بوده، موفق عمل نکرده که باید در این روش ها بازنگری صورت پذیرد.
وی با مطرح ساختن آماری از صادرات و واردات ایران در 50 سال گذشته، گفت: با گذشت نیم قرن سال هنوز هم بر اساس بعضی محاسبات اعلام می شود که 85 درصد کل صادرات ایران و بر اساس برخی دیگر از محاسبات 94 درصد کل صادرات ایران را صادرات مواد خام و کالاهای اولیه تشکیل می دهد.
این استاد دانشگاه، افزود: برای اینکه ببینیم صادرات نتوانسته یک رابطه توسعه گرا با بنیه تولید ملی برقرار کند باید بگویم طی 50 سال گذشته 85 درصد واردات ایران را کالاهای سرمایه ای و مواد اولیه تشکیل داده است.
مومنی افزود: ما نه تنها خود را با این طرز نگاه زمین گیر کردیم بلکه به شدت به دنیای خارج هم وابسته شدیم و انبوهی از شکنندگی ها را برایمان به ارمغان آورده است.
وی تاکید کرد: در 10 سال گذشته جهش واردات در کالاهای واسطه ای در ایران ایجاد شده و به این معناست که به واسطه نظام قاعده گذاری ضد توسعه ای که در ایران در جریان است، اگر افراد ادای تولید را در بیاورند خیلی بیشتر نفع می برند.
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه گفت: به نظر می رسد دوست داریم آگاهانه خود را فریب دهیم که از 1370 تا 1395 سهم صنایع رانتی را به اسم صادرات، ماجرا سازی می کنند و این سهم از 30 درصد به 70 درصد رسیده است.
وی در مورد صادرات غیرنفتی، توضیح داد: لفظ صادرات غیرنفتی هم یک تعارف است. بر اساس مطالعاتی در وزارتخانه های جهاد کشاورزی و صنایع، محتوای ارزبری 95 اقلام صادراتِ به اصطلاح غیرنفتی از اندازه ارز آوری بیشتر است، یعنی ارز نفت را طور دیگری بسته بندی می کنیم و برای تقویت روحیه اسم آن را صادرات غیرنفتی گذاشته ایم.
