سید علی خمینی: فرقه سازی ها یا از توهم سرچشمه می گیرد یا از بیگانه.

آیین پایانی شانزدهمین جایزه كتاب فصل ویژه زمستان 89 با حضور حجت‌الاسلام و المسلمین سیدعلی خمینی، نوه حضرت امام(س)، حجت‌الاسلام و المسلمین سید محمود دعایی رئیس موسسه اطلاعات وناشر كتاب ، آیت الله رحمت از شاگردان حضرت امام(س)، بهمن دری، معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و علی شجاعی صائین مدیر عامل خانه كتاب، و جمعی از اهالی قلم و برگزیدگان در سرای اهل قلم پژوهشكده فرهنگ و هنر جهاد دانشگاهی برگزار شد و طی آن جوایز كتاب های برگزیده هیأت داوران در رشته های مختلف به مولفان و مترجمان اهدا شد.

به گزارش روابط عمومی جایزه كتاب فصل، در بخشی از این مراسم حجت الاسلام والمسلمین دعایی به عنوان ناشر كتاب فرهنگ جامع فرق اسلامی ضمن اشاره به این نكته كه دو اثر از انتشارات موسسه اطلاعات در میان آثار برگزیده هیات داوران قرار دارد، یكی از آنها را برجسته تر دانسته و افزود: من افتخار داشتم كه مجوز كتاب فرهنگ جامع فرق اسلامی كه حجت الاسلام و المسلمین سید حسن آقای خمینی نزدیك هشت سال برای آن زحمت كشیده اند را در روز دوازده بهمن كه روز ورود حضرت امام به میهن مان است دریافت كنم كه حركت سمبلیكی بود كه نوه رهبر ارجمند انقلاب سی ویك سال پس از ورود وی به میهن صاحب یك اثری می شود كه به جامعه علمی خدمت می كند. 

وی ادامه داد: ما علاقه مند بودیم كه مولف این اثر خودشان حضور پیدا می كردند اما همه می دانیم كه ایشان از مدرسین برجسته حوزه علمیه قم هستند و درس خارج اصول و خارج فقه و درس فلسفه دارند و بنابراین نمی توانست در این روز در مراسم حضور پیدا كند هرچند محصلین ایشان خوشحال می شدند كه استادشان در این مناسبت شركت كنند اما ایشان ترجیح دادند كه درس شان را تعطیل نكنند.

این یار و شاگرد حضرت امام(س) ادامه داد: یكی از ویژگی های خاندان امام احترام به یكدیگر است، زمانی كه آیت الله پسندیده و آیت الله شهید مطهری برای استقبال از ایشان وارد هواپیما شدند حضرت امام فرمودند من پیش از اخوی بزرگم پیاده نمی شوم هرچند كه رسم است مدعو ابتدا حركت كند اما آیت الله پسندیده از هواپیما خارج شدند و پس از ایشان حضرت امام و سایرین پیاده شدند. در نجف هم من خاطرم هست كه مرحوم حاج احمد آقا نسبت به اخوی شریف شان حاج آقا مصطفی، فوق العاده احترام می گذاشتند. این خصلت و منش در این خاندان نهادینه شده است و برادران به هم احترام میگذارند و بر همین اساس نیز حاج حسن آقای خمینی اصرار كردند كه اخوی شان، آقای سید علی خمینی كه ایشان نیز از مدرسین و شایستگان علمی فرهنگی و ادبی حوزه علمیه است در این مراسم حضور پیدا كنند. 

علی شجاعی صائین، مدیرعامل خانه كتاب در مراسم شانزدهمین دوره جایزه كتاب فصل، اظهار داشت: به لطف الهی شانزدهمین دوره جایزه كتاب فصل برگزار شد، همچنین این دبیرخانه به همراه هیأت داوران چهار سال سخت را برای برپایی این جایزه پشت سر گذاشته است. 

وی اضافه كرد: تأسیس و راه‌اندازی هر كاری به ویژه فعالیت فرهنگی زحماتی را می‌طلبد كه خوشبختانه دبیرخانه شانزدهمین جایزه كتاب فصل سال و هیأت علمی این جایزه در دوره‌های گذشته و فعلی با سخت‌‌كوشی تمام این دوره از جایزه را نیز پشت سر گذاشته و در مقاطعی هم نسبت به بازبینی كار بزرگی كه عهده‌دار شده، اقداماتی انجام داده است.
شجاعی صائین ادامه داد: هیأت علمی جایزه كتاب فصل تغییراتی در آئین‌نامه و اساسنامه این جایزه ایجاد كرده است و با توجه به تحولاتی كه در حوزه نشر كشور رخ داده تلاش بر به‌روز داشتن این جایزه كرده است.

