سفیر سابق ترکیه در ناتو: ناتو نگران جسارت روسیه است

فرستاده سابق ترکیه به ناتو در مصاحبه‌ای گفت که سستی غرب در قبال سیاست‌های جسورانه روسیه موجب شده که مسکو هرچه بیشتر در سوریه مداخله کند و نگرانی‌های ناتو درباره نقش تعیین کننده مسکو در خاورمیانه در حال افزایش است.

اومیت پامیر، فرستاده سابق ترکیه به ناتو در مصاحبه‌ای با روزنامه حریت گفت: افزایش نگرانی‌های ناتو درباره سیاست‌های جسورانه روسیه یکی از دلایلی است که این ائتلاف هنگام تقاضای ترکیه برای پشتیبانی بعد از سرنگون کردن جنگنده روسیه این تقاضا را اجابت کرد. هرچند که پرسش‌های زیادی درباره گرایش‌های آنکارا وجود داشت.

پامیر در پاسخ به اینکه ناتو چطور نتوانسته افزایش جسارت روسیه را ببیند، گفت: روس‌ها بسیار وطن پرست هستند و حتی در این زمینه تعصب دارند بعد از سقوط اتحاد شوروی غرب روسیه را نپذیرفت و گفت که بگذارید روسیه گرفتار بماند. بنابراین روسها احساس کردند که غربی‌ها عمدا می‌خواهند روسیه را ضعیف کنند. روس‌ها با داشتن این انزجار و احساس غرور ملی لازم دیدند که دوباره بازگشتی را داشته باشند. یکی از دلایل محبوبیت ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه تزریق حس برتری به ملت روسیه است.

پامیر ادامه داد: غربی‌ها حس اعتماد به نفس روسیه را به درستی درک نکردند برخی اعضای ناتو مثل ایتالیا و آلمان به دلیل روابط تجاری و انرژی با روسیه تمایل داشتند که از روسیه دلبری کنند اما دیگر کشورها احساس کردند که به چالش کشیدن روسیه کاری بی‌اهمیت است. به عنوان مثال آمریکایی‌ها در افغانستان و عراق مداخله کردند و این وضعیت موجب شد که روسیه راه فرار بیشتری پیدا کند.

روسیه به دلیل نگرانی از بابت گسترش ناتو تا سرحدات اعضای سابق پیمان ورشو لازم دید که هنگام روی آوردن اوکراین به اتحادیه اروپا و ناتو مداخله کند. بعد از این اقدام‌های مسکو ناتو و غرب واکنش چندانی نشان ندادند. از یک طرف ما با روسیه‌ای جسور رو به رو بوده و از طرفی دیگر با یک ناتوی منفعل مواجه بودیم. به همین دلیل است که ما اکنون چنین وضعیتی را تجربه می‌کنیم. در حال حاضر در آمریکا و اروپا به ویژه آلمان و انگلیس این احساس وجود دارد که باید جلوی روسیه ایستاد. آنها با سرنگون کردن جنگنده روسیه توسط ترکیه عقیده داشتند که بالاخره یک کشور در مقابل پیشروی‌های غیرمنطقی روسیه در مرزهای ناتو ایستاد.

پامیر با اشاره به اینکه سستی غرب در قبال جسارت‌های روسیه تنها موجب مداخله بیشتر روسیه در سوریه شده است گفت: روس‌ها در سوریه پایگاه‌های هوایی و دریایی و نیروهای ویژه دارند این ابزار مهمی در آنها در شکل دهی به منطقه می‌دهد و نگرانی‌های زیادی را در آمریکا، انگلیس و غرب به وجود آورده است. آنها دریافته‌اند که به دلیل انفعال طولانی‌مدتشان روسیه تا حد زیادی نقشه جدید منطقه را تعیین خواهد کرد. از نظر روس‌ها شبه جزیره کریمه چندین قرن بخشی از اتحاد شوروی بوده است. اوکراین نیز به روسیه بسیار نزدیک است و به دلیل قرابت زیاد با روسیه آنها گمان می‌کنند که در سرنوشت اوکراین دارای منفعت هستند. همچنین غرب خاورمیانه را منطقه‌ای می‌داند که از دهه 1970 تاکنون روسیه در آن غایب بوده اما روس‌ها در حال بازگشت به این منطقه هستند. از نظر غرب که خودش را دوست بزرگ منطقه می‌داند یک بازیگر دیگر در حال تعیین وضعیت در این منطقه است و بازی فرق کرده است. به همین دلیل اکنون ما شاهد نقش فرانسه و آلمان در منطقه هستیم.

پامیر در پاسخ به اینکه ما آیا شاهد بازگشت به دوران جنگ سرد هستیم، گفت: جنگ سرد هرگز پایان نیافت. ما شاهد سقوط اتحاد شوروی بوده و امیدوار بودیم روسیه تبدیل به بخشی از نظام ما شود اما آنها این کار را نکردند. اختلافات همچنان پا برجا هستند. این حقیقت که پوتین از آمادگی خود برای فشردن دکمه شلیک سلاح هسته‌ای به هنگام بحران حرف می‌زند، نگران کننده است. این لحن چه عوام فریبی باشد و چه نیت واقعی او را نشان دهد بسیار درکش سخت است. در عین حال این کار می‌تواند آغاز جنگ جهانی سوم باشد اگر او به چیزی که می‌گوید باور دارد ممکن است تشدید درگیری‌ها منجر به جنگ‌های بزرگ و رویارویی‌های گسترده شود.

وی در پایان گفت: با پایان اتحاد شوروی همه احساس می‌کردند که جنگ سرد تمام شده و جهان ارزش‌های یکسان و دیدگاه یکسان داشته و متحد خواهد شد اما به عکس اختلاف گسترده‌تر شد. هنگامی که یک چنین اختلاف نظرهایی درباره جهان وجود دارد من نمی‌توانم امکان بروز جنگ جهانی سوم را رد کنم اما چنین احتمالی به رفتار پوتین و اینکه آیا به رویه‌اش در به چالش کشیدن همه ادامه خواهد داد، بستگی دارد.