حاتمی‌کیا:شاید تحت تاثیر سینمای آمریکا باشم

ابراهیم حاتمی‌کیا گفت: اینکه می‌گویند من فیلم‌ساز ارزشی نیستم، یعنی چه؟ ارزشی بودن مگر بد است؟ مگر بد است کسی ارزش‌های خود را داشته باشد؟

به گزارش انتخاب، کارگاه انتقال تجربه ابراهیم حاتمی‌کیا امشب (شنبه 3مهرماه) در سالن 3 پردیس سینمایی ملت با حضور علاقه‌مندان برگزار شد.

ابراهیم حاتمی‌کیا در این کارگاه، گفت: در دبستان الفبا را به شیوه های متفاوتی به ما آموزش می دادند یکی از این شیوه ها درس آن مرد آمد بود، حالا ما باید این درس را در الفبای فیلمسازی به گونه ای دیگر بیاموزیم، آن مرد چه شکلی بود؟ اسب آن مرد چه ویژگی هایی داشت؟ حالا اگر اساتید صبر و تحمل داشته باشند، دانشجو می تواند خودش و ایده هایش را در این الفبا بروز دهد و به خوبی ایده هایش را پیاده کند و جهانی را که درون خود دارد را چه خوب چه بد به نمایش برساند. اما اگر اساتید از همان ابتدا به ما دیکته کنند که چهره مرد آفتاب سوخته بود، لباسش آبی بود و اسبش ابلق بود، دیگر ما چیزی از خودمان نداریم و همه شبیه به هم می شویم.

حاتمی کیا با بیان اینکه من با فیلمسازی آماتور به سینما وارد شدم، اظهار کرد: به ما یاد دادند به قاب، به تصویر، به دوربین احترام بگذاریم و من پله پله این چیزها را یاد گرفتم و بعد از حدود 3 سال با اندوخته هایی، اولین کار سینمایی خودم با نام «هویت» را ساختم. من به سینمای حرفه ای پرتاب نشدم، پله پله به آن وارد شدم.

وی در ادامه افزود: خیلی از دوستان از کار دستیاری به سینما می آیند و یا سینمای مستند را تجربه نمی کنند، من به این دوستان مشکوک هستم، مشکوکم که آیا توانسته اند الفبای شخصی خود را پیدا کنند یا نه؟ نا خود آگاه وقتی با بزرگان سینما همراه می شوی رنگ و بوی آنان را می گیری و از خودت هویت نداری. من به فیلمسازانی که کودکی کرده اند و الفبای سینمای خود را دارند بیشتر اعتماد دارم.

حاتمی کیا با اشاره به اینکه به طور معمول افرادی که از سینمای مستند به سینمای حرفه ای آمده اند عمیق تر هستند، بیان کرد: این افراد اصولی تر جلو می روند و بهتر می توانند نگاه خود را داشته باشند. مستند، ادب و آداب فیلمسازی را به آدم یاد می دهد. البته این حرف من مثال نقض هم دارد اما بسیار کم است. افرادی که از سینمای مستند به سینمای داستانی می آیند نگاه محترمانه ای نسبت به سوژه های اطراف خود دارند.

کارگردان فیلم سینمایی «چ» با بیان اینکه هرکسی باید هویت خود را در فیلم هایش حفظ کند، گفت: ما به کرات می بینیم فردی فیلمی می سازد که هیچ سنخیتی با او و تفکرات او ندارد و یا دوستانی از نقاط دیگر کشور فیلمساز می شوند و فیلم هایشان یک فیلم بی رنگ و بو و بی خاصیت تهرانی است. اما همین فیلم خانم آبیار، فیلم شیار 143 یک فیلم هویت دار است و چه زیبا لهجه کرمانی را و فضای کرمان را نشان داد. این فیلم هویت دارد.

وی در ادامه افزود: فیلم های زیادی را می بینیم که اثر با اثرگذار هیچ ربطی ندارد، متوجه می شوید که این فیلم بر گرفته از خود کارگردان نیست. باید نسبت به آنچه می سازیم ادعا داشته باشیم.

حاتمی کیا با بیان اینکه زمانی فکر می کردم نباید در تیتراژ، اسمی از من برده شود، مانند معماران آثار باستانی که بدون نام آثار زیبایی خلق می کردند، اظهار کرد: درست در همان جشنواره بعد از نمایش فیلمم گفتند، فیلمش آنقدر بد بوده است که جرات نکرده است تا نامش را در تیتراژ بزند. بعد ها فهمیدم سینما، نفس انسان است و هرچه قدر این نفس تراشیده تر و بر پایه اصول اخلاقی باشد فیلمی که شما می سازید، زیباتر است.

کارگردان فیلم سینمایی «بادیگارد»، با بیان اینکه چند سالی است حس می کنم سنم بالا رفته است، بیان کرد: من همیشه در فیلمسازی مشغول خودم بودم و به بیرون توجهی نداشتم. هیچ وقت سعی نکردم برای کسی بازی کنم. ترجیح می دهم فیلمی بسازم که جهان من است و پلان به پلان به آن قسم بخورم.

کارگردان فیلم سینمایی «بوی پیراهن یوسف» با بیان اینکه هرکسی ایدئولوژی مختص خود را دارد، گفت: مگر می شود بدون ایدئولوژی بود؟ هرکسی برای خود ایدئولوژی دارد. این حرف چرت است که می گویند سینماگر باید بدون ایدئولوژی باشد. این حرف که نباید ایدئولوژی داشت، نگاه افراد را سرکوب می کند و باعث می شود در قاعده سینما همه شبیه به هم شوند.هرکسی نگاه سیاسی خود را دارد چه خوب چه بد اما همه باید این نگاه را داشته باشند.

وی در ادامه افزود: اینکه می گویند من فیلمساز ارزشی نیستم، یعنی چه؟ ارزشی بودن مگر بد است؟ مگر بد است کسی ارزش های خود را داشته باشد؟ ما را به سمتی هل می دهند که خطرناک است. چرا اگر من از مدافعان حرم حرف بزنم، بد است؟ بر چه اساسی ایراد می گیرند؟

حاتمی کیا با بیان اینکه با مرحوم سلحشور و مرحوم ملاقلی پور هم سلیقه نبودم اما به دلیلی اینکه نگاه و جهان خودشان را داشتند به آنها همیشه احترام می گذارم، اظهار کرد: این دوستان همیشه خودشان بودند. نگاه خودشان را داشتند و برای کسی بازی نمی کردند. ده نمکی، اخراجی ها را که ساخت خیلی ها از او ایراد می گرفتند اما همیشه گفته ام این نگاه ده نمکی است.ده نمکی فیلم میسازد، حتی اگر فحش هم بخورد اما خودش است.

کارگردان فیلم سینمایی «دکل» در انتهای سخنانش، گفت: از کوزه همان برون تراود که در اوست. فیلمساز باید به هر آنچه که اعتقاد دارد، جلو برود و خودش باشد. نباید برای خوش آمد دیگران فیلمی بسازد. برای تفکراتش هرچه که هست بجنگد. من هم برای تک تک فیلم هایم جنگیدم و مبارزه کردم.