وی افزود: شانزدهمین دوره جایزه كتاب فصل سال ویژگی‌های خاص خود را هم از لحاظ تعداد كتاب ارسالی به دبیرخانه و تعداد آثار راه یافته به دوره نهایی، دارد، همچنین این دوره از لحاظ تعداد آثار برگزیده و شایسته تقدیر از دوره‌های شاخص ما طی پانزده دوره گذشته جایزه كتاب فصل است.
مدیر عامل خانه كتاب گفت: بیشترین تعداد كتاب در این دوره به دبیرخانه جایزه كتاب فصل ارسال شد و در پانزده دوره اخیر چنین نبوده است، همچنین هیأت داوران و هیأت علمی این جایزه با درایت تمام كار داوری را انجام داده است.
وی با بیان اینكه صاحبنظران حوزه كتاب و فرهنگ مكتوب ما را در بهتر اجرا شدن جایزه كتاب فصل سال آینده یاری كنند، اضافه كرد: هیأت علمی جایزه كتاب فصل سال جلساتی را برای بازبینی آئین‌نامه و اساسنامه این جایزه برپا كرده است كه امیدواریم با دریافت نظرات صاحبنظران، نویسندگان و ناشران بتوانیم جمع‌بندی مناسبی را به هیأت امنای موسسه خانه كتاب ارائه كرده و دوره‌های بعدی را با شرایط بهتری برگزار كنیم.
شجاعی صائین ادامه داد: هیأت داوران كار اجرایی هفدهمین دوره جایزه كتاب فصل را با روال قبلی و برنامه زمانی مشخص، آغاز كرده‌اند و فراخوان این دوره از جایزه در نشریات درج شده و همزمان كه مراسم شانزدهمین دوره این جایزه را برگزار می‌كنیم برای دوره هفدهم كار داوری را بزودی آغاز خواهیم كرد.

همچنین حجت‌الاسلام و المسلمین سیدعلی خمینی نوه حضرت امام(س)، درآیین پایانی شانزدهمین جایزه كتاب فصل ویژه زمستان 89و اهدای جایزه به كتاب فرهنگ جامع فرق اسلامی اظهار داشت :آگاهی مردم از فرقه سازی های جدید جلوگیری می كند
حجت‌الاسلام و المسلمین سیدعلی خمینی در این آیین این پرسش را مطرح كرد كه اساساً بررسی تاریخ فرق چه ارزشی می تواند داشته باشد؟ گفت : جای پاسخ به این پرسش، در مقدمه این اثر نیز خالیست. این سوال می تواند در ساحت های مختلف مطرح شود. اوایل كه این كار شروع شده بود كسی آمد و می گفت این كتاب چیست كه می نویسید؟! یك مشت باطل! شما مگر غیر از این عقیده دارید كه مذهب شیعه مذهب حق است؟ باطل را ذكر نكنید تا فراموش شود. شما چرا اینها را نبش قبر می كنید؟ الان هم این سوال مطرح است كه فایده این كار چیست؟
وی در پاسخ به این مباحث اظهار داشت : علاوه بر فایده تاریخی و علمی بررسی تاریخ فرق، فایده دیگر این گونه پژوهش ها جلوگیری از تاسیس فرقه های جدید است یعنی وقتی انواع فرق با اندیشه های مختلف، چگونگی تاسیس، چگونگی رشد و بروزشان را مورد بررسی قرار می دهیم دید و نگاهی كسب می كنیم كه در جامعه امروز از فرقه سازی های جدید جلوگیری شود. اینكه انسان خبیر باشد كه از چه نقطه ای انحراف آغاز می شود می تواند با آن مقابله كند.

