اختلاف نظر بر سر سود سهام عدالت/۱۵۰ هزار یا ۸۰ هزار تومان؟

در حالی که سازمان خصوصی سازی می‌گوید به ازای یک میلیون تومان سهام عدالت حدودا ۱۵۰ هزار تومان سود پرداخت خواهد شد، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس معتقد است که فرمول محاسبه سود سهام عدالتی که سازمان خصوصی سازی با آن به این عدد رسیده، نادرست است.

به گزارش ایسنا، این روزها که موضوع سهام عدالت و توزیع سود آن مطرح است، مشمولان این سهام بیش از پیش به اخبار مربوط به آن توجه دارند. رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس بارها درباره سهام عدالت انتقادهایی را مطرح کرده است. او معتقد است که مخالف قانون، برخی شرکت‌ها را از مجموعه شرکت های سهام عدالت خارج کرده‌اند که از جمله این شرکت‌ها شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران است که گفته‌اند زیان ده بوده است.

به گفته پور ابراهیمی در حالی که کوچکترین تغییر در چارچوب شرکت‌های سهام عدالت خلاف قانون است، اما دولت چند وقت پیش هفت شرکت را از مجموعه شرکت‌های سهام عدالت خارج کرد. وی می گوید تصمیم گرفته شده برای پرداخت ما به التفاوت سود سهام عدالت تا سقف یک میلیون تومان از سوی مردم با چارچوب اهداف واگذاری سهام عدالت همخوانی ندارد.

این نماینده مجلس گفته که ۴۷۰ هزار تومانی که به طور متوسط مردم باید بپردازند حدوداً معادل ارزش خود سهام عدالت است و مجموع آن ۲۰ هزار میلیارد تومان می‌شود و پرداخت آن را به صلاح نمی‌دانیم. بخشی از سهام شرکت‌های سهام عدالت هنوز ارزش گذاری و تعیین تکلیف نشده‌اند. از مجموع ۵۰ میلیون نفری که باید ما به التفاوت سود سهام عدالت را پرداخت کنند تاکنون تنها ۲۳ هزار نفر پول پرداخت کرده‌اند.

وی که در یکی از برنامه های خبری صدا و سیما صحبت می کرد گفت: با احتساب ۵۰ هزار تومان برای افتتاح حساب در بانکها، مردم باید ۵۲۰ هزار تومان پرداخت کنند؛ در حالی که به طور متوسط ۸۰ هزار تومان قرار است سود به آنها پرداخت شود.

رئیس سازمان خصوصی سازی هم در این برنامه گفت: ۱۱ سال پیش سهامی را به مردم دادند که فرض بر مالک بودن مردم دانستند.

به گفته وی ۶۰ شرکت در قالب شرکت‌های سهام عدالت است که ۴۹ تای آن دارای قیمت قطعی است.

پوری حسینی گفت: ارزش این شرکت ها ۲۷ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان است، در حالی که ارزش بازار آن ۵۵ هزار میلیارد تومان است. از مجموع ۶۰ شرکت، دولت در ۱۰ سال گذشته شرکت هایی را کم و شرکت هایی را به آنها اضافه کرده است. از جمله شرکت هایی که حذف شدند نیز شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران بود که زیان‌ده به حساب می‌آمد و به‌جای آن‌ها شرکت های سودده اضافه شدند.

وی ادامه داد: هم اکنون حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان سهام قیمت گذاری نشده هم وجود دارد که اگر مردم در پرداخت ما به التفاوت سود استقبال کنند، پس از محاسبه سهام قیمت گذاری شده به سراغ آنها می رویم. کسانی که ۴۶۸ هزار تومان ما به التفاوت را پرداخت کنند، صاحب سهمی می شوند که اکنون در بازار دو برابر ارزش دارد و سود سالانه آن ۱۳ درصد خواهد بود. البته در پرداخت مانده ارزش سهام عدالت بایدی در کار نیست.

میرعلی اشرف پوری حسینی افزود:  برای کسانی که مبلغ یک میلیون تومان سهام عدالتشان را پر کرده باشند از محل تخفیف یا آورده نقدی برای عملکرد سال مالی گذشته ۱۵۰ هزار تومان سود دریافت می کنند.

اما پورابراهیمی - رئیس کمیسیون اقتصادی - معتقد است فرمول محاسبه این ۱۵۰ هزار تومان نادرست است.

پوری حسینی در پاسخ تصریح کرد: کسانی که ۵۳۲ هزار تومان دارند و مبلغ یک میلیون تومان را پر نکرده‌اند، سودشان نصف مبلغ ۱۵۰ هزار تومان خواهد بود.

او ادامه داد: در حال حاضر ۶۰ شرکت سرمایه پذیر داریم که ۴۹ تای آنها قیمت قطعی دارند و ۱۱ شرکت بدون قیمت هستند که همان ۴۹ شرکت برای تامین ۲۶ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان برای دادن سهام ۴۹ میلیون نفر سهامداران سهام عدالت کفایت می کند.

وی افزود: البته این اتفاق به صورت مستقیم غیرممکن است. در این بین باید یک واسطه وجود داشته باشد. قبلاً قرار بود این واسطه ها شرکت های سرمایه گذاری استانی باشند که بنا به دهها دلیل رسیدیم به اینکه این امر ممکن نیست، پس اتفاق نظر یافتیم که بهتر است صندوق های قابل معامله در بورس، واسطه باشند. اینجا یک ابهام دارد، چون هنوز جایگزینی صورت نگرفته است و مردم از ورقه سهم بی اطلاعند.

پورابراهیمی در طرف مقابل گفت: وقتی از ۴۰۰۰ میلیارد تومان صحبت می کنیم باید این رقم را بین ۵۰ میلیون نفر تقسیم کنیم که رقم حاصله مشخصاً ۱۵۰ هزار تومان نیست. نتیجه رقمی حدود ۸۰ هزار تومان است.

