پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
در سالهاي اخير، سايتهاي اينترنتي تحت عنوان شبکههاي اجتماعي در بين کاربران ايراني گسترش بسياري پيدا کرده به طوري که اين روزها کمتر فرد ايراني را ميبينيم که دستکم در يکي، دو شبکه اجتماعي عضو نباشد و فعاليت نداشته باشد. در واقع ميتوان گفت جز موارد استثنا همه افرادي که با اينترنت سروکار دارند بخش قابلتوجهي از فعاليتهاي روزانه خود را در فضاي مجازي به شبکههاي اجتماعي اختصاص ميدهند. به تبع اين موضوع زندگي ما را تحت تاثير قرار داده و تغيير و تحول چشمگيري در زندگيهايمان فراهم کرده است؛ تغييراتي که با سرعت هر چه تمامتر پيش ميرود.
اين موضوع انکارناپذير است که انسان تمايل ذاتي براي ايجاد گروههاي اجتماعي دارد و فضاي مجازي، با تشکيل شبکههاي اجتماعي، رفع اين نياز بشر را بهراحتي فراهم کرده است تا جايي خود را کاملا در زندگي روزمره مردم جا داده است.
موضوعي که در اين ميان مطرح است استفاده ايرانيان از اين شبکههاي اجتماعي است که گاه از خط اصلي خود خارج ميشود.
درحاليکه سيل عظيمي از شبکههاي اجتماعي بهصورت حرفهاي در حال ارائه خدمات شبکهاي در سطح دنياي اينترنت هستند بارها ديدهايم که اين رسانهها به دست ايرانيان کاربري خود را از دست دادهاند و استفادهاي مطلوب ندارند و از اهداف حرفهاي آن شبکه دور افتادهاند.
از طرفي شيوع استفاده از اين شبکهها در ايران کاملا چشمگير است تا حدي که برخي مسوولان يا منتقدان داخلي شبکههاي اجتماعي اعم از توييتر و لينکدين معتقدند در ايران مردم شبکهها اجتماعي را بيش از حد جدي گرفتهاند. اين درحالي است که در کشورهاي توسعه يافته ميزان استفاده و استقبال مردم از اين شبکهها به اندازه ايران نيست.
موضوع انکارناپذير اين است که کاربران ايراني شبکههاي اجتماعي و بهطور کلي فناوريهاي نوين ارتباط را آنگونه که مردم کشورهاي توسعهيافته استفاده ميکنند، استفاده نميکنند؛ نمونه اين امر را بارها ديدهايم، به عنوان نمونه در مراسم ترحيم افراد مشهور تمام حاضران، موبايل به دست، در حال تصويربرداري از گوشه و کنار مراسم و حتي خود يا دوستانشان هستند؛ بدون داشتن حالتي که گوياي ناراحتي يا عزاداري آنها باشد و فقط به اين فکر ميکنند که حضور خود را مثلا در تشييع جنازه فلان فرد مشهور به رخ همه کساني بکشانند که در شبکههاي اجتماعي آنها را ميشناسند و نميشناسند.
موضوعي که در کشورهاي توسعهيافته کمتر ديده ميشود. در ادامه به چند شبکه اجتماعي پرکاربرد و محبوب در ميان ايرانيها ميپردازيم که گاه و بيگاه به دست ايرانيها کاربري خود را تغيير دادهاند.
اينستاگرام
اين شبکه محبوب و پرطرفدار نهتنها در کل جهان توجه بسياري را به خود جلب کرده است بلکه همانطور که انتظار ميرود سيل کاربران ايراني هم به سمت خود سرازير کرده است. به جرات ميتوان گفت يکي از مهمترين علل محبوبيت و پرکاربردبودن اينستاگرام در بين ايرانيها فيلترنبودنش است. وزارت ارتباطات تا حالا که موفق شده با راهاندازي فيلترينگ هوشمند از فيلترشدن اين شبکه محبوب جلوگيري کند و ظاهرا هم در اين زمينه کاملا موفق عمل کرده است.
اينستاگرام يک شبکه اجتماعي عکس است و قرار بر اين بود که اعضا عکسهاي خود را در اين شبکه به اشتراک بگذارند ولي حالا مدتي است که از يک شبکه اجتماعي عکس به مراتب فراتر رفته و استفادههاي جديدي هم پيدا کرده است، براي نمونه بسياري از کسبوکارها در اين شبکه به تبليغ محصولات خود ميپردازند و آنها را به فروش ميرسانند؛ درواقع اين شبکه حالا به عنوان يک تجارت الکترونيک استفاده ميشود.
برخي هم از آن به عنوان يک شبکه خبري استفاده ميکنند به گونهاي که يک خط خبر را در قالب عکس ميگذارند و به نمايش ميگذارند. جالب اينکه اين شيوه طرفدار کمي هم ندارد و استقبال چشمگيري از آن شده است تا حدي که برخي از اين صفحهها چندهزار فالوئر هم دارند. اين نکته که در همه شبکههاي اجتماعي کارکردهاي سرگرمي و شخصي حرف اول را ميزند انکارناپذير است، ولي فيلترنشدن اينستاگرام بيشک مهمترين علت کاربرد فراوان اين شبکه است و اينکه اين شبکه توانسته رشد قابل ملاحظهاي تا الان داشته باشد و پتانسيل اين را هم دارد که کاربردهاي مفيدي هم در آينده پيدا کند.
