گشودن درهای سازمان میراث فرهنگی برای دانشگاهیان

محمدعلی نجفی با اشاره به این‌که درهای سازمان میراث فرهنگی و گردشگری باید روی دانشگاهیان، متخصصان و کارشناسان باز شود گفت: هدف از نقد گذشته، محکوم کردن پیشینیان نیست، بلکه می‌خواهیم از تکرار اشتباه‌ها جلوگیری کنیم.

به گزارش ایسنا، معاون رییس‌جمهور در دومین نشست مدیران کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان‌ها که صبح امروز برگزار شد اظهار کرد: با نگاهی اجمالی به شرایط کشور در ماه‌های نخست امسال می‌بینیم که نوعی یأس و ناامیدی در جامعه حاکم بود، وجود مشکلات معیشتی، بی‌کاری جوانان تحصیل‌کرده، فشار اقتصادی و اجتماعی به کارکنان دولت و فساد مالی در بخش‌های اداری کشور، مردم را نسبت به آینده ناامید کرده بود.

وی با اشاره به این‌که مهم‌ترین اثری که انتخابات 24 خرداد در فضای عمومی کشور ایجاد کرد، بازگرداندن امید به اقشار مختلف مردم بود ادامه داد: تحلیل جامعه‌شناسی اتفاقی که در انتخابات ریاست جمهوری امسال رخ داد و امیدی که در دل جوانان و مردم به‌وجود آمد کار آسانی نیست. نکته مهم دیگر، تغییر رویکرد بازیگران اصلی قدرت جهان با کشورمان و بازگشت روحیه‌ی مثبت به جامعه‌ی جهانی برای تعامل با ایران است.

نجفی موفقیت‌های دولت یازدهم در عرصه‌های داخلی و خارجی را مرهون لطف خداوند دانست و گفت: مجموعه‌ی موفقیت‌های رییس‌جمهور در سفر به نیویورک و موفقیت تیم کارشناسی کشورمان در مذاکرات ژنو و حمایت از پیشنهاد رییس‌جمهور درباره‌ی مبارزه با خشونت و افراطی‌گری پوسته‌ی سختی را که در ارتباط با تحریم‌ها، طی چند سال گذشته شکل گرفته بود شکافت.

او تصریح کرد: در طول چهارماه گذشته، اقدامات موثری انجام شده، اما هنوز تغییری در زندگی روزمره‌ی مردم ایجاد نشده و فشار اقتصادی و معیشتی همچنان حس می‌شود، هرچند با تمام این مشکلات مردم به آینده امیدوار هستند.

رییس سازمان میراث فرهنگی سه شرط یک زندگی اصیل را «امید، آرامش و شادی» دانست و یادآوری کرد: سه عامل امید، آرامش و شادی در کنار هم انسان را به یک زندگی اصیل و معنوی هدایت می‌کند. ما امیدواریم دولت بتواند این امید را تشدید کند، آرامشی که مردم به آن نیاز دارند فراهم شود و شادی مورد نیاز برای رشد و تعالی جامعه به‌وجود آید.

نجفی گفت: با مسوولیتی که هریک از ما در این سازمان عهده‌دار شده‌ایم برای مشارکت خالصانه با دولت، برای دستیابی به اهداف دولت تدبیر و امید، اعلام آمادگی کرده‌ایم.

معاون رییس‌جمهور دلیل یاد کردن از گذشته را محکوم کردن گذشتگان ندانست و افزود: محکوم کردن پیشینیان، مشکلی را حل نمی‌کند ما از نقد گذشته، دو هدف اصلی را دنبال می‌کنیم؛ جلوگیری از اشتباه‌هایی که مدیریت‌های گذشته داشتند یکی از اهداف ما در نقد گذشته است، هرچند انسان جایزالخطاست و افرادی هم چهار سال دیگر ما را نقد خواهند کرد. هدف دوم از نقد اقدامات پیشینیان، ارزیابی شرایط و مشکلات و یافتن راه‌ حل‌های مناسب برای برنامه‌ریزی و اجرای اقدامات عملیاتی و اجرایی است.

او تأکید کرد: با توجه به این‌که حدود 9 درصد از فرصت 48 ماهه‌ی ‌مجموعه‌ی دولت و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از دست رفته است باید کار اجرایی و عملیاتی را هرچه زودتر آغاز کنیم.

وی با اشاره به این‌که هدف از نشست معاونان سازمان و مدیران کل استان‌ها، تبیین رویکردهای سازمان و تشریح اقدامات آینده در ستاد و استان‌هاست، تصریح کرد: ما سازمان میراث فرهنگی را در شرایط نامناسبی تحویل گرفتیم، وضع سازمان از وضع عمومی دولت بدتر است و اوضاع استان‌ها از نظر بودجه مناسب نیست.

