۳۰۰ سوئدی در داعش حضور دارند

پیتر تیلر، سفیر سوئد در تهران، موضوع پناهجویان را از منظر یک دیپلمات که اتفاقا کشورش موافق پذیرش پناهجویان است، تحلیل می‌کند و برخلاف هراس کشورهای شرق اروپا، آن را یک «بحران» نمی‌داند بلکه معتقد است که موضوع پناهجویی اساسا پدیده تازه‌ای نیست. او در حالی که هنوز اعضای اتحادیه اروپا پس از گذشت حدود یک ماه از آغاز بحران مهاجرت آوارگان سوری به اروپا نتوانسته‌اند به سیاستی واحد در قبال پناهجویان دست یابند اما همچنان به آینده تصمیمات اتحادیه در این زمینه امیدوار است.

مشروح گفت‌وگوی ایسنا با سفیر سوئد در تهران را در ادامه می‌خوانید:

پدیده پناهجویی برای سوئد جدید نیست

- همانطور که می‌دانید در حال حاضر یکی از از چالشهای پیش روی اتحادیه اروپا مساله پناهجویان است. سوئد از کشورهایی است که همواره پذیرای پناهجویان بوده است. به طور کلی سیاست سوئد در این باره چیست؟

همانطور که اعلام کردید سوئد در کنار تنها معدود کشورهایی در اتحادیه اروپاست که تعداد بالایی از پناهجویان را قبول کرده است. اما نکته مهم در این باره این است که مساله پناهجویان یک مساله جدید در جهان نیست. در حال حاضر ما بر پناهجویان سوری از کشور جنگ زده سوریه متمرکز شده‌ایم. بیش از یک قرن است که مساله مهاجرت وجود داشته است. از دهه 1880 تا 1930 برخی از سوئدی‌ها به آمریکا مهاجرت کرده‌اند و بعد از جنگ جهانی دوم سوئد به یک کشور مهاجرپذیر تبدیل شد که مهاجران مختلف از جمله کارگران را می‌پذیرفت. 20 درصد از جمعیت سوئد مهاجر هستند. بر همین اساس پناهجویی برای سوئد پدیده جدیدی نیست. متاسفانه نه همه مردم این کشور بلکه اکثریت با آغوش باز از پناهجویان استقبال می‌کنند. ممکن است در کوتاه مدت پناهجویان فوایدی به همراه نداشته باشند اما در بلند مدت سوئد به این پناهجویان و در کل به مهاجران به عنوان یک سرمایه به خصوص از لحاظ اقتصادی و کمک به کشور نگاه می‌کند. بر همین اساس نکته مهم یکپارچه سازی و امکانپذیر کردن توسعه یافتگی سوئد جدید است.

یک حزب سیاسی سوئد مخالف ورود پناهجویان است

- در بسیاری از کشورهای اروپایی در کنار استقبال کنندگان و حامیان پناهجویان برخی نیز مخالف ورود پناهجویان به اروپا هستند، در سوئد نیز گروههای مخالف پناهجویان وجود دارند؟

در دموکراسی دیدگاه‌ها و نظرهای متفاوتی وجود دارد و مطرح می‌شود. یک حزب سیاسی در سوئد وجود دارد که دیدگاه کاملا متفاوتی در مقایسه با احزاب دیگر درباره پناهجویان دارد. اما 80 درصد از مردم حامی احزابی هستند که از پناهجویان استقبال می‌کنند. در کل اکثریت احزاب سیاسی و افکار عمومی این کشور موافق پذیرش پناهجویان هستند.

- تاکنون اتحادیه اروپا نشستهایی را برای اتخاذ موضع یکسان در قبال پناهجویان برگزار کرده است اما به دلیل اختلاف نظرها میان کشورهای اروپایی نتوانسته به یک نظر واحد دست یابد. فکر می‌کنید اتحادیه اروپا در نهایت بتواند به نتیجه برسد؟

در این باره نخست وزیر سوئد اظهارات روشن و شفافی داشته است. البته باید یک راه دائمی برای توزیع پناهجویان به وجود آید، این یک الزام است. این یک روند پیش رویی است که باید طی شود، ما باید به این روند اجازه دهیم که طی شود. مهم این است که سیستمی ایجاد شود که پناهجویان را جذب کند. البته ما تنها درباره پناهجوهای سوری گفت‌وگو نمی‌کنیم بلکه پناهجوهای دیگری نیز در داخل اروپا به خصوص از قسمت بالکان وجود دارند.

