مراسم اختتامیه یازدهمین جشنواره سینما حقیقت در حالی برگزار شد که اهدای جایزه بهترین فیلم به مستند «بانو قدس ایران» سوال برانگیز است. محمدمهدی طباطبایی نژاد دبیر جشنواره روز 21 آذر در مصاحبه‌ای صراحتا اعلام کرده بود این فیلم به درخواست کارگردانش و بر خلاف آیین نامه جشنواره و «براساس ملاحظاتی» از جشنواره بیرون رفته است. اما همین فیلم جایزه ویژه هیات داوری و جایزه بهترین فیلم جشنواره را گرفت تا مشخص شود قانون و قاعده در مهم‌ترین جشنواره سینمای مستند کشور جایی ندارد.
مستند «بانو قدس ایران» به کارگردانی مصطفی رزاق کریمی درباره همسر امام خمینی قرار بود فیلم افتتاحیه جشنواره سینما حقیقت باشد، اما در حالی که مستند دیگری درباره فائزه هاشمی به دستور رئیس سازمان سینمایی از جشنواره حذف شده بود، این فیلم هم به درخواست سازندگانش از جشنواره بیرون رفت.
طباطبایی نژاد در گفت‌گوی روز 21 آذر خود با آنا گفته بود: «آقای رزاق‌کریمی، کارگردان حرفه‌ای است و می‌داند که نمایش یا عدم نمایش فیلم بستگی بر اظهارنظر تهیه‌کننده دارد. «عروج‌فیلم» به عنوان تهیه‌کننده این مستند درخواست انصراف کرد و ما هم از روی احترامی که برای این موسسه قائل هستیم، پذیرفتیم.»
دبیر جشنواره سینما حقیقت همچنین گفته بود: «طبق آیین‌نامه جشنواره، تهیه‌کننده فیلمی که توسط هیات انتخاب، انتخاب و برای حضور در جشنواره اعلام می‌شود، اجازه ندارد فیلم را از جشنواره خارج کند؛ اما با توجه به جایگاه و احترامی که برای مجموعه همکارانمان در تولید «بانو قدس ایران» داریم، با توجه به نامه محترمانه و مودبانه آنها که در آن از ما درخواست شد در فرصت دیگری، مستندشان اکران شود، این مستند را از جشنواره خارج کردیم.»
جالب آن که جایزه بهترین فیلم جشنواره در مراسم اختتامیه به موسسه عروج فیلم برای تهیه این فیلم اهدا شد! موسسه‌ای که زیرمجموعه موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی است. مشخص نیست مسئولان عروج فیلم چرا یک بار از جشنواره انصراف دادند و چرا از سوی دیگر یکشنبه شب جایزه به این فیلم را قبول کردند.
جایزه بهترین فیلم در حالی به یک تهیه کننده دولتی اهدا شد که مستندسازان مستقل در سال‌های اخیر جایگاه سابق خود را از دست داده‌اند و از اتکای بیش از حد سینمای مستند ایران به بودجه نهادهای دولتی گلایه دارند. در حالی که این جایزه می‌توانست به فیلمی از آثار مستندسازان جوان‌تر اهدا شود، هیات داوری جشنواره هم نشان داد اعتقاد چندانی به هویت سینمای مستند مستقل ندارد.
نکته جالب دیگر آن که مصطفی رزاق کریمی برادر مرتضی رزاق کریمی قائم مقام مدیر عامل مرکز گسترش سینمای مستند است و اهدای دو جایزه مهم به فیلم او بار دیگر این نظریه را تقویت می‌کند که جشنواره مهمی مثل سینما حقیقت به دورهمی نهادهای دولتی و محلی برای تقدیر از فیلمسازان با ارتباطات خوب تبدیل شده است.
جوایز بخش جنبی
در بخش جایزه گروه هنر و تجربه جعفر صانعی مقدم و سیف الله صمدیان روی صحنه آمدند و دیپلم افتخار سینمای هنر و تجربه به داوود اشرفی برای فیلم «قصه بلوار» در بخش فیلم کوتاه به خاطر پژوهش دقیق به یکی از گذرگاه معاصر پایتخت اهدا کردند.
