پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : «وسوسه عجیبی است. در طول دو ماه، مدرک کارشناسی گرفتن و ارائه به محل کار. در یک شب راه چهار ساله را رفتن. این آرزوی دور و دراز بسیاری از جوان‌هاست. در یک‌شب پولدار شدن، در یک شب آدم حسابی شدن، در یک شب صاحب همه چیز شدن. این بار هم در یک شب مدرک کارشناسی گرفتن. انگار که رویاپردازی‌های همیشگی حقیقت پیدا کند. این کاسبان مدرک هم روی همین رویاپردازی‌ها حساب می‌کنند.»
وقایع اتفاقیه نوشت: «مدرک فوری می‌خواهند، کارشناسی در یکی از رشته‌های فنی و مهندسی. یکی از سه نفر گوشی را برمی‌دارد و به کسی تلفن می‌کند. پشت تلفن می‌گوید معافیت تحصیلی دارند و دانشجو هستند اما نمی‌توانند برای گرفتن مدرک صبر کنند. اگر گوش تیز کنی، متوجه می‌شوی که باید برای محل کارشان مدرک ببرند. هر سه نفر مدرک‌ها را می‌خواهند. بیشتر که گوش بدهی متوجه می‌شوی، مدرک کارشناسی ۹ میلیون تومان برایشان آب می‌خورد و لیست مدارکی که مورد نیاز است را هم می‌گیرند. بعدتر گپ می‌زنند که می‌خواهند ۹میلیون را بدهند یا نه. انگار برایشان می‌ارزد که چنین مدرکی را بگیرند و به محل کارشان تحویل بدهند. نمی‌توانند تا آخر دوره تحصیل‌شان صبر کنند و با هم قرار می‌گذارند که مدرک فروش را ببینند و جزییات را بپرسند و بعد برای گرفتن مدرک اقدام کنند. این فروشنده‌ها اما نامرئی‌اند و نادیدنی. اکراهی هم برای دادن شماره مدرک‌فروش ندارند. به شوخی می‌گویند: مدرک کارشناسی ۱۰میلیون و شماره را می‌دهند.
صحبت کردن درباره گرفتن مدرک هیچ گرفتاری و گیری هم ندارد. مدرک‌فروش به همه اعتماد می‌کند و خیالش راحت است. به سادگی هم شرایط را توضیح می‌دهد:
- سلام. شماره شما رو از یکی از دوستانم گرفتم. من مدرک کارشناسی می‌خوام. می‌خواستم جزییات رو بپرسم.
- سلام. من در خدمتم.
- راستش من مدرک کارشناسی می‌خوام. من سال آخر کارشناسی دانشگاه تهرانم ولی نمی‌رسم برم دانشگاه. نزدیک ۳۰ واحد دارم ولی می‌خوام زودتر مدرک بگیرم. شما می‌تونید کمک کنید؟
- مدرک ما برای یکی از واحدهای اطراف تهران دانشگاه آزاده. چرا همان درس را تمام نمی‌کنید؟
- مشکلات شخصی دارم. کار هم می‌کنم. نمی‌رسم بروم دانشگاه.
- من توصیه می‌کنم همان را یک کاری‌اش بکنید. بالاخره مدرک دانشگاه تهران است.
- حالا شما شرایط را به من می‌گویید که من هم فکرهایم را بکنم. تا امشب تصمیم می‌گیرم و خبر می‌دهم.
- می‌توانیم مدرک کارشناسی به شما بدهیم. اگر در همین چند روز اقدام کنید اسفند مدرک‌تان را می‌گیرید.
- امتحانی که نباید بدهم؟
- نه لازم نیست. باید از مدرک دیپلم‌تان چهار سال گذشته باشد. کارت پایان خدمت دارید؟
- بله، قبل از دانشگاه رفته‌ام سربازی. من رشته‌ام جامعه‌شناسی است. همین مدرک رو می‌خوام.
- باید ببینم. گفتم مدرک ما برای یکی از واحدهای دانشگاه آزاد اطراف تهران است. روان‌شناسی و علوم تربیتی دارند. جامعه‌شناسی را باید ببینم و بگویم.
- مثلا رودهن یا دماوند؟
- مثلا.
