محروميت قدمگاه هاي امام رضا (ع) در شوشتر

اعتماد نوشت: در شوشتر چند بناي تاريخي با عنوان قدمگاه امام رضا(ع) وجود دارد:
    
    1- قدمگاه موسوم به زيارتگاه علي ديمي در شرق شوشتر 2- قدمگاه موسوم به امام رضا(ع) ديمي واقع در روستاي ماهور چاگندلي در 17 كيلومتري شوشتر 3- مقام امام رضا(ع) در روستاي كوه زر واقع در 15كيلومتري شوشتر 4- قدمگاه امام رضا(ع) واقع در شهرك انديشه (گاوميش آباد سابق) نزديك شوشتر.

 مهم ترين آنها قدمگاه اول يعني زيارتگاه علي ديمي است كه درست روبروي تپه يي نسبتا بلند در شمال شرقي شهر و در نزديكي زيارتگاه موسوم به صاحب الزمان(عج) و بقعه سيدمحمد گياهخوار قرار دارد.

 از اين نظر اين قدمگاه معروف و مهم است كه بعد از قدمگاه تاريخي نيشابور، دومين قدمگاه تاريخي معتبر به شمار مي آيد. دور تا دور اين بناي تاريخي و نيز تمام سطح تپه مرتفع «الله اكبر» در طول ساليان گذشته توسط ساكنان مهاجر آن ساخت و ساز شده است.

 قدمگاه تاريخي تپه الله اكبر شوشتر سنگي است و داراي سه دهنه ايوان موازي در يك سو با پوشش طاق گهواره يي است. اولي مسكن سرايدار و خادم مجموعه، دومي اتاق اصلي زيارتگاه است و سومي متاسفانه در حال حاضر انبار و محل نگهداري احشام! اتاق اصلي زيارتگاه گنبددار است. كتيبه يي به ابعاد تقريبي 30×100 سانتيمتر بالاي سردر ورودي اين بخش به چشم مي خورد كه از جنس سنگ مرمر است. گزيده اشعار منقور بر اين لوح سنگي عبارت است از:
    
    «اين بناي رفيع و كوي مراد/ وين مكان شريف و فيض و رضا
    
    بود در عهد خسرو دوران/ ... جم خديو ملك خدا
    
    شاه گيتي سليمان شاه/ آن كه فرمان اوست حكم قضا
    
    و بيت آخر كه تاريخ ساخت بنا را شامل مي شود:
    
    هاتفي گفت يا امام رضا/ سنه اربع و تسعين بعدالالف (1094 هجري)
    
    سرايدار يا خادم اين قدمگاه نيز خانواده يي لر است. آنها در محوطه نسبتا بزرگ قدمگاه چند راس دام براي امرار معاش نگهداري مي كنند. زهرا دختر كوچك اين خانواده همراه خواهر و دو برادر و مادرش درست در يكي از سه فضاي تاريخي اين قدمگاه 400ساله زندگي مي كنند.

 زهرا كوچولو تنها از بازديد محقق و پژوهشگر يا يك گروه فيلمبرداري صدا و سيما يا زايري از «خانه»شان متوجه اهميت احتمالي و ارزش بالاي سرپناهشان شده است! اما او هيچ علاقه يي به ادامه تحصيل در رشته باستان شناسي يا مرمت بناهاي تاريخي براي نجات خانه تاريخي شان ندارد. او تنها فكر و ذكرش قبولي در رشته پزشكي است تا بتواند برادر بيمارش را معالجه كند و خانواده اش را نيز از اين محله فقير نجات بدهد.

 آنها به ما گفتند «قدمگاه» زير نظر اداره اوقاف است و من هم مي دانم كه اداره ميراث فرهنگي چه مسووليت سنگيني در قبال اين بناي منحصر به فرد تاريخي دارد. اما فراتر از اين دو نگاه، جاي بسي شگفتي است كه متوليان آستان قدس رضوي تا اين اندازه از يكي از مهم ترين قدمگاه هاي ايران غافلند.

 البته به نظر مي رسد همه از هم غافلند! ساكن قدمگاه از ارزش و اهميت مسكنش، شهرداري و فرمانداري از اداره اوقاف و ميراث فرهنگي و مسوولان آستان قدس از همه اينها! شايد هم بالعكس همه آنها از آستان قدس... نبايد ترديد كرد كه مسوولان آستان قدس با اختصاص جزيي از درآمدهاي مجاز موقوفات، نذورات و هداياي آستانه مي توانند
    
    1- تنها قدمگاه تاريخي غرب را از تخريب روزافزون نجات دهند، البته حتما با مشورت و نظارت ميراث فرهنگي
    
    2- توپوگرافي اين تپه طبيعي را ساخت و سازهاي عمدتا غيرمجاز و بي حساب و كتاب «مهاجران» اطراف كه شايد محروم ترين محله شوشتر هم باشد، شكل داده و به طرز ناخوشايندي تحت الشعاع قرار داده است و تنها قدرت مالي و اجرايي دستگاه توانمندي چون آستان قدس قادر به اصلاح اين ساختار ناموزون و تبديل كل عرصه تپه به يك باغ بزرگ خواهد بود: باغي كه قدمگاه تاريخي شوشتر همچون نگيني بر بلنداي آن بدرخشد.

 شايد باغي به نام مبارك امام رضا(ع)! چراكه آستان قدس رضوي به حرمت والاي اماكن تاريخي- مذهبي و خاصه قدمگاه هاي منسوب به امام رضا(ع) واقف است و چنين شرايط اسفباري را براي هيچ يك از اجزا و آثار زيرمجموعه اش برنمي تابد.
    
    درست است كه احيا و بازسازي آبرومند بناهاي تاريخي و محوطه هاي باستاني در ايران به امري سخت و تقريبا غيرممكن تبديل شده اما با توجه به اعتقاد راسخ ديني و مذهبي ايرانيان به اماكن مذهبي و خاصه آثار منسوب به امام ثامن(ع)، چطور مي شود باور كرد يك قدمگاه تاريخي حداقل 400 ساله اينچنين مهجور و متروك و محروم رها شده باشد؟!
    
    بي توجهي و غفلت اداره اوقاف و امور خيريه شوشتر كه معلوم نيست چند مكان مذهبي مهم تر از قدمگاه امام رضا(ع) تحت مسووليتش دارد، شايد قابل باور باشد اما آيا غفلت همه مردم و مسوولان متدين و مذهبي و متعصب شوشتر و شيعيان دوستدار امام رضا(ع) در اين خطه مذهبي باوركردني است؟ آنچه مسلم است در اين نقطه خيلي چيزها عجيب و غيرمعمول است. با اين وجود اينجا مي تواند يكي از زيباترين و باصفاترين مكان هاي زيارتي محلات شوشتر باشد. اما به شروطها!