او افزود: اگر قرار باشد در بورس اقدام به خرید سهام شرکتی کنید باید بدانید مجموعه ای که اوج سودش ۴۰۰۰ میلیارد تومان است در بازار امروز با P/E  ۵، قیمتی معادل پنج برابر سود خواهد داشت. ساده‌تر اینکه اگر کسی بخواهد سهام شرکت "الف" را در بازار سرمایه خرید کند، از خودش می پرسد که سالانه به طور متوسط چقدر سوددهی دارد؟ فرض بگیریم ۱۰۰ واحد سود می دهد. حال در بازار سرمایه قیمتی که برای شرکتی با ۱۰۰ واحد سود در نظر گرفته می‌شود حداکثر معادل ۵ تا ۶ برابر خواهد بود، یعنی حدود ۵۰۰ تومان و در نهایت نباید قیمت سهام از ۵۰۰ تا ۶۰۰ تومان فراتر برود. این در حالی است که حالا ما می خواهیم این پرتفوی را از جیب مردم تأمین و به خودشان تحویل دهیم. کدام فرمول تخصصی می تواند مردم را مجاب کند به پرداخت و انجام چنین معامله‌ای؟

پوری حسینی گفت: قبول دارم که ۵  P/E  برای یک شرکت بورسی کاملاً مناسب است، اما ایده‌آلهای ذهن آقای پورابراهیمی با واقعیت های بازار تفاوت دارد. ما این ۴۹ شرکتی که دارای قیمت قطعی هستند را جدول بندی و هر روز قیمت تابلوی بورسی سهام این شرکت‌ها را مطالعه و مرور می کنیم. بدون در نظر گرفتن اینکه ۴۰ درصد بلوکه وجود دارد یا خیر؛ با این احتساب می آییم و برای آنها قیمت تعیین می کنیم، رقمی حدود ۵۵ هزار میلیارد تومان با ارزش دفتری ۲۶ هزار و ششصد میلیارد تومان و واقعیت این است.

او افزود: منطقی این است که وقتی از بورس قصد خرید سهام را می‌کنیم به سراغ سهامی با P/E پایین برویم، اما مشمولین سهام عدالت این حق انتخاب را ندارند چون دولت در طول ۱۰ سال گذشته از میان قویترین شرکت های بورسی تعدادی سهام کنار گذاشته و بین مردم تقسیم کرده است.

پوری حسینی - رییس سازمان خصوصی‌سازی

پورابراهیمی در سوی مقابل گفت: بررسی‌ها نشان می دهد ابهاماتی در ماهیت شرکت‌ها و قیمت گذاریها وجود دارد. دیگر اینکه سودی که به این مجموعه ها تعلق می گیرد، با محاسبات ما زیر ۱۰ درصد خواهد بود پس سرمایه‌گذاری در این شرکتها اصلاً منطقی نیست، اگر ۵۰ میلیون نفر مشمول سهام عدالت، کمی منطق اقتصادی داشته باشند در می یابند ۵۰۰ هزار تومانشان را در بانک سرمایه‌گذاری کنند سود بیشتری می‌گیرند تا سهام عدالت. حتی اگر مبلغ نهایی را به جای یک میلیون تومان، دو میلیون تومان در نظر بگیریم نرخ بازده کمتر خواهد شد.

پوری حسینی در مورد P/E سبد سهام عدالت گفت: سهام عدالتی که داریم به مردم تعارف می کنیم دارای شش P/E است. در ضمن اگر میانگین ۲۶ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان را تقسیم بر ۴۹ کنیم به رقم ۵۳۲ هزار تومان می رسیم، پس اعداد ما درست است زیرا دارنده ۵۳۲ هزار تومان از ۸۰ هزار تومان سود بهره مند می‌شود و کسی که بخواهد این رقم را به یک میلیون برساند از ۱۵۰ هزار تومان سود بهره مند می شود. تنها چالش پیش روی سهام عدالت بلاتکلیفی صندوق های قابل فروش در بورس هستند. در ضمن اگر مردم بلد هستند با پولشان سهامی با ۳  P/E بخرند و روی آن سود کنند لطفاً پولشان را به ما ندهند.

پورابراهیمی گفت: در هیچ جای دنیا به جای تجهیز منابع، سراغ خرد کردن منابع نمی روند. ما می توانیم به جای ۴۰۰۰ میلیارد تومان تا شش ماه دیگر اصل سهام را آزاد کنیم و سود واقعی سهام را به مردم بدهیم و از سود حاصله این عمل می توان رقمی حدود ۱۶ هزار میلیارد تومان طرح اقتصادی در همین شرکت های منتخب ایجاد کرد.

رئیس سازمان خصوصی سازی گفت: رقم ۴۰۰۰ میلیارد تومان پول دولت نیست، بلکه این رقم سود سهام ۱۰ ساله مردم نزد دولت است و مردم خودشان باید تصمیم بگیرند، چرا که ما وکیل ۴۹ میلیون نفر نیستیم.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز گفت: خواسته امروز مردم تصمیم گیری دولت برای انتقال مالکیت سهام است، چرا که این انتقال مالکیت حق مردم است.

همچنین پوری حسینی در انتهای برنامه گفت: اگر نمی توانیم اصل سهام را دست مردم بدهیم فعلاً می توانیم سود سهام را به مردم برسانیم، پس چرا پس از ۱۱ سال از این اقدام کوچک فروگذار باشیم؟ از مردم خواستاریم آنهایی که قصد واریز مانده ارزش سهام دارند تا پایان مهر ماه اقدام کنند و به امید تمدید این زمان نباشند.