- برای مدرک کارشناسی چقدر باید بدهم؟
- ۹میلیون.
- اگر مدرک کارشناسی را راست‌وریس کنم و بگیرم می‌توانم مدرک ارشد بگیرم؟
- با مدرک ما می‌تونید ارشد شرکت کنید خیالتان راحت.
- منظورم این بود که اگر همان دانشگاه تهران مدرک بگیرم می‌تونم از شما مدرک ارشد بگیرم. مدرک ارشدتون چند هست که فکرهام رو بکنم؟
- ما ارشد کار نمی‌کنیم. فقط کارشناسی می‌دیم. اگر اطلاعات دیگه‌ای هم می‌خواهید به کانال تلگرامی ما مسیج بدید. اطلاعات تکمیلی رو براتون می‌فرستم.
تلفن قطع می‌شود. وسوسه عجیبی است. در طول دو ماه، مدرک کارشناسی گرفتن و ارائه به محل کار. در یک شب راه چهار ساله را رفتن. این آرزوی دور و دراز بسیاری از جوان‌هاست. در یک‌شب پولدار شدن، در یک شب آدم حسابی شدن، در یک شب صاحب همه چیز شدن. این بار هم در یک شب مدرک کارشناسی گرفتن. انگار که رویاپردازی‌های همیشگی حقیقت پیدا کند. این کاسبان مدرک هم روی همین رویاپردازی‌ها حساب می‌کنند. احتمالا کار عده‌ای هم به راه افتاده است که کار به شکایت و شکایت‌بازی نرسیده و آنها به فروش مدرک ادامه می‌دهند. بدون حضور در دانشگاه مدرک گرفتن وسوسه‌کننده‌تر هم هست. با همه اینها مدرک گرفتن به این سادگی هم قابل باور نیست و به همین دلیل باید بازی را ادامه داد. به زور یک سایفون کند، پیغام می‌گذارم:
ســلام. نیــم‌ساعت پیش باهاتون حرف زدم. درباره مدرک کارشناسی جامعه‌شناسی.
سلام. در خدمتم.
گفتید مسیج بزنم.
بعد انگار که کار روزمره یک بازاریاب را انجام می‌دهد:
جهت اخذ مدرک کارشناسی شرایط زیر مورد نیاز است:
اگر سریع اقدام کنید تا اسفند ماه مدرکتون آماده میشه. حداقل چهار سال از زمان اخذ دیپلم باید گذشته باشه. هزینه ۹میلیون هست. یک سوم مبلغ (معادل سه میلیون) رو اول میدین مابقی موقع دریافت مدرک. مشکل سربازی هم نباید داشته باشید. ولیکن اگر امسال مدرک می‌خواهید باید تو این چند روز آینده اقدام کنید تا سایت‌ها باز هست وگرنه میفته برای سال بعد. مدارک مورد نیاز: ۶ قطعه عکس، کپی شناسنامه، کپی کارت ملی، کپی پایان خدمت، سوابق تحصیلی.
مدارک از یکی از واحدهای دانشگاه آزاد اطراف تهران و قابل استعلام هست. سوال دیگه‌ای داشتید با شماره ۰۹۱۰۶۴۲XXX تماس بگیرید.
برای انجام این کار روزمره حتی منتظر سوالی هم نیست و سوال مدارک را چطور تحویل بدهم را بی‌پاسخ می‌گذارد. این بار گفت‌وگو کوتاه است:
خواستم بدونم چطور باید مدارک رو بفرستم. باید عکس بگیرم؟
حدس اولیه درباره نادیدنی بودن مدرک‌فروش اشتباه از آب در می‌آید. می‌گوید:
بهتره که حضوری بیاین. اگر نمی‌تونین بیاین باید مدارک اسکن بشه و برامون به صورت پی‌دی‌اف بفرستین.
کجا باید بیام؟
دفتر ما حوالی میدون انقلابه. می‌تونید قبل از ساعت ۱ تشریف بیارید.
بله فردا می‌تونم بیام. آدرس رو لطف می‌کنید.
آدرس رو براتون مسیج می‌کنم.
حالا رویای در یک شب مدرک گرفتن کاملا نزدیک است. خیلی خیلی نزدیک. به اندازه ۹میلیون تومان پول و دو ماه تحمل.»