نجفی ادامه داد: از نظر کیفیت نیروی انسانی، سازمان با وضعیت بسیار بدی مواجه است. از هشت‌هزار و 750 نفر نیروی رسمی و قراردادی 60 درصد مدرک فوق دیپلم به پایین دارند و 50 درصد دارای مدرک دیپلم و زیردیپلم هستند که این شرایط برای یک سازمان تخصصی مناسب نیست.

رییس سازمان میراث فرهنگی با اشاره به این‌که 75 درصد نیروی انسانی سازمان به‌صورت قراردادی مشغول فعالیت هستند گفت: بنا بر قانون حداکثر نیروهای قرارداری باید 20 درصد از کل نیروهای یک سازمان باشد، با توجه به آمار و اسناد موجود سال 84 کل نیروهای قراردادی و رسمی سامان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری 1800 نفر بودند که در مدت هشت سال، این رقم حدود پنج برابر افزایش پیدا کرده است. این افزایش نیروی انسانی بدون در نظر گرفتن تخصص افراد و ظرفیت فیزیکی سازمان اتفاق افتاده و شرایطی غیرقابل قبول را ایجاد کرده است.

معاون رییس‌جمهور با اشاره به مشکلاتی که در سه حوزه‌ی مأموریتی سازمان وجود دارد بیان کرد: در بخش میراث فرهنگی، سازمان متهم به ناتوانی در حفاظت از میراث فرهنگی و درگیر پرونده‌های مختلف در دادگاه‌های داخلی و خارجی است، ناتوانی در ایجاد هماهنگی بین بخش‌ها و آمارسازی از جمله ایرادهایی است که در بخش گردشگری به سازمان گرفته می‌شود. در حوزه‌ی صنایع دستی، سازمان متهم به ناتوانی در حمایت و هدایت هنرمندان و صنعتگران است.

نجفی افزود: سه بخش سازمان مانند سه جزیره‌ی مستقل عمل می‌کردند و مدیریت داخلی سازمان دچار نوعی آشفتگی بوده است.

وی مدیریت در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را دچار ازهم‌گسیختگی دانست و گفت: شورای عالی میراث فرهنگی که مبنای قانونی و اختیارات قانونی دارد و امکان حل بسیاری از مشکلات با استفاده از این شورا وجود داشته، سال‌هاست تشکیل نشده و هیچ منطقی هم برای عدم تشکیل این شورا وجود ندارد.

او تصریح کرد: در حالی که سال سوم برنامه‌ی پنجم رو به پایان است هیچ اقدامی در رابطه با اهداف این برنامه صورت نگرفته است.

رییس سازمان میراث فرهنگی ادامه داد: با وجود چنین وضعیتی، ما احساس نمی‌کنیم در بن‌بست قرار گرفته‌ایم، اقدامات خوبی صورت گرفته و برنامه‌هایی برای آینده طرح‌ریزی شده است. یک مسأله‌ی مهم برای سازمان وجود دارد و آن تشریک مساعی معاونان سازمان با مدیران کل استان‌هاست تا سازمان به جایگاه اصلی خود بازگردد.

نجفی با اشاره به این‌که سه رکن اصلی سازمان باید به هم پیوند بخورند تأکید کرد: باید فرهنگ سازمانی و انسجام سازمانی را ایجاد کنیم، این کار میسر است چراکه هر سه فعالیت سازمان از جنس فرهنگ است.

وی ایجاد انسجام سازمانی در ستاد و استان‌ها را ضروری دانست و افزود: سازمان میراث فرهنگی باید به یک سازمان برنامه‌محور تبدیل شود. با توجه به این‌که در گذشته، واحدی که عهده‌دار برنامه‌ریزی شود وجود نداشت، مأموریت برنامه‌ریزی به معاونت سرمایه‌گذاری اضافه شد.

معاون رییس‌جمهور بر لزوم تدوین سند تحول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در استان‌ها تأکید کرد و گفت: اقدامات خوبی در استان‌ها آغاز شده، اما باید انسجام بیشتری وجود داشته باشد و برنامه‌ها در طول هم قرار گیرند.

رییس سازمان میراث فرهنگی قبول مشارکت مردم در سه حوزه‌ی کاری سازمان را یکی دیگر از رویکردهای مهم در استان‌ها دانست و اظهار کرد: باید قبول کنیم که بدون مشارکت مردم، سازمان در محورهای سه‌گانه موفقیتی کسب نمی‌کند.

او ادامه داد: در بخش مدیریت موزه‌ها باید قانون تشکیل هیئت امنا را در دستور کار قرار دهیم، چراکه اجرای این طرح به نفع سازمان است.