- انتشار عکس پیکر کودک غرق شده سه ساله سوری در سواحل ترکیه واکنش‌های بسیاری هم در میان سیاستمداران و هم در میان مقامات به همراه داشت. فکر می‌کنید این عکس و عکس‌های دیگر می‌تواند باعث بیداری سیاستمداران جهان شود تا اقدامی برای حل بحران سوریه و آوارگان انجام دهند؟

بعد از انتشار این عکس راهپیمایی بسیار بزرگی را سوئدی‌ها در مقابل دفتر نخست وزیری این کشور برگزار کردند. این مساله بر جوامع شهروندی فشارهایی را اعمال کرد. مردم تلاش کردند که به پناهجویانی که وارد کشور می‌شوند، کمک کنند. اکنون پروسه‌ای برای آنها طی می‌شود. پس از اینکه بررسی‌های لازم انجام شود به آنها پناهندگی اعطا می‌شود. این فشار بر سیاسمتداران نیز وارد شده است تا روند پذیرش پناهجویان را تسهیل کنند. درباره بحران سوریه، ایران به همراه دیگر کشورهای منطقه‌ای از جمله عربستان سعودی می‌توانند راه حلی برای این مساله پیدا کنند. سوریه تنها راه حل سیاسی دارد و غیر از آن راه حلی ندارد.

سوئد عضو ناتو نمی‌شود اما همکاری می‌کند

- سوئد در سالهای اخیر در برخی عملیات در افغانستان با ناتو شرکت کرده است و زمزمه‌هایی مبنی بر احتمال عضویت سوئد در ناتو شنیده می‌شود. این مساله با واکنش‌هایی از سوی روسیه مواجه شده است، نظر شما در این باره چیست؟

در ابتدا باید بر این نکته تاکید کنم که سیاستهای سوئد تنها توسط سیاستمداران و دولتمردان سوئدی اتخاذ می‌شود نه خارجی‌ها. نخست وزیر کشورمان به اظهارات روسیه پاسخ روشنی داده است. از سوی دیگر، مباحثی درباره عضویت در ناتو مطرح بود اما در نهایت بر اساس صدور حکمی، عضویت سوئد در ناتو منتفی شده است. البته این مساله مانعی نیست برای اینکه سوئد با ناتو و یا با سازمانهای دیگر نظامی همکاری داشته باشد. به صراحت سیاستمداران سوئدی مواضع این کشور را در این باره اعلام کرده‌اند. البته شرایط بین‌المللی تغییر یافته است، دوباره تاکید می‌کنم عضویتی در کار نیست اما سوئد با ناتو همکاری می‌کند و با توجه به اظهارات کنونی مقامات سوئدی می‌توان گفت دست کم در طول سه سال آینده عضویت در ناتو در دستور کار نیست.

- در طول سالهای گذشته همواره افکار عمومی سوئد مخالف عضویت در ناتو بودند اما به تازگی میزان حامیان عضویت سوئد در ناتو افزایش یافته است؟ چرا؟

این ارقام به دست آمده در نظرسنجی‌هاست. میزان حامیان عضویت در ناتو در سوئد افزایش یافته است اما این به معنای اکثریت سوئدی‌ها نیست. همانطور که مقامات سوئدی اعلام کردند در همسایگی سوئد، سیاست متفاوت امنیتی اعمال شده است و سیاست تهاجمی دنبال می‌شود. سوئد بر اساس این شرایط بر مبنای تصمیم دولتمردان خود برای دفاع ملی حرکت می‌کند.

روسیه و سوئد با یکدیگر تنش ندارند، تفاوت دارند

- با توجه به اظهارات اخیر مقامات روسیه و هشدارهای این کشور به سوئد و در مقابل نگرانی استکهلم از اقدامات مسکو در همسایگی‌اش، می‌توان نتیجه گرفت که روابط دو کشور با تنش‌هایی روبه‌رو شده است؟

نمی توان گفت که روابط دو کشور تنش آمیز است اما تفاوتهایی میان دو کشور وجود دارد. ما در طول سالیان گذشته در کنار هم بدون بروز تنش جدی زندگی کرده‌ایم. روسیه همسایه سوئد است، دو کشور باید راههایی برای همکاری مشترک پیدا کنند زیرا یافتن این همکاری‌های مشترک می‌تواند جلوی اینگونه بروز تفاوت‌ها را بگیرد.

- چندی پیش اخباری مبنی بر افزایش بودجه وزارت دفاع در ارتقای توان نظامی سوئد منتشر شد. آیا این اقدام در راستای نگرانی از اقدامات اخیر روسیه در همسایگی سوئد است؟

این مساله لازم است، با توجه به اینکه شرایط بین‌المللی تغییر کرده و تحولاتی در همسایگی سوئد رخ داده است.

باید به بحران سوریه پاسخ بین‌المللی داد

- از یک سال گذشته برخی از کشورهای جهان تحت ائتلاف بین‌المللی ضد داعش عملیات هوایی را علیه مواضع این گروه در عراق آغاز کرده است، ارزیابی شما از این عملیات چیست؟

به هنگام برخورد با گروه‌هایی مانند داعش و یا گروه‌های دیگر افراط گرا نکته مهم این است که چگونه بتوان با تروریسم مقابله کرد. در مواجهه با این گروه‌ها از یک سو ائتلاف بین‌المللی برای اقدام نظامی وجود دارد و در بعد ملی سوئد تلاش می‌کند که از پیوستن اتباع خود به داعش جلوگیری کند. باید در برابر مساله سوریه یک پاسخ بین‌المللی داده شود.