همچنین تندیس هنر و تجربه به آزاده موسوی و کوروش عطایی برای مستند بلند «در جستجوی فریده» به خاطر روایت تاثیر گذار از یک رویداد انسانی تعلق گرفت.
جایزه سازمان فرهنگی هنری شهرداری نیز به شهرام میراب اقدم برای «وادی خاموشان» رسید. جایزه دوم این سازمان به حسن نقاشی برایش «وازاریه» اهدا شد. این سازمان جایزه اول خود را به مهدی باقری برای در جستجوی خانه خورشید اهدا کرد.
سپس اسماعیل عفیفه رییس آیفیک روی صحنه آمد و جایزه ویژه این بخش را به موسسه موج نو برای فیلم «قاضی و مرگ» اهدا کرد و جایزه شبکه مستند هم با حضور سلیم غفوری اهدا شد. لوح تقدیر و جایزه نقدی این بخش به محمدباقر شاهین برای مستند ادوارد تعلق گرفت.
جوایز بخش مسابقه بین الملل:
در این بخش جایزه ویژه هیات داوران به «لوتوس» به کارگردانی محمدرضا وطن دوست از ایران اهدا شد.
جایزه بهترین فیلم کوتاه این بخش به «هیچکسستان» به کارگردانی افسانه سالاری اصل از فرانسه و پرتغال رسید.
جایزه بهترین فیلم نیمه بلند این بخش به «جنگل عشق» از اسپانیا تعلق گرفت.
پس از اهدای جایزه به «جنگل عشق»جان‌فرانکو رزی از اعضای هیات داوران بخش فیلم بلند روی صحنه آمد و گفت: «جایزه ویژه هیات داوران به دلیل پرتره ای صادقانه ای به فیلم «مادرم ایل» به کارگردانی عزت الله پروازه از ایران تعلق گرفت.»
جایزه بهترین فیلم بلند این بخش به رضا فرهمند برای مستند «زنانی با گوشواره های باروتی» تعلق گرفت.
در بخش نکوداشت سعادتعلی سعیدپور، مدیرکل وزارت ارشاد تبریز و محمد مهدی طباطبایی نژاد روی صحنه آمدند و با اهدای لوحی از او قدردانی کردند.
جوایز بخش شهید آوینی
جایزه بهترین فیلم مستند کوتاه به احمد زایری برای فیلم «همشهری جنگ» تعلق گرفت.
جایزه بهترین فیلم مستند بلند به رضا فرهمند برای مستند «زنانی با گوشواره های باروتی» رسید.
تقدیر هیات داوران هم به «رزم ارا، یک دوسیه مسکوت» به کارگردانی سید احسان عمادی اهدا شد.
جایزه ویژه هیات داوران به مصطفی رزاق کریمی برای فیلم «بانو قدس ایران» رسید.
جایزه ویژه دبیر جشنواره به «دست های خالی» به کارگردانی جمشید بیات ترک تعلق گرفت.
در بخش نکوداشت مصطفی رزاق کریمی، ابراهیم حاتمی‌کیا و محمدمهدی حیدریان روی صحنه آمدند و از این هنرمند تجلیل کردند.
حاتمی کیا در این بخش گفت: «سینمای مستند همیشه برای من محترم و مقدس است به طوری که هرگاه در کنار بچه های این سینما قرار می گیرم احترام زیادی برای آنها قائلم و سر تعظیم فرو می آورم. من مصطفی را از وین می شناسم به همین دلیل می دانم که اگر به او نزدیک شویم می بینیم که یک موجود نازنین است این را هم باید بگویم که ساخت «از کرخه تا راین» مدیون حضور او است زیرا او را در وین دیدم و او کمک زیادی به ما کرپ.»
