آموزش دروس مدرسه از طریق تئاتر، سالهاست در کشورهای پیشرفته رواج دارد و سیستم آموزش و پرورش این کشورها برای کاربردی بودن شیوههای آموزش، از این هنر استفاده میکنند اما متاسفانه در کشور ما اهمیت تئاتر به عنوان وسیلهای آموزشی هنوز مشخص نشده است و شیوههای تدریس برخی از دروس کماکان مورد انتقاد کارشناسان و اهالی فن است.
در این میان به نظر میرسد درس ریاضی همچنان جزو دروس دشوار به حساب میآید و تعداد زیادی از دانشآموزان در این درس ضعف دارند
اما به تازگی شیوه جدیدی به عنوان «ریاضی ـ تئاتر» از سوی مدرسه سینما تئاتر «هنر هفتم» طراحی و اجرا شده است. طاهره صرفی مدیر این مدرسه و طراح این شیوه در گفتوگویی با ایسنا به تشریح این شیوه آموزشی پرداخت.
او توضیح داد: به دو دلیل سراغ آموزش ریاضی از طرق تئاتر رفتیم؛ اول اینکه بسیاری از دانشآموزان از درس ریاضی واهمه دارند و کمتر دانشآموزی این درس را دوست دارد و دیگر اینکه شیوههای آموزش ریاضی در کشور ما خشک، یکسویه و سنتی است و حال آنکه درس ریاضی واقعیتهای زندگی ما را در بر میگیرد و در زندگی روزمره هم با آن سر و کار داریم بنابراین این ایده به ذهنمان رسید که برای آموزش این درس از هنر تئاتر استفاده کنیم.
او ادامه داد: در این شیوه مفاهیم ریاضی را در قالب اجرای تئاتر به کودکان آموزش میدهیم تا هم درک بهتری از این درس داشته باشند و هم فرآیند یادگیری برایشان شیرینتر شود. به این صورت که درس تلخ و سخت ریاضی به شیوهای جذاب به دانشآموزان آموزش داده میشود.
صرفی در تشریح این شیوه آموزشی اضافه کرد: در این شیوه مربی صرفا مفاهیم را به صورت یکسویه انتقال نمیدهد بلکه اموزش مفاهیم ریاضی از طریق مشارکت خود دانشآموزان و در قالب اجرای تئاتر و به صورت کاملا گروهی اتفاق میافتد. به این معنا که مربی یک موقعیت نمایشی را طراحی میکند و دانشآموزان را به صورت گروهی در این موقعیت قرار میدهد. وقتی همه اعضای گروه درگیر این موقعیت میشوند، آن مفهوم خاص از طریق دانشآموزان به چالش و بحث کشیده میشود.
او که ـ چهارشنبه 16 اسفند ماه ـ با حضور در سومین همایش ملی پژوهش در آموزش علوم پایه دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی به تشریح این شیوه میپردازد، با اشاره به بهرهگیری از نمایش عروسکی برای تکمیل این فرآیند اضافه کرد: مربی از طریق نمایش عروسکی، واژگان و مفاهیم را کامل میکند. در این شیوه به اعداد و نمادهای ریاضی جان میدهیم و مربی به کمک خود دانشآموزان، درس را توضیح میدهد. بدین ترتیب همه دانشآموزان عضو گروه در طراحی و اجرای نمایش و جان دهی به مفاهیم و نمادها مشارکت دارند.
مدیر مدرسه سینما و تئاتر «هنر هفتم» که تخصصاش آموزش تئاتر به کودکان و نوجوان است، با اشاره به نقش مهم تئاتر به عنوان ابزاری کمک آموزشی ادامه داد: در حال حاضر ما به آموزش دروس علوم و اجتماعی از طریق تئاتر هم وارد شدهایم و فرآیند آموزش این دروس از طریق تئاتر در مقایسه با ریاضی بسیار راحتتر است اما ریاضی درسی است که خانوادهها بسیار در مورد آن حساسیت دارند و به دانشآموزان فشار میآورند به همین دلیل با وجود دشواریهایی که در آغاز همراه ما بود، ترجیح دادیم آموزش دروس مدرسه از طریق تئاتر را با درس ریاضی آغاز کنیم.
او با ابراز خرسندی از نتیجه بخش بودن این شیوه آموزشی گفت: وقتی این پروژه را آغاز کردیم، در یک کلاس 15 نفره فقط یکی از دانشآموزان ریاضی را دوست داشت اما با اجرای این طرح حالا دیگر همه کودکان حاضر در این کلاس به ریاضی علاقهمند شدهاند و دیگر آن را درسی تلخ و سخت نمیدانند.
صرفی با اشاره به اینکه کشورهای پیشرفته سالهاست از تئاتر به عنوان ابزاری کمک آموزشی بهره میبرند، خاطرنشان کرد: به کمک تئاتر میتوان تمام دروس را به دانش آموزان یاد داد چراکه این قابلیت را دارد و وقتی دانشآموزان خودشان در فرآیند یادگیری مشارکت دارند، تمام حواسشان بر این امر متمرکز میشود و درک عمیقتری از این مفاهیم به دست میآورند.
او اضافه کرد: شیوه آموزش ریاضی از طریق تئاتر یا ریاضی تئاتر برای اولین بار در مدرسه سینما تئاتر «هنر هفتم» پیشنهاد شد و گروهی پژوهشی مرکب از مربیان ریاضی آموزش و پرورش و مربیان تئاتر در کنار یکدیگر حضور پیدا کردند تا این مسیر به درستی طی شود.
صرفی با اشاره به نوپا بودن این شیوه افزود: برای اجرایی کردن این شیوه در حوزه بینالملل هم بسیار جست و جو کردیم زیرا میخواستیم از تجربیات کشورهای دیگر هم استفاده کنیم ولی هیچ یافتهای به دست نیامد و تنها چیزی که در این جستوجوها به آن برخوردیم، آموزش ریاضی از طریق نمایشنامهنویسی بود. البته در دیگر کشورها سالهاست دروس دیگر از طریق تئاتر آموزش داده میشود.
به گفته او، این شیوه با مشارکت عرفان خطیبزاده مربی تئاتر و نماینده ایران در سازمان جهانی حمایت از تئاتر کودک و نوجوان (استیج)، ژاله صرفی ، مربی ریاضی در اموزش و پرورش و غزاله صرفی دانش آموخته ریاضی و هنر طراحی و اجرا شده است.