معاون رییس‌جمهور سازمان‌دهی مشارکت بخش خصوصی و مردم در بخش‌های میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را برعهده سازمان دانست و گفت: زمینه‌ی مشارکت مردم در هر سه حوزه باید تعریف و تبیین شود.

نجفی یادآوری کرد: ما قیم مردم نیستیم، بلکه از طرف مردم مسوولیتی داریم که با مشارکت ونظارت و خواست آن‌ها از این مجموعه حفاظت کنیم.

رییس سازمان میراث فرهنگی با اشاره به این‌که افکار عمومی باید نسبت به ارزش‌ها، مفاهیم و آثار فرهنگی آگاه شوند افزود: مدیریت در سازمان میراث فرهنگی، مدیریت هماهنگی است، با استفاده از مدیریت هماهنگی می‌توانیم مشارکت ارگان‌ها و دستگاه‌های دیگر را برای رسیدن به اهداف سازمان در هر سه حوزه جلب کنیم.

او توجیه مسوولان استانی نسبت به اهمیت وظایف سازمان را از مأموریت‌های مهم و قابل توجه مدیران کل استان‌ها دانست و بیان کرد: استانداران، شهرداری‌ها و شوراهای اسلامی شهرها باید نسبت به اهمیت کار سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری توجیه شوند تا مسیر پیشبرد اقدامات در استان‌ها باز شود.

وی ادامه داد: هماهنگی با نمایندگان مجلس شورای اسلامی و پیگیری خواست‌ها و پیشنهادهای آن‌ها از دیگر اقداماتی است که باید در دستور کار مدیران کل استان‌ها قرار گیرد.

نجفی با اشاره به اهمیت مسأله‌ی پژوهش و آموزش که طی چند سال گذشته مورد غفلت قرار گرفته بود گفت: احیای مرکز آموزش عالی سازمان و رایزنی با برخی مراکز آموزشی برای ارتقای سطح علمی کارکنان سازمان با سرعت در حال پیگیری است.

معاون رییس‌جمهور بار دیگر پژوهش را قلب تپنده‌ی سازمان دانست و افزود: بحث پژوهش نباید فقط در پژوهشگاه دنبال شود، پژوهش در هر سه حوزه باید تقویت شود و توان پژوهشی استان‌ها نیز باید مورد استفاده قرار گیرد.

رییس سازمان میراث فرهنگی گفت: مدیران کل استان‌ها باید با مسوولان اداره‌های تابعه در شهرستان‌ها و مدیران پایگاه‌های تاریخی ارتباط مستمر داشته باشند و از چگونگی روند فعالیت‌ها مطلع شوند.

وی ادامه داد: باید درهای سازمان را روی استادان دانشگاه باز کنیم و با اجرای سیاست درست در توسعه‌ی کشور نقش پررنگی داشته باشیم.

نجفی با اشاره به این‌که مدیریت چهار مرحله دارد توضیح داد: شناسایی و قبول مشکل، شناخت ریشه‌ها و دلایل آن، شناخت دارو و درمان و استفاده‌ی صحیح از روش درمان و دارو، چهار رکن اساسی مدیریت است که باید مورد استفاده قرار گیرد.

معاون رییس‌جمهور حل مشکلات را منوط به توانایی‌های خاص افراد دانست و گفت: بسیاری از افراد در مراحل ابتدایی مدیریت جا می‌مانند و قادر به راهیابی به مرحله‌ی پایانی و حل مشکل نیستند.

رییس سازمان میراث فرهنگی تقویت روحیه‌ی معنوی و علمی را لازمه‌ی مدیریت دانست و بیان کرد: بسیاری از راه‌ حل‌های گذشته برای حل مشکلات فعلی مناسب نیست، باید نسبت به حل معضلات نگاه جدید و رویکرد جدید داشته باشید.

وی در رابطه با اجرای برنامه‌های نوروزی ستاد تسهیلات سفر گفت: هنوز به جمع‌بندی کلی برای ادامه‌ی روند قبلی یا تغییر در اجرای برنامه‌ها نرسیده‌ایم و در حال بررسی وضعیت موجود و نوع وظایف سازمان در قبال مردم هستیم. درباره‌ی اماکنی که در نوروز مورد بازدید بیشتری قرار می‌گیرند باید اقداماتی صورت گیرد که مردم تغییرات را حس کنند.

معاون رییس‌جمهور تشکیل کارگروه‌های میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در استان‌ها را لازم دانست و افزود: این کارگروه‌ها زیر نظر شورای برنامه‌ریزی استان در برخی استان‌ها تشکیل شده است؛ اما انتظار می‌رود فعال‌تر از گذشته عمل کنند.