تنها اقدام نظامی علیه داعش کافی نیست

- با توجه به گزارش‌های منتشر شده، از زمان آغاز حملات ائتلاف بین‌المللی داعش تضعیف نشده و حتی مناطق بیشتری را تحت تصرف درآورده است. با توجه به اتفاقات رخ داده چه کار باید انجام داد؟

سوئد از ائتلاف بین‌المللی علیه داعش حمایت می‌کند اما تنها اقدام نظامی علیه این گروه کافی نیست بلکه باید با داعش به عنوان یک مساله ایدولوژیکی نیز برخورد کرد. در این راه می‌توان از راههای مختلفی استفاده کرد. هنوز کارهای زیادی برای مقابله با این گروه باید انجام شود.

300 سوئدی به داعش پیوسته است

- از زمان ظهور گروه داعش برخی از جوانان اروپایی به امید تحقق وعده‌های داده شده از سوی اعضای داعش به سوریه و عراق رفته و عضو این گروه می‌شوند. سوئد در این باره چه سیاست و استراتژی را اتخاذ کرده است؟

مقامات سوئد به این مساله به عنوان یک موضوع جدی می‌نگرند. همانطور که می‌دانید اتباع سوئدی با پاسپورت این کشور می‌توانند به راحتی به هر جا که می‌توانند سفر کنند، این یکی از حقوق شهروندی این کشور است اما درباره پیوستن برخی سوئدی‌ها به گروههای افراط گرا این مساله کار را راحت تر کرده است. در این باره جوامع مدنی و خانواده‌ها بسیار درگیرند و دولت و جوامع مدنی با یکدیگر همکاری می‌کنند. حدود 300 نفر سوئدی به داعش پیوسته‌اند و حدود 30 تا 40 نفر سوئدی تا کنون در این کشورها کشته شده‌اند. افرادیکه به داعش پیوسته‌اند عقاید و باورهای خود را تغییر داده‌اند. اکنون نکته مهم این است که چگونه می‌توان بار دیگر آنها را به عقاید گذشته بازگرداند؟ در این باره برنامه‌هایی از سوی دولت و هم بخش خصوصی دنبال می‌شود.

به آینده اتحادیه اروپا خوش‌بینم

- با توجه به چالشهای کنونی اتحادیه اروپا مانند بحران اوکراین، یونان، مساله پناهجویان و... آینده این اتحادیه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

نسبت به آینده اتحادیه اروپا خوشبینم. هنوز اتحادیه اروپا در برابر چالشهای موجود، آدرس خوبی برای مقابله به شمار می‌رود. البته اختلاف نظرها و تفاوت دیدگاههایی در داخل این اتحادیه وجود دارد و پروسه‌ای در این باره طی می‌شود. کشورهای عضو اتحادیه اروپا در برخی مواقع به خوبی توانسته‌اند با هم کار کنند. هنوز این اتحادیه می‌تواند برای بسیاری از مسایل راه حل یابی کند.

سه اولویت سوئد: اشتغال، آب و هوا و تحصیل

- با توجه توسعه یافتگی سوئد، اولویت این کشور چیست؟ آیا سیاست داخلی برتر از سیاست خارجی است؟

دولت کنونی سوئد سه اولویت را دنبال می‌کند: اشتغال، آب و هوا و تحصیل. البته مسایل دیگری را نیز مدنظر قرار می‌دهد. نمی‌توان گفت که در سوئد سیاست داخلی بر سیاست خارجی ارجحیت دارد. سوئد نیز در عرصه بین‌الملل فعال است. این کشور عضو سازمان ملل است و کاندیدای عضویت دوره‌ای شورای امنیت در سال 2017 نیز است، زیرا این کشور معتقد است که می‌تواند اقداماتی درباره روابط بین‌الملل و شرایط آب و هوا در جهان انجام دهد.

- سوئد در طول سالیان گذشته از نظر کیفیت زندگی همواره در رده‌های برتر جهان قرار داشته است. چگونه این کشور توانسته است به این سطح از توسعه دست یابد؟

رشد و توسعه سوئد بر اساس توانایی خود این کشور انجام گرفته و کشور دیگری به آن کمک نکرده است. نمی‌توان برای کشور دیگری نسخه‌ای اعمال کرد. اگرچه مردم سوئد مالیات بالایی پرداخت می‌کنند اما اگر از مردم دراین باره سوال کنید آنها راضی به پرداخت این مالیات هستند زیرا در برابر آن خدمات دریافت می‌کنند. سوئد تلاش می‌کند که سطح کیفیت کلی در جامعه را ارتقا دهد. سوئد بر حضور زنان در جامعه تاکید دارد و هم چنین جامعه سوئد به مساله حقوق بشر و اجرای اصول دموکراسی هم در داخل و هم در خارج حساس است. ابتدا باید جامعه را ارتقا و توسعه داد. هم چنین دولت تلاش می‌کند که مساواتی را میان زنان و مردان ایجاد کند، در این حوزه نیاز برای توسعه و رشد احساس می‌شود.