پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
پايگاه المانيتور گزارش کرد ايران که هزينههاي زيادي را براي برنامه هستهاي خود صرف کرده و به دليل تحريمها فرصتهاي سرمايهگذاري و تجاري زيادي را از دست داده است، بعيد است با کاهش چشمگير تعداد سانتريفيوژهاي خود موافقت کند.
«ديويد آلبرايت» رئيس موسسه علوم و امنيت بينالملل در واشنگتن در خصوص مذاکرات هستهاي ايران و 1+5 (آمريکا، انگليس، فرانسه، روسيه، چين بعلاوه آلمان) براي رسيدن به توافق جامع نهايي ميگويد فرمولي که به ايران اجازه دهد 6 هزار سانتريفيوژ ابتدايي خود را به کار بياندازد اما تنها 500 کيلوگرم از اورانيوم با درصد غناي پايين خود را حفظ کند، تضمين ميدهد که ايران نميتواند سوخت لازم براي تسليحات هستهاي را بدون آنکه کسي متوجه شود براي يک سال توليد کند.
آلبرايت که به صورت مداوم در کنگره آمريکا در خصوص ايران شواهدي ارائه ميدهد در 23 فوريه به المانيتور گفت که نگرانيهايي درباره مذاکرات و چگونگي بررسي ابعاد احتمالي نظامي برنامه هستهاي ايران دارد و تصريح کرد که مهم است که ذخاير اورانيوم با درصد غناي پايين ايران را زير يکهزار و 500 کيلوگرم نگاه داريم تا غنيسازي تا سطح 90 درصد که براي ساخت تسليحات هستهاي است، براي ايران دشوار شود.
طبق اين گزارش، آلبرايت در تحليل جديدترين گزارش آژانس بينالمللي انرژي اتمي درباره ايران به اين نکته اشاره کرد که ايران ميانگين توليد ماهيانه اورانيوم با درصد غناي 3.5 درصدي خود را از 233 کيلوگرم به حدود 206 کيلوگرم کاهش داده است.
المانيتور گزارش کرد که ايران اين اقدام را از طريق کاهش خروجي سانتريفيوژها صورت داده است و آلبرايت معتقد است که ايران احتمالاً از اين مسئله براي حفظ شمار زيادي سانتريفيوژها خود بهره خواهد برد.
«ايلان گلدنبرگ» يکي از مقامات سابق دولت اوباما که مديريت برنامه خاورميانه در مرکز امنيت جديد آمريکا را برعهده دارد، تصريح کرد: هدف آمريکا نبايد تمرکز بر يک عنصر مثلا تعداد سانتريفيوژها باشد بلکه بايد بر رسيدن به توافقي متمرکز شود که شرايطي را به وجود آورد که مانع از تلاش ايران براي گريز آشکار يا پنهان براي تسليحاتي شدن شود.
المانيتور گزارش کرد که مسئله زمان گريز هستهاي يکي از مسائلي است که ذهن نمايندگان کنگره آمريکا را به خود مشغول کرده است.
«رابرت اينهورن» يکي از مذاکرهکنندگان سابق هسته اي به المانيتور گفت: زمان گريز يک سال، حداقل تقاضاي سياسي براي توافق است. عناصر ديگر بايد ارزيابي شوند که شامل مدت زمان اجراي توافق، محدوديتهايي که بايد بر تحقيق و توسعه برنامه هستهاي ايران گذاشته شود و سرنوشت فوردو و رأکتور آب سنگين اراک، وضعيت سانتريفيوژهاي اضافي و جزئيات راستيآزمايي ناخوانده و رفع مسئله ابعاد احتمالي نظامي برنامه هستهاي ايران و کاهش تحريمهاي ايران ميشوند.
با اينحال، «گري سيمور» که خود يکي از مذاکرهکنندگان سابق برنامه هستهاي ايران بوده است ميگويد که 6 هزار سانتريفيوژ «IR-1» و 500 کيلوگرم اورانيوم با درصد غناي پايين، زمان گريز را براي مدت هفت ماه به تعويق مياندازد.
«اولي هاينونن» معاون سابق مديرکل آژانس بينالمللي انرژي اتمي که هماکنون يکي از اعضاي موسسه بلفر است ميگويد که 6 هزار سانتريفيوژ زياد است.
ايران اورانيوم طبيعي کافي براي تأمين سوخت براي رأکتور بوشهر ندارد و در عوض مقادير زيادي اورانيوم با درصد غناي بالا در سراسر جهان وجود دارد که ايران ميتواند براي استفاده رأکتور خود که ايزوتوپهاي پزشکي توليد ميکند از اين اورانيومها استفاده کند.
المانيتور در پايان با اشاره به تمامي اظهارنظرات مقامات در خصوص توافق نهايي هستهاي ايران و 1+5 نتيجهگيري کرد، بعيد است ايران که هزينه زيادي را صرف برنامه هستهاي خود کرده است و فرصتهاي زياد تجاري و سرمايهگذاري را از دست داده است، حاضر شود با کاهش چشمگير سانتريفيوژهاي خود موافقت کند و در عوض تلاش ميکند تا جاي ممکن سانتريفيوژهاي خود را حفظ کند و ابزارآلات و شيوههاي ديگري را براي اطمينان دادن به غرب از اينکه قصد تسليحات هسته اي را ندارد، پيشنهاد دهد.