برزو درگاهی در فارین پالیسی نوشت: هنگامی که در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۰۶ نوری مالکی ناشناخته جانشین ابراهیم جعفری شد و همچنین در سال ۲۰۱۴ پس از فروپاشی نیروی مسلح عراق در مقابله با داعش، حیدرالعبادی ناشناخته با حمایت آمریکا – ایران و روحانیون ارشد نجف نخست وزیر شد؛ اگر این دو نمونه را در قالب یک الگو در نظر بگیریم به دو نتیجه میرسیم: ۱- نخست وزیر آینده عراق از جامعه اکثریت شیعه خواهد بود ۲- اگر حیدرالعبادی نباشد احتمالا نخست وزیر آینده برای عراقیها و جامعه بین المللی ناشناخته خواهد بود.
به گزارش «انتخاب»، نویسنده در ادامه به ۱۰ شخصیتی که احتمال دستیابی به مقام نخست وزیری دارند اشاره کرده است:
حیدرالعبادی: ائتلاف به رهبری حیدرالعبادی در انتخابات پارلمانی عراق به جایگاه سوم دست پیدا کرد، اما همچنان وی به عنوان پیشتاز پست نخست وزیری مطرح است. حیدرالعبادی با تحصیلات عالیه در رشته مهندسی برق با ۶۶ سال سن متولد یکی از خانوادههای برجسته بغداد است. وی در دوره نخست وزیری خود توانست حسن نیت همسایگانش از جمله ترکیه و عربستان سعودی را کسب کند و مهمتر از آن تنش های فرقهای را در عراق کاهش داد. مقتدی صدر و جناح سائرون قبل از کسب اولین جایگاه انتخابات پارلمانی برای جلوگیری از قدرت هادی العامری خواهان تداوم نخست وزیری حیدرالعبادی برای دوره دوم بودند؛ بنابراین دستیابی به ۴۲ کرسی در پارلمان عراق برای حیدرالعبادی ناامید کننده است.
علی دوایی لازم: فرماندار ۵۳ ساله استان فقیرنشین جنوب عراق که در سال ۲۰۰۹ شانس نخست وزیری در لیست صدر را داشت اکنون در انتخابات ۱۲ میبا کسب ۵۴ کرسی بزرگترین بلوک را به دست آورده اند. یک کارشناس عراقی بر این تاکید کرد: «برخورداری از حمایت لیست صدر برای وی یک مزیت بزرگی است.» وی همچنین نامزد نخست وزیری در سال ۲۰۱۴ بوده است و او بیشتر به شخصیت سخت کوش، صادق و مردمی دیده میشود. در حالی که سایر سیاستمداران عراقی در ترتیبات امنیتی ناشی از خودروهای زرهی رفت و آمد میکنند وی بدون نیروهای امنیتی در خیابانهای استان میسان رفت و آمد میکند. دستاوردهای او در استان میسان وی را به قهرمان ملی تبدیل کرده است. بر اساس گزارش نیویورک تایمز او در جنوب عراق بزرگ شده است و در زمان صدام حسین در زندان بوده و علی رغم تحصیلات دانشگاهی در مطالعات اسلامی در کارخانه قند کار میکرد. با این حال وی منتقدانی هم دارد: «چگونه ممکن است فرماندار وقت خود را در خیابانها میگذراند؟ اگر او شخص موثری بود میتوانست وقت خود را شکل دهی به سیاست صرف کند و اطمینان حاصل کند که افراد دیگرزبالهها را جمع آوری میکنند.»
هادی العامری: شهروند بومی استان دیاله با ۶۳ سال سن؛ برای چندین بار وی مقام سیاسی و نظامی را تغییر داده است و اکنون دوباره به سیاستمدار تبدیل شده است. بلوک سیاسی وی جایگاه دوم را در انتخابات پارلمانی به دست آورد. وی را نزدیک به ایران میدانند و او در هنگام تهاجم آمریکا به عراق متحد تاکتیکی واشنگتن بود و سپس به دشمن آمریکا تبدیل شد. همچنین آنها در جنگ آمریکا علیه دولت اسلامی با واشنگتن همکاری کرد. وی در کنار مردان اهل سنت به عنوان رهبر شبه نظایمان شیعه با شورشیان سنی به مبارزه پرداخت. کارشناسان بر این عقیده هستند با کسب ۴۷ کرسی در پارلمان او شانس زیادی برای کسب مقام نخست وزیری دارد، اما وی ممکن است ترجیح دهد در پشت صحنه حضور داشته باشد و یکی از معاونان خود را برای تصدی این مقام معرفی کند. هادی العامری به خوبی فارسی صبحت میکند و روابط بسیار نزدیکی با ایران و حزب الله لبنان دارد. اگر چه او از مواضع تند و شدید ایران علیه آمریکا خودداری کرده است، اما قدرت یابی وی میتواند زمینه عصبانیت و ناراحتی آمریکا را فراهم کند.
