ایران از سال 2005 انتظار "اس 300" را می کشد

روز گذشته از رژه نيروهاي نظامي جمهوري آذربايجان تصاويري به جهان مخابره شد كه شگفتي بسياري از ناظران سياسي و امنيتي را برانگيخت. در جريان رژه ارتش جمهوري آذربايجان به مناسبت سالروز استقلال اين كشور، آخرين تجهيزات نظامي و دستاوردهاي تسليحاتي از جمله سامانه پدافند موشكي «اس۳۰۰» ساخت روسيه به نمايش درآمد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی انتخاب، اين نخستين بار بود كه جمهوري آذربايجان سامانه ضدموشكي اس۳۰۰ را به نمايش مي گذاشت. الهام علي اف، رييس جمهوري آذربايجان در مراسم روز استقلال اين كشور از افزايش بودجه نظامي كشورش خبر داده و گفته است: «در سال 2003 بودجه نظامي آذربايجان 160 ميليون دلار بود كه در سال 2010 به دو ميليارد و 150 ميليون دلار و در سال جاري هم به سه ميليارد و 300 ميليون دلار رسيده است.»

 در مردادماه سال گذشته، روزنامه ودوموستي چاپ مسكو به نقل از منبعي در مجتمع صنايع دفاعي روسيه كه نامي از او برده نشده بود، از امضاي قرارداد تحويل سيستم ضدموشكي اس۳۰۰ به ارزش ۳۰۰ ميليون دلار ميان وزارت دفاع جمهوري آذربايجان و شركت «روس آبارون اكسپورت» خبر داد. اين خبر اگرچه از سوي وزارت دفاع روسيه تكذيب شد و جمهوري آذربايجان نيز از تاييد مستقيم خبر امتناع كرد، با اين همه، براي اولين بار دولت آذربايجان در رژه نيروهاي نظامي تاييد كرد كه سامانه هاي ضدموشكي اس۳۰۰ را از روسيه تحويل گرفته است.

به گفته كار شناسان نظامي جمهوري آذربايجان، شش عدد سامانه اس۳۰۰ از نوع «PMU2» هر كدام مجهز به سه گردان در اختيار گرفته است. مدل «PMU2» در سال ۱۹۹۷ طراحي شده و برد موشك هاي آن به  ۱۹۵ كيلومتر مي رسد وهر موشك مي تواند ۱۸۰ كيلوگرم كلاهك را با خود حمل كند. اين سامانه ضدموشكي قادر به ردگيري و انهدام موشك هاي بالستيك، كروز و جت هاي جنگنده مدرن است. همچنين يكي از مزيت هاي اين سيستم، استفاده از سوخت جامد، براي تغذيه موشك ها و متحرك بودن آن است. سوخت جامد، مانع از تلف شدن زمان واكنش، عدم نياز به تزريق سوخت و باعث سرعت بالاي پرتاب موشك مي شود و همچنين متحرك بودن آن، هدف قرار دادن اين موشك را دشوار تر مي كند.

پدافندهاي موشكي مدل اس300 يكي از قوي ترين سيستم هاي پدافند هوايي جهان است. طراحي اين سيستم در دهه 60 ميلادي (1340) آغاز شده بود. در آن زمان اتحاد جماهير شوروي سابق نيازمند ساخت سيستم متحرك موشكي با برد متوسط بود كه توانايي دفاع در برابر حملات گسترده از آسمان را داشته باشد. آزمايش اين سيستم در سال هاي دهه 70 ميلادي انجام شد.

براي گمراه كردن دشمن، در اسناد مدل جديد سيستم پدافند موشكي«اس 75 ام6» نام گذاري شد كه در واقع مدل بعدي نمونه هاي قديمي بود كه در اواخر دهه 1950 كنار گذاشته شده بود. سيستم هاي «اس300» ويژه دفاع از موسسه هاي صنعتي، نهادهاي دولتي، پايگاه هاي نظامي و مقرهاي فرماندهي در برابر حملات هوايي و فضايي دشمن هستند.