توييتر
اين شبکه اجتماعي همانطور که ميدانيم شبکهاي است که عمدتا توسط گروه خاصي از ايرانيان و براي اطلاع از خبر استفاده ميشود. بااينکه توييتر فيلتر شده است ايرانيان بسياري را در اين شبکه ميتوان ديد که در اين رسانه فعاليت روزانه دارند و حتي کم نيستند ايرانياني که در روز سهچهار توييت دارند.
نکته جالب اينکه با وجود اينکه اين شبکه فيلتر است برخي شخصيتهاي عاليرتبه و دولتمردان را ميبينيم که در توييتر فعاليت دارند و مردم را از خبرها بياطلاع نميگذارند. نکته جالب توجه اينکه اين سرويس محبوب به علت تحريمها ايران را در ليست کشورهاي خود نداشت و حدود يکسال پيش ايران را بعد از مدتها انتظار کاربران ايراني به فهرست کشورهاي خود افزود.
پيش از آن کاربران ايراني نميتوانستند محل واقعي سکونت خود را در توييتر انتخاب کنند و حتي در اعتراض به اين موضوع کمپين AddIranToTwitter # راه انداختند و از توييتر خواستند کاربران ايراني را به رسميت بشناسد. که در نهايت هم موفق شدند و حالا بيش از يکسال است که ايران هم به ليست کشورهاي توييتر افزوده شده است.
لينکدين
پايه کار شبکه اجتماعي لينکدين به اين گونه است که کاربران را تشويق ميکند تا يک پروفايل کاملا حرفهاي بسازند تا از اين پروفايل ساختهشده بتوانند در سايتهاي دنياي مجازي بهعنوان يک رزومه کاري استفاده کنند. پروفايل «LinkedIn»، کاملا مانند يک روزمه کاري است که در آن شما اطلاعات تحصيلي خود را براي نمايش به ديگران وارد ميکنيد. همينطور اطلاعاتي از قبيل مهارتها، تخصصها، تجارب و سابقه کارتان، شغل فعلي شما و يک عکس هم براي تکميل پروفايل خود وارد ميکنيد.
در اين شبکه بيش از 300 ميليون کاربر از سراسر دنيا فعاليت ميکنند. ولي موضوع اينجاست که فرهنگ استفاده از آن، آنطور که بايد براي بسياري از کاربران ايراني جا نيفتاده است. ما فکر ميکنيم چون پروفايل براي شخص ماست، اجازه داريم هر آنچه دوست داريم در آن قرار دهيم يا هر پستي را بگذاريم. يکي از رايجترين اشتباهات در لينکدين همين است که کاربر از کارهاي روزانه خود پست ميگذارد در صورتي که جاي اين قبيل پستها در شبکه تخصصمحوري مانند لينکدين نيست.
يکي ديگر از اشتباهات رايج ايرانيها اين است که بارها ديده شده رزومه افراد با لينکدين آنها تداخل دارد. مثلا در مدت زمان کار و ترتيب مشاغل تناقض ديده ميشود. نکته جالب ديگر اينکه گاهي ديده ميشود کاربران صفتهايي مانند خلاق و باهوش به خود نسبت ميدهند که در رزومه کاري نهتنها نکته مثبتي نيست بلکه کارفرما تا نمونهاي از خلاقيت يا هوش را در فرد نبيند نميتواند تشخيص دهد که اين ادعا حقيقت دارد يا خير.
کلوب
سايت اينترنتي کلوب دات کام در يکم دي ماه 1383 برپايه نيازهاي امروزي کاربران اينترنتي ايراني راهاندازي شد. هدف راهاندازي اين سايت تبادل اطلاعات، نيازها، کالا و خدمات، آشنا شدن با همکاران، دوستان قديمي و... براي ايرانيها و کاربران فارسيزبان بوده است. اين شبکه که ويژه ايرانيها است طرفداران زيادي براي خود پيدا کرده است.
فيسبوک
فيسبوک را همه سالهاست ميشناسيم و جزوي از زندگي روزمره ما شده است. اين شبکه وسيع اجتماعي با وجود فيلتر بودن در ايران تعداد کاربر چشمگيري دارد. البته گاه و بيگاه هم اخباري ميشنويم مبني بر رفع فيلترينگ فيسبوک ولي تاکنون که خبري از اين اتفاق نيست و اين شبکه همچنان در فيلتر به سر ميبرد.
فيلترينگ فيسبوک قبل از دولت يازدهم صورت گرفته و اکنون در اين زمينه برخي نمايندگان دولت صحبتهايي را در راستاي رفع فيلترينگ مطرح کردهاند.
پيش از اين نيز وزير ارتباطات در اين زمينه اعلام کرده بود اين احتمال وجود دارد که با ارسال نامه درخواستي از سوي وزارت ارتباطات، شبکه اجتماعي فيسبوک رفع فيلتر شود و روز گذشته اعلام کرد که اين صحبتها از سوي يکي از اعضاي اين کميته مطرح شده و به معناي نظر کلي کارگروه تعيين مصاديق مجرمانه رايانهاي نيست.
جدا از موضوع فيلترينگ بايد به استفاده ايرانيها از اين شبکه هم توجهي داشته باشيم که مدت زيادي است که فعاليت در فيسبوک براي اغلب کاربران تبديل شده است به نمايش عکسهاي خانوادگي و تفاخر به اينکه در کدام شهر و کدام کشور به سر ميبريم. هر از چند گاهي موجهايي به راه مياندازيم که اغلب بدون اينکه بدانيم موضوع از چه قرار است با موج ايجاد شده راه ميافتيم تا نکند معلوم شود که ما از فلان موضوع خاص آگاهي نداريم.
منبع : دنياي اقتصاد