یادگار گرانقدر امام راحل افزود: چه می شود كسانی كه تا امروز همه با هم در حیطه اصول عقاید اسلامی واحد بودند از هم جدا می شوند؟ و خیلی وقتها اختلاف هایشان سیاسی نیز می شود و به كشت و كشتار منتهی می شود؟ بررسی تاریخی و جامعه شناختی جدایی این فرق باعث شده است تا امروز همه جامعه اسلامی نسبت به فرقه سازی های جدید هوشیار باشند. اطلاع رسانی و فهم فلسفه وجودی فرق باعث می شود از فرقه سازی های جدید جلوگیری شود. وقتی آگاهی جامعه افزایش یابد طبیعتا جلوی این آفت ها گرفته می شود.
حجت‌الاسلام و المسلمین سیدعلی خمینی در ادامه ضمن ریشه یابی ایجاد فرق متعدد ادامه داد: غالب فرقه سازی ها از دو منشاء سرچشمه می گیرد: یا توهم و یا دست اختلاف افكن و بیگانه. در فرقه های مختلف شما می بینید كه یك انسان متوهم یك سری ریاضت هایی را انجام می دهد اما سعه قالب وجودش به آن حد نیست كه این مفاهیم را درك كند احساس پیامبری و ولی بودن و اتصال به عالم غیب به او دست می دهد. ابن عربی عبارت زیبایی دارد كه اینهایی كه در مقابل كسانی كه می گویند ما پس از طی مراحلی از شهود دیگر نیازی به شریعت نداریم ، می گوید من تمامی این مراحل را طی كرده ام و باز هم می دانم كه نیاز به شریعت دارم بنابراین این افراد سعه وجودی این جایگاه را نداشته اند.

وی با اشاره تفاوت وحی و توهم ادامه داد: در دوره فطرت به پیامبر وحی نمی شده است و پیامبر با یك دغدغه روحی سخت مواجه بوده كه نكند من دچار توهم شده باشم و این حالتی كه به من دست داد حالت اتصال به وحی نباشد؟
حجت‌الاسلام و المسلمین سیدعلی خمینی در بحش دیگری از سخنانش ضمن برشمردن كتاب فرهنگ جامع فرق اسلامی به عنوان یك كتاب ارزشمند علمی افزود: دومین عامل اختلاف افكنی دست بیگانه است، بیگانه هم نه صرفاً به معنای قدرت های خارجی، چه بسااختلاف های درون گروهی موجب شده است تا انشعاب صورت گیرد و مسایل مادی و دنیوی نیز مطرح بوده است.

نوه گرانقدر حضرت امام(س) در این مراسم پس از دعوت حضار برای قرائت فاتحه ای برای روح پرفتوح حضرت امام(س) و فرزندان ایشان اظهار داشت: حدود هشت سال برای كتاب فرق اسلامی وقت صرف شد و من شاهد بودم كه اخوی معظم ما چند تابستان تا ساعت هفت و هشت صبح مدام بر روی این اثر كار می كردند. این كتاب در حوزه تاریخ فرق اسلامی است یعنی كتاب كلامی نیست بلكه به بیان تاریخ فرق می پردازد و برپایه دستنوشته های كسی است كه عمری در این ساحت كار كرده است؛ مرحوم آیت الله روحانی در حوزه به تتبع در زمینه فرق اسلامی معروف بودند. اتفاقاً در روز اولی كه موضوع دستنوشته هایی ایشان مطرح شد من حاضر بودم؛ یكی از بستگان آقای روحانی كه از رفقای اخوی است گفتند كه دست نوشته هایی از ایشان دارند كه ناقص است و قصد دارند به محققی بدهند تا روی آنها كار كند.

وی با اشاره به پذیرش حجت الاسلام و المسلمین سیدحسن خمینی برای تدوین و اصلاح این دستنوشته ها ادامه داد: زمانی كه ایشان كار روی این دستنوشته ها را شروع كردند خودشان و ما فكر می كردیم نهایتاً سه چهار ماه وقت خواهد گرفت اما كثرت و عظمت كار به حدی بود كه هشت سال خصوصاً ایام تعطیل روزانه ده ساعت ایشان وقت صرف تدوین و تالیف این اثر كردند. امروزه شاید مرسوم نباشد كارهای اینچنینی به صورت فردی صورت بگیرد و معمولاً به صورت گروهی انجام می پذیرد كه محسنات و معایبی دارد كه روشن است. البته كسانی بوده اند كه كمك می كردند و در مقدمه از آنها تشكر شده است.