اين سيستم قادر به نابودسازي اهداف بالستيك بوده و از قابليت حمله به اهداف زميني نيز برخوردار است. تازه ترين مدل سيستم «اس300» مي تواند هواپيماهاي دشمن را در فاصله 150 كيلومتري و ارتفاع 27 كيلومتري نابود كند. نكته جالب توجه در اين ميان، اين است كه ارمنستان به عنوان اصلي ترين رقيب منطقه اي جمهوري آذربايجان فاقد موشك هاي بالستيك، كروز و جنگنده هاي جت مدرن است، به همين دليل، انگيزه باكو از خريد اين سيستم پدافندي ابهامات بسياري را در ميان ناظران سياسي ايجاد كرده است.
   
 بدقولي روس ها

ايران از دسامبر سال ۲۰۰۵ كه قرارداد تحويل سيستم پيشرفته دفاع موشكي اس۳۰۰ ميان مقام هاي تهران و مسكو به امضا رسيد، در انتظار دريافت آن است. اما در طول اين مدت، مقام هاي روس هر بار به بهانه اي در اجراي اين قرارداد تعلل كرده اند. سال گذشته با تصويب قطعنامه ۱۹۲۹ عليه برنامه هسته اي ايران، ولاديمير پوتين، نخست وزير روسيه مدعي شد فروش سامانه اس۳۰۰ در حيطه اقلام تحريمي ايران است و به گفته سرگئي لاوروف، وزير خارجه روسيه، فروش اين سامانه به ايران فعلامنتفي است؛ اين در حالي است كه روسيه پيش از اين سامانه اس300 را به بلاروس، بلغارستان، چين، هند و اوكراين فروخته است. همچنين هم اكنون مذاكراتي براي فروش مدل هاي مختلف اين سيستم پدافند موشكي ميان روسيه و كشورهايي از قبيل عربستان، تركيه، يونان و قبرس در حال انجام است.

مهرماه سال گذشته احمد وحيدي، وزير دفاع ايران عدم تحويل سيستم هاي پدافند موشكي«اس300» را از سوي روسيه به ايران خلاف مقررات ناميد. همان زمان علاءالدين بروجردي، رييس كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي نيز در خصوص عدم تحويل سيستم پدافند موشكي اس300 از سوي روسيه به ايران گفته بود: «اگر در نهايت روسيه از تحويل اس300 به ايران خودداري كند، اين موضوع قابل پيگيري حقوقي خواهد بود.» در مقابل «لئونيد سلوتسكي»، نايب رييس كميته امور بين المللي مجلس دوماي روسيه، ابراز عقيده كرد تلاش هاي ايران براي پيگيري حقوقي ممنوعيت تحويل سيستم هاي موشكي اس 300 و نيل به دريافت غرامت داراي فايده زيادي نخواهد بود.

گفتني است، بر اساس قراردادي كه در ماه دسامبر 2007 ميان ايران و روسيه امضا شد، قرار بود روسيه پنج گردان سيستم موشكي پدافند هوايي اس300 به مبلغ حدود 800 ميليون دلار را به ايران بفروشد.

«سرگئي چمزوف» رييس «روس تخنولوگيا» شركت سازنده اين سامانه موشكي مدعي شده روسيه فقط به ايران پيش پرداختي را كه بابت خريد سيستم هاي«اس300» از سوي تهران پرداخت شده، بدهكار است و هيچ غرامت ديگري به خاطر امتناع از قرارداد در نظر گرفته نشده است.

به گزارش انتخاب به نقل از شرق، او گفته بود: «ما 8/166 ميليون دلار بابت اين قرارداد پيش پرداخت دريافت كرده بوديم و بر اساس بند «فورس ماژور» اين قرارداد، موظفيم كه اين پيش پرداخت را باز گردانيم. ما ذره اي بيش از آن پرداخت نخواهيم كرد.