علی علاوی: وی شهروند بومی بغداد با ۷۰ سال سن در وزارت دفاع، مالی و تجارت خدمت کرده است. تحلیلگران بر این عقیده هستند که اگر آنها به یک کاندیدای واجد شرایط نیاز داشته باشد او گزینه مناسبی است. وی در سالهای دوران صدام رسالههای بر علیه وی به نگارش در میآورد که امروزه میتواند پادزهری برای گفتمان خشونتهای فرقهای که به صحنه سیاسی عراق خسارت زده است باشد. اگر چه وی از لحاظ سیاسی بیگانه است، ولی اخیرا به عنوان جانشینی برای حامیان حزب الدعوه دیده شده است.
نوری المالکی: وی شهروند بومی ۶۷ ساله استان کربلا در سالهای ۲۰۰۶ – ۲۰۱۴ نخست وزیر عراق بوده است و در این دوره کشور شاهد بهبود زیرساخت و استاندارد زندگی بوده است، اما تنشهای فرقه ای، خشونت و فساد به اوج خود رسید. وی در انتخابات پارلمانی با ۲۵ کرسی به جایگاه چهارم دست پیدا کرده اند. وی درطی این سالها در مقابل سیاستهای اهل سنت، کردها و همچین آمریکا و عربستان سعودی مقاومت شدیدی کرده است. همچنین صدریها به خاطر ارسال دستور وی به نیروی مسلح برای سرکوب وحشیانه شورش سال ۲۰۰۸ این اقدام را محکوم کردند. اگر چه روحانیون ارشد نجف و کربلا این اقدام وی را تایید کردند.
صالح الحسناوی: شهروند بومی ۵۸ ساله شهر جنوبی عراق به عنوان یک تکنوکرات مستقل و وزیر بهداشت سابق عراق میتواند گزینه دیگر صدریها برای پست نخست وزیری باشد. وی همچنین در سال گذشته نامزد عراق برای ریاست یونسکو بوده است. اما در دوره تصدی وی در وزارت بهداشت با موفقیت همراه نبوده و بیمارستانهای عراق همچنان آشفته و بی نظم و همراه با فساد و بی کفایتی است.
عادل عبدالمهدی: در طی ۱۵ سال پس از سقوط صدام او به عنوان وزیر دارایی و نفت خدمت کرده است و همچنین وی معاون رئیس جمهور هم بوده است. او تحت حمایت آمریکاییها و ایرانیها بوده است و همچنین با حزب الدعوه رابطه نزدیک و دوستانهای دارد. همچنین وی با جناح رقیب شیعه به رهبری عمار حکیم که تنها ۱۹ کرسی در انتخابات پارلمان به دست آوردند ارتباط دارد.
ایاد علاوی: وی توسط جرج بوش پسر رئیس جمهور آمریکا در سال ۲۰۰۴ به عنوان نخست وزیر دولت موقت انتخاب شده بود. وی ۷۳ ساله اهل بغداد به عنوان جراح بازنشسته میتواند رقیب احتمالی برای نخست وزیری در نظر گرفته شود. بلوک حامی وی تنها ۲۲ کرسی کسب کردند چیزی بسیار کمتر ازانتخاباتهای قبلی. از جمله انتخابات ۲۰۱۰ که آنها سهم بیشتری از کرسیها را کسب کردند، اما در نهایت مالکی بر اساس ائتلافها نخست وزیر شد.
طارق نجم: وی با ۷۲ سال سن یکی از وفاداران حزب الوعده است که میتواند نامزد بالقوه برای نخست وزیری باشد. وی روابط سازندهای با واشنگتن، تهران، آنکارا و همچنین روحانیون ارشد شیعه در نجف دارد. تحلیلگران بر این عقیده هستند که وی میتواند نامزد قابل قبولی برای حیدرالعبادی و نوری مالکی باشد.
ضیاء اسدی: قانون گذار ۴۹ ساله بصره تحت حمایت شدید مقتدی صدر است و یکی از کارشناسان عراقی می گوید که وی به انگلیسی مسلط است و میتواند پلی بین سطوح پایین شهر و دیپلماتها و رسانههای بین المللی عمل کند.
بر اساس جمع بندی آراء ائتلافهای سائرون با ۵۴، الفتح ۴۷، النصر ۴۲، دولت قانون (نوری المالکی) ۲۵، حزب دموکرات کردستان عراق (مسعود بارزانی) ۲۵، الوطنیه (ایاد علاوی) ۲۱، الحکمه (سیدعمار الحکیم) ۱۹ و ائتلاف القرار (اسامه النجیفی) ۱۴ کرسی بیشترین سهم از پارلمان آینده عراق را از آن خود کردند.