حاتمی کیا در ادامه بیان کرد: «فیلم اخیر مصطفی اخیر مصطفی را به تازگی دیدم و خیلی گریه و حال کردم از همین رو باید بگویم که چقدر خوب است چنین فیلم هایی ساخته شود و چقدر دیر است برای این اتفاق ها. اگر کسی با مصطفی آشنا شود متوجه می شود که او محرم است؛ برای محرمیت او همین بس که این فیلم را ساخته است. او همیشه دوست دارد درباره شیمیایی ها فیلم بسازد یابد عنوان کنم که هنوز جایگاه مصطفی در سینمای ایران کشف نشده است. او درد معاش ندارد و همیشه آسیب های جنگ را مطرح می کند به همین دلیل همچنان نام او در ساخت چنین فیلم های می درخشد.»
پس از صحبت‌های ابراهیم حاتمی کیا، مصطفی رزاق کریمی که از او تجلیل به عمل آمده بود، گفت: «دوستی من با ابراهیم از وین آغاز شد و وجه فرهنگی و همدلی برای ما غالب بود. این موضوع برای من جای خوشحالی داشت البته ابراهیم حاتمی‌کیا سر فیلم «خاکستر سبز» از دست من اذیت شد و امیدوارم من را ببخشد.»
او همچنین ادامه داد: «۴۱ سال پیش فیلمی با نام «بیکاری در تبریز» در این شهر ساختم ضمن اینکه من درباره فیلم های پرتره کم کار نکردم اما به یک موضوع می بالم و این ادای دینی به خانواده امام بود. به یاد دارم زمانی که امام در تبعید بودند ما به همراه خانواده به دیدن ایشان رفتیم و برای من آرزویی بود که ایشان را یک بار دیگر ببینم تا اینکه ساخت این فیلم به من پیشنهاد شد البته این موضوع برای من سخت بود.»
رزاق کریمی در پایان اظهار کرد: «من با دست خالی آمدم و می دانستم راه طولانی در پیش دارم این را هم باید بگویم که از تهیه کنندگان فیلم «بانو قدس ایران» اجازه می گیرم که یک کار کوتاه دیگر روی آن انجام بدهم. درباره امام و همسرشان نمی شود تنها یک فیلم ساخت باید فیلم های متعدد ساخت و باید مستندسازان دیگر به این عرصه ورود کنند.»
جوایز مسابقه ملی
دیپلم افتخار بهترین پژوهش به سودابه مجاوری برای فیلم «وه آنتیوک شاپور» رسید.
جایزه بهترین نویسنده گفتار متن به میلاد محمدی برای فیلم «عشق شمعدانی ها» اهدا شد.
جایزه بهترین صدا به کیومرث محمدچناری و حسن مهدی برای فیلم «زنانی با گوشواره های باروتی» تعلق گرفت.
جایزه بهترین فیلمبرداری به علی شیلاندری برای فیلم «دیدن و بودن» رسید.
دیپلم افتخار بهترین تدوین به حمید نجفی راد برای فیلم «در جستجوی فریده» تعلق گرفت.
دیپلم افتخار بهترین موسیقی به افشین عزیزی برای «در جستجوی فریده» اهدا شد.
دیپلم افتخار بهترین کارگردانی مستند فیلم کوتاه به فتح الله امیری و نیما عسگری برای فیلم «محیط بان و پلنگ» تعلق گرفت.
دیپلم افتخار بهترین کارگردانی مستند بلند به رضا فرهمند برای مستند «زنانی با گوشواره های باروتی» رسید.
جایزه ویژه هیات داوران به محمد کارت و علی همراز برای فیلم «لاوراتور» تعلق گرفت.
در بخش اهدای جایزه ویژه دبیر جشنواره، محمد مهدی طباطبایی نژاد به روی صحنه آمد و گفت: «این دوره برای من سخت ترین دوره اهدای جایزه دبیر است. به طوری که تا صبح امروز هم به نتیجه نرسیده بودم باید بگویم با تشکر ویژه از فیلم «علی آقا» و «ترور سرچشمه» جایزه ام را به آزاده موسوی و کوروش عطایی برای فیلم «در جستجوی فریده» اهدا می کنم.»
در پایان این مراسم جایزه بهترین فیلم به موسسه فرهنگی هنری عروج برای فیلم «بانو قدس ایران» اهدا شد.
منبع: آی سینما
